wnętrzny

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search

Old Polish

[edit]

Alternative forms

[edit]

Etymology

[edit]

Inherited from Proto-Slavic *vъnǫtrьnъ. By surface analysis, wnętrze +‎ -ny. First attested in the 15th century.

Pronunciation

[edit]
  • IPA(key): (10th–15th CE) /vnæ̃tr̝nɨ/
  • IPA(key): (15th CE) /vnæ̃tr̝nɨ/

Adjective

[edit]

wnętrzny (derived adverb wnętrznie)

  1. inner, internal (being on the inside of something)
    • 1930 [c. 1455], “III Reg”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)[1], 22, 25:
      Vzrzisz tego dnya, gdisz wnydzesz do pokoia wnøtrzney komori (cubiculum intra cubiculum)
      [Uźrzysz tego dnia, gdyż wnidziesz do pokoja wnętrznej komory (cubiculum intra cubiculum)]
    • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[2], page 217:
      Ktorzy by opvchly od zley vylgotnosczy vnątrzney (hydropico qui fuerant tumentes ex humore)..., wschyczy... nathychmyast vzdrovyeny
      [Ktorzy by opuchli od złej wilgotności wnętrznej (hydropico qui fuerant tumentes ex humore)..., wszycy... natychmiast uzdrowieni]
  2. mistranslation of Latin exterior or a miscopy of Old Polish zewnętrzny
    • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[3], page 413:
      Vrzvczyesch y v czyemnycza vnątrzną (in tenebras exteriores Mat 22, 13)
      [Wrzućcież ji w ciemnice wnętrzne (in tenebras exteriores Mat 22, 13)]
  3. internal (relating to the psychological experience of a person)
    • 1875 [End of the 15th century], Stanisław Motty, editor, Książeczka do nabożeństwa Jadwigi księżniczki polskiej[4], Modlitewnik Nawojki, page 106:
      Aby, myly Yesukriste..., moya duscha vczyeschyl wnąthrznym veszelym
      [Aby, miły Jesu Kryste..., moję duszę ucieszył wnętrznym weselim]
  4. possible misstranslation of Old Czech jatrný (hepatic)
    • 1930 [c. 1455], “Lev”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)[5], 8, 16:
      Tuk... y syatkø wnøtrznø (reticulum iecoris) a dwye lyødzwyczy... zakadzy na oltarzu
      [Tuk... i siatkę *wnętrzną (reticulum iecoris) a dwie lędźwicy... zakadzi na ołtarzu]

Descendants

[edit]
  • Polish: wnętrzny
  • Silesian: wnōntrzny, wnyntrzny

References

[edit]
  • B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “wnętrzny”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN