córka

See also: córką and córkã

Old Polish

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *dъťerъka. By surface analysis, córa +‎ -ka. First attested in c. 1455.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /t͡sʲɔːrka/
• IPA^(key): (15^th CE) /t͡sʲorka/

Noun

córka f

1. (attested in Lesser Poland, Greater Poland, Sieradz-Łęczyca, Silesia, Masovia) daughter (female offspring)
   • 1930 [c. 1455], “Gen”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎^{transliteration, transcription}, 49, 22:

     Syn nadrastayøczi Iosef, syn nadrastayøczy a krasni w opatrzenyu: czorky bødø byegacz po muru

     [Syn nadrastający Josef, syn nadrastający a krasny w opatrzeniu, corki będą biegać po muru]

   • 1874-1891 [1466], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności‎^{[1], [2], [3]}, volume XXV, Radom, Miłosław, page 136:

     Si mater bibula et libenter Bachum adorat, post modum filia mul trale adorabit, bo ta przywara ku czorkam przywyra, que fit apud matres ipsarum

     [Si mater bibula et libenter Bachum adorat, post modum filia mul trale adorabit, bo ta przywara ku corkam przywara, que fit apud matres ipsarum]

   • 1887 [Fifteenth century], Wacław Ubogi z Brodni, edited by Lucjan Malinowski, Modlitwy Wacława. Zabytek języka polskiego z wieku XV odkryty i skopjowany przez Aleksandra Przezdzieckiego wydał i objaśnił Lucyjan Malinowski‎^[4], Krakow, Brodnia, page 45a:

     Joachymye y Anno..., bosczie wi szamy zasluzili miecz czorką matką bozą nachwalebnieyszą, a po gotowu iesztesczie pana y boga naszego Jesu Crista ieden dziadem, druga babø

     [Joachymie i Anno..., boście wy sami zasłużyli mieć corkę Matkę Bożą nachwalebniejszą a po gotowu jesteście Pana i Boga naszego Jesukrysta jeden dziadem, druga babą]

   • 1887 [Fifteenth century], Wacław Ubogi z Brodni, edited by Lucjan Malinowski, Modlitwy Wacława. Zabytek języka polskiego z wieku XV odkryty i skopjowany przez Aleksandra Przezdzieckiego wydał i objaśnił Lucyjan Malinowski‎^[5], Krakow, Brodnia, page 46b:

     O mili Jesu Criste, ktori blo­goslawiony pannye... swiantego Joachima y swiątą Anna... za rodzice raczil wibracz..., racz nam dacz dla mylosczi czorki gich, abiszmy ie naboznye czczili

     [O miły Jezu Kryste, ktory bło­gosławiony pannie... swiętego Joachima y swiętą Annę... za rodzice raczył wybrać..., racz nam dać dla miłości corki jich, abyśmy je nabożnie czcili]

   • 1887 [Fifteenth century], Wacław Ubogi z Brodni, edited by Lucjan Malinowski, Modlitwy Wacława. Zabytek języka polskiego z wieku XV odkryty i skopjowany przez Aleksandra Przezdzieckiego wydał i objaśnił Lucyjan Malinowski‎^[6], Krakow, Brodnia, page 79b:

     Pamyathay, panye y stworzyczyelu nasz, yzyesz czyalo czlowyeczye raczyl przyiacz dla nasz sz panny Mariey, czysthey czorky szwyąthey Anny

     [Pamiętaj, panie, i stworzycielu nasz, iżeś ciało człowiecze raczył przyjąć dla nas z panny Maryjej, czystej corki świątej Anny]

   • 1875 [End of the 15th century], Stanisław Motty, editor, Książeczka do nabożeństwa Jadwigi księżniczki polskiej‎^[7], Modlitewnik Nawojki, page 178:

     Nygdy nye byla any yest thaka myedzy czorkamy nyewyesczymy

     [Nigdy nie była ani jest taka miedzy corkami niewieścimi]

   • 1885-2024 [XV p. post.], Jan Baudouina de Courtenay, Jan Karłowicz, Antoni Adam Kryńskiego, Malinowski Lucjan, editors, Prace Filologiczne‎^[8], volume III, Wrocław, page 290:

     Czorcą filia

     [Corka filia]

   • 1928 [End of the fifteenth century], Jan Janów, editor, Zespół ewangelijny Biblioteki Ordynacji Zamoyskich nr 1116, Warsaw, page 295:

     Byla Anna prorokyny, czorka Phanuel

     [Była Anna prorokini, corka Fanuel]

   • c. 1500, Wokabularz lubiński, Lubiń: inkunabuł Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, sygn. Inc. 78d., page 86v:

     Nata id est filia a nascor eyn geborne tochter czorką

     [Nata id est filia a nascor eyn geborne tochter corka]

   • 1928 [End of the fifteenth century], Jan Janów, editor, Zespół ewangelijny Biblioteki Ordynacji Zamoyskich nr 1116, Warsaw, page 287:

     Byl dnyov Heroda... kaplan nyechtory, gymyenyem Zachariasz, z strony Abyasza, a szona yego z czorek Aaron, a gymyą yey Elszbyetha

     [Był dniow Heroda... kapłan niechtory jimieniem Zacharyjasz z strony Abijasza a żona jego z corek Aaron, a jimię jej Elżbieta]

   • 1887 [Fifteenth century], Wacław Ubogi z Brodni, edited by Lucjan Malinowski, Modlitwy Wacława. Zabytek języka polskiego z wieku XV odkryty i skopjowany przez Aleksandra Przezdzieckiego wydał i objaśnił Lucyjan Malinowski‎^[9], Krakow, Brodnia, page 55b:

     Cziebie cziem, welebny Janye, Elzbieta, czorka Ysmeriey... urodzila

     [Ciebie ciem, wielebny Janie, Elżbieta, corka Ismeryjej... urodziła]

   • 1874-1891 [XV p. post.], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności‎^{[10], [11], [12]}, volume XXIV, page 94:

     Rzeczcze ludu czorcze, to yest ludu Yerusalem: Ow krol thwoy przidze

     [Rzeczcie ludu corce, to jest ludu Jeruzalem: Ow[o] krol twoj przydzie]

   • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎^[13], page 829:

     Vynydzczye, obezryczye, czorky Syon, czvsch dzyevky ierozolymskye, krolya zbavyczyelya

     [Wynidźcie [i] obeźrycie, corki Syjon, czusz dziewki jerozolimskie, krola zbawicielasynagoga]

   • 1892 [1484], Hieronim Łopaciński, editor, Reguła trzeciego zakonu św. Franciszka i drobniejsze zabytki języka polskiego z końca w. XV i początku XVI‎^[14], Krakow, page 704:

     Nykolay papyez... mylym synom... y czorkam w Krysczie Iesu zakonu pokuthuyączego... apostolschkye przezegnanye

     [Nikołaj papież... miłym synom... i corkam w Kryście Jezu zakonu pokutującego... apostolskie przeżegananie]

Derived terms

nouns

• córka służebna

Descendants

• Polish: córka
• Silesian: cōrka

References

• Boryś, Wiesław (2005), “córka”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• Mańczak, Witold (2017), “córka”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
• Bańkowski, Andrzej (2000), “córka”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
• Sławski, Franciszek (1958-1965), “córka”, in Jan Safarewicz, Andrzej Siudut, editors, Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological dictionary of the Polish language] (in Polish), Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego
• K. Nitsch, editor (1955), “córka”, in Słownik staropolski (in Polish), volume 1, Warsaw: Polish Academy of Sciences, page 330
• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “córka”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
• Ewa Deptuchowa, Mariusz Frodyma, Katarzyna Jasińska, Magdalena Klapper, Dorota Kołodziej, Mariusz Leńczuk, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, editors (2023), “córka”, in Rozariusze z polskimi glosami. Internetowa baza danych [Dictionaries of Polish glosses, an Internet database] (in Polish), Kraków: Pracownia Języka Staropolskiego Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk

Polish

Etymology

Inherited from Old Polish córka. By surface analysis, córa +‎ -ka.

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈt͡sur.ka/

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -urka
• Syllabification: cór‧ka

Noun

córka f (diminutive córeczka, augmentative córa)

1. daughter

Declension

Declension of córka

	singular	plural
nominative	córka	córki
genitive	córki	córek
dative	córce	córkom
accusative	córkę	córki
instrumental	córką	córkami
locative	córce	córkach
vocative	córko	córki

Related terms

adjectives

• córczyny

nouns

• córcia
• córczątko
• córeczka
• córeńka
• córuchna
• córunia
• córuńcia
• córusia
• córuś
• psórka

Further reading

• córka in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• córka in Polish dictionaries at PWN