մատ

See also: Appendix:Variations of "mat"

Armenian

Pronunciation

• (Eastern Armenian) IPA^(key): /mɑt/, [mɑt]
• (Western Armenian) IPA^(key): /mɑd/, [mɑd]

• Audio (Eastern Armenian):

  (file)

Etymology 1

From Old Armenian մատն (matn).

Noun

մատ • (mat)

1. finger; toe

Usage notes

Has the combining form մատն- (matn-), as in Old Armenian.

Declension

i-type, inanimate (Eastern Armenian)
	singular	plural
nominative	մատ (mat)	մատներ (matner)
dative	մատի (mati)	մատների (matneri)
ablative	մատից (maticʻ)	մատներից (matnericʻ)
instrumental	մատով (matov)	մատներով (matnerov)
locative	մատում (matum)	մատներում (matnerum)
	definite forms
nominative	մատը/մատն (matə/matn)	մատները/մատներն (matnerə/matnern)
dative	մատին (matin)	մատներին (matnerin)
	1st person possessive forms (my)
nominative	մատս (mats)	մատներս (matners)
dative	մատիս (matis)	մատներիս (matneris)
ablative	մատիցս (maticʻs)	մատներիցս (matnericʻs)
instrumental	մատովս (matovs)	մատներովս (matnerovs)
locative	մատումս (matums)	մատներումս (matnerums)
	2nd person possessive forms (your)
nominative	մատդ (matd)	մատներդ (matnerd)
dative	մատիդ (matid)	մատներիդ (matnerid)
ablative	մատիցդ (maticʻd)	մատներիցդ (matnericʻd)
instrumental	մատովդ (matovd)	մատներովդ (matnerovd)
locative	մատումդ (matumd)	մատներումդ (matnerumd)

i-type, inanimate (Eastern Armenian)
	singular	plural
nominative	մատ (mat)	մատեր (mater)
dative	մատի (mati)	մատերի (materi)
ablative	մատից (maticʻ)	մատերից (matericʻ)
instrumental	մատով (matov)	մատերով (materov)
locative	մատում (matum)	մատերում (materum)
	definite forms
nominative	մատը/մատն (matə/matn)	մատերը/մատերն (materə/matern)
dative	մատին (matin)	մատերին (materin)
	1st person possessive forms (my)
nominative	մատս (mats)	մատերս (maters)
dative	մատիս (matis)	մատերիս (materis)
ablative	մատիցս (maticʻs)	մատերիցս (matericʻs)
instrumental	մատովս (matovs)	մատերովս (materovs)
locative	մատումս (matums)	մատերումս (materums)
	2nd person possessive forms (your)
nominative	մատդ (matd)	մատերդ (materd)
dative	մատիդ (matid)	մատերիդ (materid)
ablative	մատիցդ (maticʻd)	մատերիցդ (matericʻd)
instrumental	մատովդ (matovd)	մատերովդ (materovd)
locative	մատումդ (matumd)	մատերումդ (materumd)
colloquial

Derived terms

• մատնահատված (matnahatvac)
• մատնահետք (matnahetkʻ)
• մատնանշել (matnanšel)
• ոտքի մատ (otkʻi mat)

 

Etymology 2

From Russian мат (mat).

Noun

մատ • (mat)

1. (chess) checkmate, mate

   մատ անել ― mat anel ― to mate

Declension

i-type, inanimate (Eastern Armenian)
	singular	plural
nominative	մատ (mat)	մատեր (mater)
dative	մատի (mati)	մատերի (materi)
ablative	մատից (maticʻ)	մատերից (matericʻ)
instrumental	մատով (matov)	մատերով (materov)
locative	մատում (matum)	մատերում (materum)
	definite forms
nominative	մատը/մատն (matə/matn)	մատերը/մատերն (materə/matern)
dative	մատին (matin)	մատերին (materin)
	1st person possessive forms (my)
nominative	մատս (mats)	մատերս (maters)
dative	մատիս (matis)	մատերիս (materis)
ablative	մատիցս (maticʻs)	մատերիցս (matericʻs)
instrumental	մատովս (matovs)	մատերովս (materovs)
locative	մատումս (matums)	մատերումս (materums)
	2nd person possessive forms (your)
nominative	մատդ (matd)	մատերդ (materd)
dative	մատիդ (matid)	մատերիդ (materid)
ablative	մատիցդ (maticʻd)	մատերիցդ (matericʻd)
instrumental	մատովդ (matovd)	մատերովդ (materovd)
locative	մատումդ (matumd)	մատերումդ (materumd)

Etymology 3

From Middle Armenian մատն (matn).

Alternative forms

• մոդ (mod), մադ (mad)

Noun

մատ • (mat)

1. (dialectal) hill
2. (dialectal) slope

Declension

i-type, inanimate (Eastern Armenian)
	singular	plural
nominative	մատ (mat)	մատեր (mater)
dative	մատի (mati)	մատերի (materi)
ablative	մատից (maticʻ)	մատերից (matericʻ)
instrumental	մատով (matov)	մատերով (materov)
locative	մատում (matum)	մատերում (materum)
	definite forms
nominative	մատը/մատն (matə/matn)	մատերը/մատերն (materə/matern)
dative	մատին (matin)	մատերին (materin)
	1st person possessive forms (my)
nominative	մատս (mats)	մատերս (maters)
dative	մատիս (matis)	մատերիս (materis)
ablative	մատիցս (maticʻs)	մատերիցս (matericʻs)
instrumental	մատովս (matovs)	մատերովս (materovs)
locative	մատումս (matums)	մատերումս (materums)
	2nd person possessive forms (your)
nominative	մատդ (matd)	մատերդ (materd)
dative	մատիդ (matid)	մատերիդ (materid)
ablative	մատիցդ (maticʻd)	մատերիցդ (matericʻd)
instrumental	մատովդ (matovd)	մատերովդ (materovd)
locative	մատումդ (matumd)	մատերումդ (materumd)

References

• Martirosyan, Hrach (2010) Etymological Dictionary of the Armenian Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 8), Leiden and Boston: Brill, page 452
• Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “մատն”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
• “մատ”, in Žamanakakicʻ hayocʻ lezvi bacʻatrakan baṙaran [Explanatory Dictionary of Contemporary Armenian] (in Armenian), Yerevan: Academy Press, 1969–1980