cieszynka

See also: cieszynką

Polish

Pronunciation

• IPA^(key): /t͡ɕɛˈʂɘn.ka/

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -ɘnka
• Syllabification: cie‧szyn‧ka

Etymology 1

From cieszyć +‎ -ka.

Noun

cieszynka f

1. (colloquial, humorous, sports, especially soccer) goal celebration
   • 2019 July 1, Marcin Feddek, Dekalog Nawałki. Reprezentacja Polski bez tajemnic 2013-2018, Wydawnictwo SQN, →ISBN:

     Jędza wykonał chyba najzabawniejszą „cieszynkę” w dziejach polskiej piłki – po tym, jak trafił do siatki, wskoczył na trybuny, usiadł między kibicami, a ci serdecznie go wyściskali.

     Jędza displayed the most fun goal celebration in the history of Polish soccer - after he scored a goal, he jumped up onto the stands, sat down between the fans, and they excitedly hugged him.

   • 2019 July 2, Peter Crouch, Tom Fordyce, translated by Bartosz Sałbut, Peter Crouch. Jak być piłkarzem. Dwa metry śmiechu [How to Be a Footballer], Wydawnictwo SQN, →ISBN:

     Przed którymś z meczów usłyszałem od nich: jeśli strzelisz, w ramach cieszynki będziesz symulował pływanie na plecach.

     A game came round, and with it a dare from the lads: if you score, you've got to do a backstroke swimming celebration.

   • 2019 September 23, Joanna Jagiełło, Jarosław Kaczmarek, Napastnicy - Snajperzy, dryblerzy i szaleńcy, Lindhardt og Ringhof, →ISBN:

     Dziś niemal każdy czołowy napastnik świata ma opracowaną autorską cieszynkę.

     Nowadays every head striker in the world has their own developed, authorial goal celebration.

   • 2020 April 8, Piotr Dumanowski, Dominik Guziak, W krainie piłkarskich bogów, Otwarte, →ISBN:

     Wciąż się śmieję, gdy przypominam sobie tych policjantów naśladujących moją cieszynkę – wspomina rozbawiony Krzysztof Piątek.

     "I still laugh when I remember when those police officers imitated my goal celebration" Krzysztof Piątek mentions delighted.

   • 2021 July 16, Amadeusz Cyganek, FIFA 16, Litres, →ISBN:

     By wykonać tę cieszynkę, wciśnij przycisk modyfikacji strzału finezyjnego i klawisz odpowiedzialny za podanie prostopadłe/szarżę bramkarza jednocześnie.

     In order to perform this goal celebration, press the finesse shot modification button and the appropriate button for a perpendiciation/charge of the goalie at the same time.

Etymology 2

From Cieszyn +‎ -ka.

Noun

cieszynka f

1. (historical, firearms) tesching (bird hunter's rifle of a small caliber produced in Cieszyn)
   • 1961, Kwartalnik historii kultury materialnej:

     Autorka uznaje za mało prawdopodobne twierdzenie niektórych bronioznawców, wywodzących cieszynkę od kaukaskiej „czeczenki”.

     The author considered this an unlikely claim of some gun experts, originating the tesching from the Kaukaski czeczenka.

   • 1975, Zdzisław Żygulski, Broń w dawnej Polsce: na tle uzbrojenia Europy i Bliskiego Wschodu:

     Byłoby jednak niesłuszne uważać cieszynkę za dorobek wyłącznie rusznikarstwa polskiego. Trzeba jeszcze dodać, że pewien wariant ptaszniczki w typie cieszynki produkowany był w Rosji.

     It would be, however, unjust to consider the tesching a work of exclusively Polish gunsmithing. It should be added that a certain variant of birding gun similar to a tesching was produced in Russia.

   • 2001, Marian Mikołajczyk, Z dziejów zbrodni i kary w dawnej Polsce: żywot i proces Antoniego Złotkowskiego, zbójnika z Pcimia:

     Wtedy zbójcy zabrali go do lasu, tam ubrali „po góralsku”, dali parę pistoletów, strzelbę (cieszynkę) i kazali iść po gorzałkę.

     Then the brigands took him to the woods, dressed him up in mountain folk garb, gave him a pair of pistols, a rifle (a tesching), and told him to go get the hooch.

2. (veterinary medicine) Teshenas disease
   • 1951, Roczniki nauk rolniczych:

     Wyniki podanych wyżej obserwacji nad odpornością świni puławskiej na „cieszynkę", skłoniły w ostatnim czasie Komisariat do walki z tą chorobą do przedstawienia wniosku w Min. R. i R. R. o modyfikację planu rejonizacyjnego hodowli trzody chlewnej w okręgu cieszyńskim - w tym sensie, by pas pograniczny nasilić rasą puławską.

     The results of the above given observations on Puławian pigs and their immunity to "Teshenas disease" prompted the Police Station to fight with this disease to submit a request at Min. R. i R. R. to modify the regionalization plan to breed swine in the Cieszyń region - in this way to intensify the borderland belt with the Pulawian breed.

   • 1959, Medycyna weterynaryjna:

     Przed ustaleniem rozpoznania przez pracownię podejrzewano intoksykację pokarmową związaną ze zmianą karmy, dyzenterię świń, listeriozę, leptospirozę, salmonelozę, cieszynkę, pomór i otrucie.

     Before the workshop determines [the cause], food poisoning related with a change in diet, pig's dysentery, listeriosis, salmonellosis, Teshenas disease, pestilence, and poison are suspected.

Declension

Declension of cieszynka

	singular	plural
nominative	cieszynka	cieszynki
genitive	cieszynki	cieszynek
dative	cieszynce	cieszynkom
accusative	cieszynkę	cieszynki
instrumental	cieszynką	cieszynkami
locative	cieszynce	cieszynkach
vocative	cieszynko	cieszynki

Further reading

• cieszynka in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• cieszynka in Polish dictionaries at PWN
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1900), “cieszynka”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 1, Warsaw, page 333
• cieszynka at Obserwatorium językowe Uniwersytetu Warszawskiego