Reconstruction:Proto-Turkic/külümsin-

Proto-Turkic

Etymology

There are historically four main forms across different languages:

1. *külüm (“smile”) +‎ *-si- and its reflexive form *külüm (“smile”) +‎ *-sin-.
2. *kül- (“to laugh”) +‎ *-si- +‎ *-r-
3. *külüm (“smile”) +‎ *-si- +‎ *-r +‎ *-e-.

Verb

*külümsin-

1. (intransitive) to smile

Conjugation

Conjugation of *külümsin- (Common Turkic)

Note: Actual conjugations can be more complex than tables below. Compound forms with the auxiliary *er- not shown.

Positive
infinitive			*külümsinmek
participle	present		*külümsingen, külümsinigme, külümsinür
	past		*külümsintük, külümsinmiš
	future		*külümsinteči, külümsinmekči, külümsinsik, külümsineček
verbal noun			*külümsinme, külümsinig, külümsingü
way of doing			*külümsiniš
			singular			plural
			1st person	2nd person	3rd person	1st person	2nd person	3rd person
			*ben	*sen	*ol	*biz	*siz	*olar
indicative	aorist		*külümsinür ben	*külümsinür sen	*külümsinür	*külümsinür biz	*külümsinür siz	*külümsinür
	past	simple	*külümsintim	*külümsintiŋ	*külümsinti	*külümsintik, külümsintimiz	*külümsintiŋiz	*külümsinti
		inferential	*külümsinmiš ben	*külümsinmiš sen	*külümsinmiš	*külümsinmiš biz	*külümsinmiš siz	*külümsinmiš
	future	simple	*külümsinteči ben, külümsinmekči ben, külümsineček ben	*külümsinteči sen, külümsinmekči sen, külümsineček sen	*külümsinteči, külümsinmekči, külümsineček	*külümsinteči biz, külümsinmekči biz, külümsineček biz	*külümsinteči siz, külümsinmekči siz, külümsineček siz	*külümsinteči, külümsinmekči, külümsineček
		predictive	*külümsingey ben	*külümsingey sen	*külümsingey	*külümsingey biz	*külümsingey siz	*külümsingey
		necessitive	*külümsinsikim	*külümsinsikiŋ	*külümsinsik	*külümsinsikimiz	*külümsinsikiŋiz	*külümsinsik
conditional			*külümsinsem, külümsinser ben	*külümsinseŋ, külümsinser sen	*külümsinse, külümsinser	*külümsinsek, külümsinsemiz, külümsinser biz	*külümsinseŋiz, külümsinser siz	*külümsinseler, külümsinser
optative			*külümsingey ben	*külümsingey sen	*külümsingey	*külümsingey biz	*külümsingey siz	*külümsingey
progressive			*külümsinmekde ben	*külümsinmekde sen	*külümsinmekde	*külümsinmekde biz	*külümsinmekde siz	*külümsinmekde
necessitative			*külümsinmelig ben	*külümsinmelig sen	*külümsinmelig	*külümsinmelig biz	*külümsinmelig siz	*külümsinmelig
imperative			*külümsineyin	*külümsin, külümsingil	*külümsinzün	*külümsinelim	*külümsiniŋ	*külümsinzün
Negative
infinitive			*külümsinmemek
participle	present		*külümsinmegen, külümsinmegme, külümsinmez
	past		*külümsinmedük, külümsinmemiš
	future		*külümsinmeči, külümsinmesik, külümsinmeyeček
verbal noun			*külümsinmeme, külümsinmeg, külümsinmegü
way of doing			*külümsinmeyiš
			singular			plural
			1st person	2nd person	3rd person	1st person	2nd person	3rd person
			*ben	*sen	*ol	*biz	*siz	*olar
indicative	aorist		*külümsinmez ben	*külümsinmez sen	*külümsinmez	*külümsinmez biz	*külümsinmez siz	*külümsinmez
	past	simple	*külümsinmedim	*külümsinmediŋ	*külümsinmedi	*külümsinmedik, külümsinmedimiz	*külümsinmediŋiz	*külümsinmedi
		inferential	*külümsinmemiš ben	*külümsinmemiš sen	*külümsinmemiš	*külümsinmemiš biz	*külümsinmemiš siz	*külümsinmemiš
	future	simple	*külümsinmeči ben, külümsinmeyeček ben	*külümsinmeči sen, külümsinmeyeček sen	*külümsinmeči, külümsinmeyeček	*külümsinmeči biz, külümsinmeyeček biz	*külümsinmeči siz, külümsinmeyeček siz	*külümsinmeči, külümsinmeyeček
		predictive	*külümsinmegey ben	*külümsinmegey sen	*külümsinmegey	*külümsinmegey biz	*külümsinmegey siz	*külümsinmegey
		necessitive	*külümsinmesikim	*külümsinmesikiŋ	*külümsinmesik	*külümsinmesikimiz	*külümsinmesikiŋiz	*külümsinmesik
conditional			*külümsinmesem, külümsinmeser ben	*külümsinmeseŋ, külümsinmeser sen	*külümsinmese, külümsinmeser	*külümsinmesek, külümsinmesemiz, külümsinmeser biz	*külümsinmeseŋiz, külümsinmeser siz	*külümsinmeseler, külümsinmeser
optative			*külümsinmegey ben	*külümsinmegey sen	*külümsinmegey	*külümsinmegey biz	*külümsinmegey siz	*külümsinmegey
progressive			*külümsinmemekde ben	*külümsinmemekde sen	*külümsinmemekde	*külümsinmemekde biz	*külümsinmemekde siz	*külümsinmemekde
necessitative			*külümsinmemelig ben	*külümsinmemelig sen	*külümsinmemelig	*külümsinmemelig biz	*külümsinmemelig siz	*külümsinmemelig
imperative			*külümsinmeyeyin	*külümsinme, külümsinmegil	*külümsinmezün	*külümsinmeyelim	*külümsinmeyiŋ	*külümsinmezün

Descendants

• Oghur:
  • ⇒ Chuvash: куланҫи (kulanś̬i) (< *kül-ün-si-g)
• Common Turkic: *külümsin-, *külümsi-, *külsir-, *külümsire-

• Oghuz:
  • West Oghuz:
    • Old Anatolian Turkish: [script needed] (gülümsin-)
      • Azerbaijani: gülümsünmək
      • Ottoman Turkish: كولمسیمك (gülümsimek)
        • Turkish: gülümsemek
  • East Oghuz:
    • Turkmen: gülümsiremek, gülümjiremek
• Karluk:
  • Karakhanid: külsirmēk
    • Uzbek: kulimsiramoq
• Kipchak:
  • North Kipchak:
    • Bashkir: көлөмһөрәргә (kölömhörərgə)
    • Tatar: көлемсерергә (kölemserergä)
  • West Kipchak:
    • Karaim: кÿлÿмсэ
  • South Kipchak: *külüm-le-
    • Kazakh: күлимдеу (külimdeu), күлимсиреу (külimsireu)
  • East Kipchak:
    • Southern Altai: кӱлӱмзрер (külümzrer)

References

• Clauson, Gerard (1972) “külümsin-”, in An Etymological Dictionary of pre-thirteenth-century Turkish, Oxford: Clarendon Press, page 719
• Levitskaja, L. S., Dybo, A. V., Rassadin, V. I. (1997) Etimologičeskij slovarʹ tjurkskix jazykov [Etymological Dictionary of Turkic Languages] (in Russian), volume V, Moscow: Jazyki russkoj kulʹtury, page 138
• Räsänen, Martti (1969) Versuch eines etymologischen Wörterbuchs der Türksprachen (in German), Helsinki: Suomalais-ugrilainen seura, page 307
• Nişanyan, Sevan (2002–) “gülümsemek”, in Nişanyan Sözlük