խարկել
Jump to navigation
Jump to search
Armenian[edit]
Etymology[edit]
From Middle Armenian խարկել (xarkel), from Old Armenian խարակեմ (xarakem).
Pronunciation[edit]
- (Eastern Armenian, standard) IPA(key): /χɑɾˈkel/, [χɑɾkél]
- (Western Armenian, standard) IPA(key): /χɑɾˈɡel/, [χɑɾɡél]
Verb[edit]
խարկել • (xarkel)
- (transitive) to roast, to fry
Inflection[edit]
plain -el conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | խարկել (xarkel) | imperfective converb | խարկում (xarkum) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| passive | խարկվել (xarkvel) | simultaneous converb | խարկելիս (xarkelis) | ||||
| causative | — | perfective converb | խարկել (xarkel) | ||||
| aorist stem | խարկ- (xark-) | future converb I | խարկելու (xarkelu) | ||||
| resultative participle | խարկած (xarkac) | future converb II | խարկելիք (xarkelikʻ) | ||||
| subject participle | խարկող (xarkoġ) | connegative converb | խարկի (xarki) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | խարկում եմ (xarkum em) | խարկում ես (xarkum es) | խարկում է (xarkum ē) | խարկում ենք (xarkum enkʻ) | խարկում եք (xarkum ekʻ) | խարկում են (xarkum en) | |
| past imperfective | խարկում էի (xarkum ēi) | խարկում էիր (xarkum ēir) | խարկում էր (xarkum ēr) | խարկում էինք (xarkum ēinkʻ) | խարկում էիք (xarkum ēikʻ) | խարկում էին (xarkum ēin) | |
| future | խարկելու եմ (xarkelu em) | խարկելու ես (xarkelu es) | խարկելու է (xarkelu ē) | խարկելու ենք (xarkelu enkʻ) | խարկելու եք (xarkelu ekʻ) | խարկելու են (xarkelu en) | |
| past future | խարկելու էի (xarkelu ēi) | խարկելու էիր (xarkelu ēir) | խարկելու էր (xarkelu ēr) | խարկելու էինք (xarkelu ēinkʻ) | խարկելու էիք (xarkelu ēikʻ) | խարկելու էին (xarkelu ēin) | |
| present perfect | խարկել եմ (xarkel em) | խարկել ես (xarkel es) | խարկել է (xarkel ē) | խարկել ենք (xarkel enkʻ) | խարկել եք (xarkel ekʻ) | խարկել են (xarkel en) | |
| pluperfect | խարկել էի (xarkel ēi) | խարկել էիր (xarkel ēir) | խարկել էր (xarkel ēr) | խարկել էինք (xarkel ēinkʻ) | խարկել էիք (xarkel ēikʻ) | խարկել էին (xarkel ēin) | |
| aorist (past perfective) | խարկեցի, խարկի* (xarkecʻi, xarki*) | խարկեցիր, խարկիր* (xarkecʻir, xarkir*) | խարկեց (xarkecʻ) | խարկեցինք, խարկինք* (xarkecʻinkʻ, xarkinkʻ*) | խարկեցիք, խարկիք* (xarkecʻikʻ, xarkikʻ*) | խարկեցին, խարկին* (xarkecʻin, xarkin*) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | խարկեմ (xarkem) | խարկես (xarkes) | խարկի (xarki) | խարկենք (xarkenkʻ) | խարկեք (xarkekʻ) | խարկեն (xarken) | |
| past | խարկեի (xarkei) | խարկեիր (xarkeir) | խարկեր (xarker) | խարկեինք (xarkeinkʻ) | խարկեիք (xarkeikʻ) | խարկեին (xarkein) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | կխարկեմ (kxarkem) | կխարկես (kxarkes) | կխարկի (kxarki) | կխարկենք (kxarkenkʻ) | կխարկեք (kxarkekʻ) | կխարկեն (kxarken) | |
| past | կխարկեի (kxarkei) | կխարկեիր (kxarkeir) | կխարկեր (kxarker) | կխարկեինք (kxarkeinkʻ) | կխարկեիք (kxarkeikʻ) | կխարկեին (kxarkein) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | խարկի՛ր, խարկի՛* (xarkír, xarkí*) | — | — | խարկե՛ք, խարկեցե՛ք** (xarkékʻ, xarkecʻékʻ**) | — | ||
| *colloquial **dated | |||||||
plain -el negative conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | չխարկել (čʻxarkel) | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| resultative participle | չխարկած (čʻxarkac) | ||||||
| subject participle | չխարկող (čʻxarkoġ) | ||||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | չեմ խարկում (čʻem xarkum) | չես խարկում (čʻes xarkum) | չի խարկում (čʻi xarkum) | չենք խարկում (čʻenkʻ xarkum) | չեք խարկում (čʻekʻ xarkum) | չեն խարկում (čʻen xarkum) | |
| past imperfective | չէի խարկում (čʻēi xarkum) | չէիր խարկում (čʻēir xarkum) | չէր խարկում (čʻēr xarkum) | չէինք խարկում (čʻēinkʻ xarkum) | չէիք խարկում (čʻēikʻ xarkum) | չէին խարկում (čʻēin xarkum) | |
| future | չեմ խարկելու (čʻem xarkelu) | չես խարկելու (čʻes xarkelu) | չի խարկելու (čʻi xarkelu) | չենք խարկելու (čʻenkʻ xarkelu) | չեք խարկելու (čʻekʻ xarkelu) | չեն խարկելու (čʻen xarkelu) | |
| past future | չէի խարկելու (čʻēi xarkelu) | չէիր խարկելու (čʻēir xarkelu) | չէր խարկելու (čʻēr xarkelu) | չէինք խարկելու (čʻēinkʻ xarkelu) | չէիք խարկելու (čʻēikʻ xarkelu) | չէին խարկելու (čʻēin xarkelu) | |
| present perfect | չեմ խարկել (čʻem xarkel) | չես խարկել (čʻes xarkel) | չի խարկել (čʻi xarkel) | չենք խարկել (čʻenkʻ xarkel) | չեք խարկել (čʻekʻ xarkel) | չեն խարկել (čʻen xarkel) | |
| pluperfect | չէի խարկել (čʻēi xarkel) | չէիր խարկել (čʻēir xarkel) | չէր խարկել (čʻēr xarkel) | չէինք խարկել (čʻēinkʻ xarkel) | չէիք խարկել (čʻēikʻ xarkel) | չէին խարկել (čʻēin xarkel) | |
| aorist (past perfective) | չխարկեցի, չխարկի* (čʻxarkecʻi, čʻxarki*) | չխարկեցիր, չխարկիր* (čʻxarkecʻir, čʻxarkir*) | չխարկեց (čʻxarkecʻ) | չխարկեցինք, չխարկինք* (čʻxarkecʻinkʻ, čʻxarkinkʻ*) | չխարկեցիք, չխարկիք* (čʻxarkecʻikʻ, čʻxarkikʻ*) | չխարկեցին, չխարկին* (čʻxarkecʻin, čʻxarkin*) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | չխարկեմ (čʻxarkem) | չխարկես (čʻxarkes) | չխարկի (čʻxarki) | չխարկենք (čʻxarkenkʻ) | չխարկեք (čʻxarkekʻ) | չխարկեն (čʻxarken) | |
| past | չխարկեի (čʻxarkei) | չխարկեիր (čʻxarkeir) | չխարկեր (čʻxarker) | չխարկեինք (čʻxarkeinkʻ) | չխարկեիք (čʻxarkeikʻ) | չխարկեին (čʻxarkein) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | չեմ խարկի (čʻem xarki) | չես խարկի (čʻes xarki) | չի խարկի (čʻi xarki) | չենք խարկի (čʻenkʻ xarki) | չեք խարկի (čʻekʻ xarki) | չեն խարկի (čʻen xarki) | |
| past | չէի խարկի (čʻēi xarki) | չէիր խարկի (čʻēir xarki) | չէր խարկի (čʻēr xarki) | չէինք խարկի (čʻēinkʻ xarki) | չէիք խարկի (čʻēikʻ xarki) | չէին խարկի (čʻēin xarki) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | մի՛ խարկիր, մի՛ խարկի* (mí xarkir, mí xarki*) | — | — | մի՛ խարկեք, մի՛ խարկեցեք** (mí xarkekʻ, mí xarkecʻekʻ**) | — | ||
| *colloquial **dated | |||||||
declension of the nominalized infinitive, u-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular (singulare tantum) | ||||
|---|---|---|---|---|
| nominative | խարկել (xarkel) | |||
| dative | խարկելու (xarkelu) | |||
| ablative | խարկելուց (xarkelucʻ) | |||
| instrumental | խարկելով (xarkelov) | |||
| locative | խարկելում (xarkelum) | |||
| definite forms | ||||
| nominative | խարկելը/խարկելն (xarkelə/xarkeln) | |||
| dative | խարկելուն (xarkelun) | |||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | խարկելս (xarkels) | |||
| dative | խարկելուս (xarkelus) | |||
| ablative | խարկելուցս (xarkelucʻs) | |||
| instrumental | խարկելովս (xarkelovs) | |||
| locative | խարկելումս (xarkelums) | |||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | խարկելդ (xarkeld) | |||
| dative | խարկելուդ (xarkelud) | |||
| ablative | խարկելուցդ (xarkelucʻd) | |||
| instrumental | խարկելովդ (xarkelovd) | |||
| locative | խարկելումդ (xarkelumd) | |||
Further reading[edit]
- Ačaṙean, Hračʻeay (1973) “խար”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, volume II, Yerevan: University Press, pages 338–339
- Ġazaryan, Ṙ. S., Avetisyan, H. M. (2009) “խարկել”, in Miǰin hayereni baṙaran [Dictionary of Middle Armenian] (in Armenian), 2nd edition, Yerevan: University Press