բուժել
Jump to navigation
Jump to search
Armenian
[edit]Etymology
[edit]Learned borrowing from Old Armenian բուժեմ (bužem).
Pronunciation
[edit]- (Eastern Armenian) IPA(key): /buˈʒel/, [buʒél]
- (Western Armenian) IPA(key): /puˈʒel/, [pʰuʒél]
Audio (Eastern Armenian): (file)
Verb
[edit]բուժել • (bužel)
- (transitive) to cure, to heal
Usage notes
[edit]Has the combining form -բոյժ (-boyž), as in Old Armenian.
Inflection
[edit]-el conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | բուժել (bužel) | imperfective converb | բուժում (bužum) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| passive | բուժվել (bužvel) | simultaneous converb | բուժելիս (buželis) | ||||
| causative | — | perfective converb | բուժել (bužel) | ||||
| aorist stem | բուժ- (buž-) | future converb I | բուժելու (buželu) | ||||
| resultative participle | բուժած (bužac) | future converb II | բուժելիք (buželikʻ) | ||||
| subject participle | բուժող (bužoġ) | connegative converb | բուժի (buži) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | բուժում եմ (bužum em) | բուժում ես (bužum es) | բուժում է (bužum ē) | բուժում ենք (bužum enkʻ) | բուժում եք (bužum ekʻ) | բուժում են (bužum en) | |
| past imperfective | բուժում էի (bužum ēi) | բուժում էիր (bužum ēir) | բուժում էր (bužum ēr) | բուժում էինք (bužum ēinkʻ) | բուժում էիք (bužum ēikʻ) | բուժում էին (bužum ēin) | |
| future | բուժելու եմ (buželu em) | բուժելու ես (buželu es) | բուժելու է (buželu ē) | բուժելու ենք (buželu enkʻ) | բուժելու եք (buželu ekʻ) | բուժելու են (buželu en) | |
| past future | բուժելու էի (buželu ēi) | բուժելու էիր (buželu ēir) | բուժելու էր (buželu ēr) | բուժելու էինք (buželu ēinkʻ) | բուժելու էիք (buželu ēikʻ) | բուժելու էին (buželu ēin) | |
| present perfect | բուժել եմ (bužel em) | բուժել ես (bužel es) | բուժել է (bužel ē) | բուժել ենք (bužel enkʻ) | բուժել եք (bužel ekʻ) | բուժել են (bužel en) | |
| pluperfect | բուժել էի (bužel ēi) | բուժել էիր (bužel ēir) | բուժել էր (bužel ēr) | բուժել էինք (bužel ēinkʻ) | բուժել էիք (bužel ēikʻ) | բուժել էին (bužel ēin) | |
| aorist (past perfective) | բուժեցի, բուժի* (bužecʻi, buži*) | բուժեցիր, բուժիր* (bužecʻir, bužir*) | բուժեց (bužecʻ) | բուժեցինք, բուժինք* (bužecʻinkʻ, bužinkʻ*) | բուժեցիք, բուժիք* (bužecʻikʻ, bužikʻ*) | բուժեցին, բուժին* (bužecʻin, bužin*) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | բուժեմ (bužem) | բուժես (bužes) | բուժի (buži) | բուժենք (buženkʻ) | բուժեք (bužekʻ) | բուժեն (bužen) | |
| past | բուժեի (bužei) | բուժեիր (bužeir) | բուժեր (bužer) | բուժեինք (bužeinkʻ) | բուժեիք (bužeikʻ) | բուժեին (bužein) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | կբուժեմ (kbužem) | կբուժես (kbužes) | կբուժի (kbuži) | կբուժենք (kbuženkʻ) | կբուժեք (kbužekʻ) | կբուժեն (kbužen) | |
| past | կբուժեի (kbužei) | կբուժեիր (kbužeir) | կբուժեր (kbužer) | կբուժեինք (kbužeinkʻ) | կբուժեիք (kbužeikʻ) | կբուժեին (kbužein) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | բուժի՛ր, բուժի՛* (bužír, buží*) | — | — | բուժե՛ք, բուժեցե՛ք** (bužékʻ, bužecʻékʻ**) | — | ||
| *colloquial **dated | |||||||
-el negative conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | չբուժել (čʻbužel) | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| resultative participle | չբուժած (čʻbužac) | ||||||
| subject participle | չբուժող (čʻbužoġ) | ||||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | չեմ բուժում (čʻem bužum) | չես բուժում (čʻes bužum) | չի բուժում (čʻi bužum) | չենք բուժում (čʻenkʻ bužum) | չեք բուժում (čʻekʻ bužum) | չեն բուժում (čʻen bužum) | |
| past imperfective | չէի բուժում (čʻēi bužum) | չէիր բուժում (čʻēir bužum) | չէր բուժում (čʻēr bužum) | չէինք բուժում (čʻēinkʻ bužum) | չէիք բուժում (čʻēikʻ bužum) | չէին բուժում (čʻēin bužum) | |
| future | չեմ բուժելու (čʻem buželu) | չես բուժելու (čʻes buželu) | չի բուժելու (čʻi buželu) | չենք բուժելու (čʻenkʻ buželu) | չեք բուժելու (čʻekʻ buželu) | չեն բուժելու (čʻen buželu) | |
| past future | չէի բուժելու (čʻēi buželu) | չէիր բուժելու (čʻēir buželu) | չէր բուժելու (čʻēr buželu) | չէինք բուժելու (čʻēinkʻ buželu) | չէիք բուժելու (čʻēikʻ buželu) | չէին բուժելու (čʻēin buželu) | |
| present perfect | չեմ բուժել (čʻem bužel) | չես բուժել (čʻes bužel) | չի բուժել (čʻi bužel) | չենք բուժել (čʻenkʻ bužel) | չեք բուժել (čʻekʻ bužel) | չեն բուժել (čʻen bužel) | |
| pluperfect | չէի բուժել (čʻēi bužel) | չէիր բուժել (čʻēir bužel) | չէր բուժել (čʻēr bužel) | չէինք բուժել (čʻēinkʻ bužel) | չէիք բուժել (čʻēikʻ bužel) | չէին բուժել (čʻēin bužel) | |
| aorist (past perfective) | չբուժեցի, չբուժի* (čʻbužecʻi, čʻbuži*) | չբուժեցիր, չբուժիր* (čʻbužecʻir, čʻbužir*) | չբուժեց (čʻbužecʻ) | չբուժեցինք, չբուժինք* (čʻbužecʻinkʻ, čʻbužinkʻ*) | չբուժեցիք, չբուժիք* (čʻbužecʻikʻ, čʻbužikʻ*) | չբուժեցին, չբուժին* (čʻbužecʻin, čʻbužin*) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | չբուժեմ (čʻbužem) | չբուժես (čʻbužes) | չբուժի (čʻbuži) | չբուժենք (čʻbuženkʻ) | չբուժեք (čʻbužekʻ) | չբուժեն (čʻbužen) | |
| past | չբուժեի (čʻbužei) | չբուժեիր (čʻbužeir) | չբուժեր (čʻbužer) | չբուժեինք (čʻbužeinkʻ) | չբուժեիք (čʻbužeikʻ) | չբուժեին (čʻbužein) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | չեմ բուժի (čʻem buži) | չես բուժի (čʻes buži) | չի բուժի (čʻi buži) | չենք բուժի (čʻenkʻ buži) | չեք բուժի (čʻekʻ buži) | չեն բուժի (čʻen buži) | |
| past | չէի բուժի (čʻēi buži) | չէիր բուժի (čʻēir buži) | չէր բուժի (čʻēr buži) | չէինք բուժի (čʻēinkʻ buži) | չէիք բուժի (čʻēikʻ buži) | չէին բուժի (čʻēin buži) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | մի՛ բուժիր, մի՛ բուժի* (mí bužir, mí buži*) | — | — | մի՛ բուժեք, մի՛ բուժեցեք** (mí bužekʻ, mí bužecʻekʻ**) | — | ||
| *colloquial **dated | |||||||
| declension of the nominalized infinitive, u-type, inanimate (Eastern Armenian) | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| singular (singulare tantum) | ||||||||
| nominative | բուժել (bužel) | |||||||
| dative | բուժելու (buželu) | |||||||
| ablative | բուժելուց (buželucʻ) | |||||||
| instrumental | բուժելով (buželov) | |||||||
| locative | բուժելում (buželum) | |||||||
| definite forms | ||||||||
| nominative | բուժելը/բուժելն (buželə/buželn) | |||||||
| dative | բուժելուն (buželun) | |||||||
| 1st person possessive forms (my) | ||||||||
| nominative | բուժելս (bužels) | |||||||
| dative | բուժելուս (buželus) | |||||||
| ablative | բուժելուցս (buželucʻs) | |||||||
| instrumental | բուժելովս (buželovs) | |||||||
| locative | բուժելումս (buželums) | |||||||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||||||
| nominative | բուժելդ (buželd) | |||||||
| dative | բուժելուդ (buželud) | |||||||
| ablative | բուժելուցդ (buželucʻd) | |||||||
| instrumental | բուժելովդ (buželovd) | |||||||
| locative | բուժելումդ (buželumd) | |||||||
Derived terms
[edit]- անասնաբույժ (anasnabuyž)
- ատամնաբույժ (atamnabuyž)
- բուժառու (bužaṙu)
- հոգեբույժ (hogebuyž)
- վիրաբույժ (virabuyž)
Old Armenian
[edit]Verb
[edit]բուժել • (bužel)
- infinitive of բուժեմ (bužem)