wieloryb

Polish

Etymology

From Proto-Slavic *velьrybъ, a partial calque from (deprecated template usage) [etyl] Middle High German walvisch (“whale”) affected by (deprecated template usage) [etyl] Proto-Slavic *velьjь (“great”), hence literally "great fish" or "giant fish". A modern speaker would instead analyze as wiele (“many”) + ryba (“fish”).

Pronunciation

• IPA^(key): /vjɛˈlɔ.rɨp/

Noun

1. whale (large sea mammal)
   • 1829, Bonifacy S. Jundziłł, Zoologia krótko zebrana: Źwierzęta ssące, Volume 1, p. 256

     Głowa właściwego wieloryba ogromney jest wielkości, i stanowi trzecią część całkowitey długości iego.

   • 1841, Jan Chrzciciel Popliński, Nowe Wypisy Polskie czyli Wybór różnych wyimków prozę i poezyą zawierający: Dla użytku młodzieży szkolnéj, Chapter 2, p. 87

     Od przeszło 300 lat wieloryb jest głównym przedmiotem połowu morskiego. Anglicy, Holendrzy, Duńczycy, Szwedzi, wyséłają corocznie wielką liczbę okrętów na połów wielorybów.

   • 1914, Antoni Bolesław Dobrowolski, Wyprawy polarne: historja i zdobycze naukowe, H. Lindenfeld, p. 312

     Wieloryby nie mają nic wspólnego ani z nozdrzakami (Sirenia), ani z fokami lub im podobnemi, albowiem z zupełnie innych wyrosły pni. Wszystkie one pochodzą od sierścią pokrytych ssaków lądowych z długim ogonem, z paszczą uzbrojoną w zęby.

   • 2008, Rodney Castleden, Wydarzenia, które zmieniły losy świata, Bellona, p. 270

     Polowania na wieloryby, choć na mniejszą skalę, odbywały się już od wieków. W 1596 r. Francois Zaburu, baskijski kapitan kutra wielorybniczego, skonstruował pierwszy statek, na którym możliwa była obróbka wielorybów.

Declension

Declension of wieloryb

	singular	plural
nominative	wieloryb	wieloryby
genitive	wieloryba	wielorybów
dative	wielorybowi	wielorybom
accusative	wieloryba	wieloryby
instrumental	wielorybem	wielorybami
locative	wielorybie	wielorybach
vocative	wielorybie	wieloryby

Derived terms

• wielorybi

Further reading

• Template:R:PWN