Reconstruction:Proto-Celtic/ɸlengeti
Appearance
Proto-Celtic
[edit]Etymology
[edit]A conflation of Proto-Indo-European *h₁lengʷʰ- (“light; move lightly”) and another verb with initial *ɸ derived from the root of Proto-Germanic *springaną (“to spring, jump, burst”).[1][2] See the Proto-Germanic entry for further etymology.
Another theory by Kroonen derives the root from a nasal-infixed zero-grade of Proto-Indo-European *leyg- (“to jump around, bounce, shake, tremble”),[3] though this does not seem to be favored by Celticists.
Verb
[edit]*ɸlengeti[2]
- to jump
Declension
[edit]| Thematic present, suffixless preterite | ||||
|---|---|---|---|---|
| Active voice | ||||
| Present | Imperfect | Future | Preterite | |
| 1st singular | *ɸlengū | *ɸlengemam | *ɸiblanxsū | *ɸeblonga |
| 2nd singular | *ɸlengesi | *ɸlengetās | *ɸiblanxsesi | *ɸeblongas? |
| 3rd singular | *ɸlengeti | *ɸlengeto | *ɸiblanxseti | *ɸeblonge |
| 1st plural | *ɸlengomosi | *ɸlengemo | *ɸiblanxsomosi | *ɸeblongmo |
| 2nd plural | *ɸlengetesi | *ɸlengestē | *ɸiblanxsetesi | *ɸeblonxte |
| 3rd plural | *ɸlengonti | *ɸlengento | *ɸiblanxsonti | *ɸeblongars |
| Pres. subjunctive | Past subjunctive | Imperative | ||
| 1st singular | *ɸlenxsū | ? | — | |
| 2nd singular | *ɸlenxsesi | ? | *ɸlenge | |
| 3rd singular | *ɸlenxseti | ? | *ɸlengetou | |
| 1st plural | *ɸlenxsomosi | ? | *ɸlengomos | |
| 2nd plural | *ɸlenxsetesi | ? | *ɸlengete | |
| 3rd plural | *ɸlenxsonti | ? | *ɸlengontou | |
| Passive voice | ||||
| Present | Imperfect | Future | Preterite | |
| 1st singular | *ɸlengūr | — | *ɸiblanxsūr | *ɸeblongra |
| 2nd singular | *ɸlengetar | — | *ɸiblanxsetar | *ɸeblongras? |
| 3rd singular | *ɸlengetor | ? | *ɸiblanxsetor | *ɸeblongre |
| 1st plural | *ɸlengommor | — | *ɸiblanxsommor | ? |
| 2nd plural | *ɸlengedwe | — | *ɸiblanxsedwe | ? |
| 3rd plural | *ɸlengontor | ? | *ɸiblanxsontor | ? |
| Pres. subjunctive | Past subjunctive | Imperative | ||
| 1st singular | *ɸlenxsūr | — | — | |
| 2nd singular | *ɸlenxsetar | — | — | |
| 3rd singular | *ɸlenxsetor | — | — | |
| 1st plural | *ɸlenxsommor | — | — | |
| 2nd plural | *ɸlenxsedwe | — | — | |
| 3rd plural | *ɸlenxsontor | — | — | |
| masculine | singular | dual | plural |
|---|---|---|---|
| nominative | *ɸlengonts | *ɸlengonte | *ɸlengontes |
| vocative | *ɸlengonts | *ɸlengonte | *ɸlengontes |
| accusative | *ɸlengontam | *ɸlengonte | *ɸlengontans |
| genitive | *ɸlengantos | *? | *ɸlengantom |
| dative | *ɸlengantei | *ɸlengantbom | *ɸlengantbos |
| instrumental | *ɸlengantī? | *ɸlengantbim | *ɸlengantbis |
| feminine | singular | dual | plural |
| nominative | *ɸlengantī | *ɸlengantī | *ɸlengantiyās |
| vocative | *ɸlengantī | *ɸlengantī | *ɸlengantiyās |
| accusative | *ɸlengantīm | *ɸlengantī | *ɸlengantiyans |
| genitive | *ɸlengantyās | *? | *ɸlengantyom |
| dative | *ɸlengantyāi | *ɸlengantyābom | *ɸlengantyābos |
| instrumental | *? | *ɸlengantyābim | *ɸlengantyābis |
| neuter | singular | dual | plural |
| nominative | *ɸlengont | *? | *ɸlengonta |
| vocative | *ɸlengont | *? | *ɸlengonta |
| accusative | *ɸlengont | *? | *ɸlengonta |
| genitive | *ɸlengantos | *? | *ɸlengantom |
| dative | *ɸlengantei | *? | *ɸlengantbos |
| instrumental | *ɸlengantī? | *? | *ɸlengantbis |
| masculine | singular | dual | plural |
|---|---|---|---|
| nominative | *ɸlengomnos | *ɸlengomnou | *ɸlengomnoi |
| vocative | *ɸlengomne | *ɸlengomnou | *ɸlengomnoi |
| accusative | *ɸlengomnom | *ɸlengomnou | *ɸlengomnons |
| genitive | *ɸlengomnī | *ɸlengomnous | *ɸlengomnom |
| dative | *ɸlengomnūi | *ɸlengomnobom | *ɸlengomnobos |
| instrumental | *ɸlengomnū | *ɸlengomnobim | *ɸlengomnobis |
| feminine | singular | dual | plural |
| nominative | *ɸlengomnā | *ɸlengomnai | *ɸlengomnās |
| vocative | *ɸlengomnā | *ɸlengomnai | *ɸlengomnās |
| accusative | *ɸlengomnam | *ɸlengomnai | *ɸlengomnans |
| genitive | *ɸlengomnās | *ɸlengomnous | *ɸlengomnom |
| dative | *ɸlengomnai | *ɸlengomnābom | *ɸlengomnābos |
| instrumental | *? | *ɸlengomnābim | *ɸlengomnābis |
| neuter | singular | dual | plural |
| nominative | *ɸlengomnom | *ɸlengomnou | *ɸlengomnā |
| vocative | *ɸlengomnom | *ɸlengomnou | *ɸlengomnā |
| accusative | *ɸlengomnom | *ɸlengomnou | *ɸlengomnā |
| genitive | *ɸlengomnī | *ɸlengomnous | *ɸlengomnom |
| dative | *ɸlengomnūi | *ɸlengomnobom | *ɸlengomnobos |
| instrumental | *ɸlengomnū | *ɸlengomnobim | *ɸlengomnobis |
| masculine | singular | dual | plural |
|---|---|---|---|
| nominative | *ɸlanxtos | *ɸlanxtou | *ɸlanxtoi |
| vocative | *ɸlanxte | *ɸlanxtou | *ɸlanxtoi |
| accusative | *ɸlanxtom | *ɸlanxtou | *ɸlanxtons |
| genitive | *ɸlanxtī | *ɸlanxtous | *ɸlanxtom |
| dative | *ɸlanxtūi | *ɸlanxtobom | *ɸlanxtobos |
| instrumental | *ɸlanxtū | *ɸlanxtobim | *ɸlanxtobis |
| feminine | singular | dual | plural |
| nominative | *ɸlanxtā | *ɸlanxtai | *ɸlanxtās |
| vocative | *ɸlanxtā | *ɸlanxtai | *ɸlanxtās |
| accusative | *ɸlanxtam | *ɸlanxtai | *ɸlanxtans |
| genitive | *ɸlanxtās | *ɸlanxtous | *ɸlanxtom |
| dative | *ɸlanxtai | *ɸlanxtābom | *ɸlanxtābos |
| instrumental | *? | *ɸlanxtābim | *ɸlanxtābis |
| neuter | singular | dual | plural |
| nominative | *ɸlanxtom | *ɸlanxtou | *ɸlanxtā |
| vocative | *ɸlanxtom | *ɸlanxtou | *ɸlanxtā |
| accusative | *ɸlanxtom | *ɸlanxtou | *ɸlanxtā |
| genitive | *ɸlanxtī | *ɸlanxtous | *ɸlanxtom |
| dative | *ɸlanxtūi | *ɸlanxtobom | *ɸlanxtobos |
| instrumental | *ɸlanxtū | *ɸlanxtobim | *ɸlanxtobis |
Alternative reconstructions
[edit]Related terms
[edit]Descendants
[edit]References
[edit]- ^ Gordon, Randall Clark (2012), Derivational Morphology of the Early Irish Verbal Noun, Los Angeles: University of California, 3.1.74, page 245
- ↑ 2.0 2.1 Schumacher, Stefan; Schulze-Thulin, Britta (2004), Die keltischen Primärverben: ein vergleichendes, etymologisches und morphologisches Lexikon [The Celtic Primary Verbs: A comparative, etymological and morphological lexicon] (Innsbrucker Beiträge zur Sprachwissenschaft; 110) (in German), Innsbruck: Institut für Sprachen und Literaturen der Universität Innsbruck, →ISBN, pages 522-524
- ^ Kroonen, Guus (2013), “*laikan-”, in Etymological Dictionary of Proto-Germanic (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 11)[1], Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 323
- ^ Matasović, Ranko (2009), “*leng-o-”, in Etymological Dictionary of Proto-Celtic (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 9), Leiden: Brill, →ISBN, page 237
- ^ Koch, John (2004), “*long-(e)je/o-”, in English–Proto-Celtic Word-list with attested comparanda[2], University of Wales Centre for Advanced Welsh & Celtic Studies, page 188
- ^ Delamarre, Xavier (2003), “ling-”, in Dictionnaire de la langue gauloise: une approche linguistique du vieux-celtique continental [Dictionary of the Gaulish language: A linguistic approach to Old Continental Celtic] (Collection des Hespérides; 9), 2nd edition, Éditions Errance, →ISBN, page 203
