egon

See also: Egon and egón

Basque

Pronunciation

• Audio

  (file)

• IPA^(key): /eɡon/, [e̞.ɣ̞õ̞n]

Verb

egon da/zaio (imperfect participle egoten, future participle egongo or egonen, short form egon, verbal noun egote)

1. (da) to be, exist

   Synonyms: izan, ibili

2. (zaio) to correspond
3. (Northern, da) to stay, to dwell

   Synonyms: ostatatu, gelditu, ostatu hartu

   • 1571, Joanes Leizarraga, editor, Iesus Christ Gure Iaunaren Testamentu Berria‎^[1], La Rochelle, Ioann 1:38:

     Eta itzuliric Ieſuſec, eta ikuſſiric hec çarreitzala, dioſte hæy, Ceren bilha çabiltzate? Eta hec erran cieçoten, Rabbi (erran nahi baita hambat nola Magiſtrua) non egoiten aiz? [Original spelling]
     Eta itzulirik Jesusek, eta ikusirik hek zarreitzala, dioste haei, Zeren bilha zabiltzate? Eta hek erran ziezoten, Rabbi (erran nahi baita hanbat nola Majistrua) non egoten haiz? [Modernized spelling]

     Then Jesus turned, and saw them following, and saith unto them, What seek ye? They said unto him, Rabbi, (which is to say, being interpreted, Master) where dwellest thou? – KJV

Usage notes

• Southern Basque (like Spanish) has two different verbs that are usually translated to English as “to be”; izan and egon. The former is used to express a quality of something, while the latter is used to express a state (e.g. location). For example:

  Mahaia handia da. ― The table is big. (using izan because this is an inherent quality of the table)

  Mahaia zikina dago. ― The table is dirty. (using egon because this is an temporary state the table is in)

  Iñaki Donostiakoa da. ― Iñaki is from San Sebastián. (using izan because it is an immutable quality of Iñaki)

  Iñaki Donostian dago. ― Iñaki is in San Sebastián. (using egon because it is describing Iñaki's location)

• Northern Basque does not have this distinction, and egon translates to "to stay" instead, making the last sentence mean "Iñaki is staying in San Sebastián".

Conjugation

   egon ― NOR paradigm

Mood / Tense		NOR (absolutive)
		1st sg	2nd sg inf.	3rd sg	1st pl	2nd sg	2nd pl	3rd pl
		ni	hi	hura	gu	zu	zuek	haiek
indicative	present	nago	hago	dago	gaude	zaude	zaudete	daude
	past	nengoen	hengoen	zegoen	geunden	zeunden	zeundeten	zeuden
	conditional	banengo	bahengo	balego	bageunde	bazeunde	bazeundete	baleude
	hypothetic cons.	nengoke	hengoke	legoke	geundeke	zeundeke	zeundekete	leudeke
	past cons.	nengokeen	hengokeen	zegokeen	geundekeen	zeundekeen	zeundeketen	zeudekeen
potential	present	nagoke	hagoke	dagoke	gaudeke	zaudeke	zaudekete	daudeke
	hypothetic	same as indicative hypothetic consequence
	past	same as indicative past consequence
subjunctive1	present	nagoen	hagoen	dagoen	gauden	zauden	zaudeten	dauden
	past	same as indicative past
imperative	present	—	hago	bego	—	zaude	zaudete	beude
1. Archaic or literary.

   egon ― NOR-NORI paradigm

Mood / Tense		NOR (absolutive)							NORI (dative)
		1st sg	2nd sg informal	3rd sg	1st pl	2nd sg neuter	2nd pl	3rd pl
		ni	hi	hura	gu	zu	zuek	haiek
indicative	present	―	hagokit	dagokit	―	zagozkit	zagozkidate	dagozkit	niri	1st sg
		nagokik (m); nagokin (f)	―	dagokik (m); dagokin (f)	gagozkik (m); gagozkin (f)	―	―	dagozkik (m); dagozkin (f)	hiri	2nd sg inf
		nagokio	hagokio	dagokio	gagozkio	zagozkio	zagozkiote	dagozkio	hari	3rd sg
		―	hagokigu	dagokigu	―	zagozkigu	zagozkigute	dagozkigu	guri	1st pl
		nagokizu	―	dagokizu	gagozkizu	―	―	dagozkizu	zuri	2nd sg for
		nagokizue	―	dagokizue	gagozkizue	―	―	dagozkizue	zuei	2nd pl
		nagokie	hagokie	dagokie	gagozkie	zagozkie	zagozkiete	dagozkie	haiei	3rd pl
	past	―	hengokidan	zegokidan	―	zengozkidan	zengozkidaten	zegozkidan	niri	1st sg
		nengokian (m); nengokinan (f)	―	zegokian (m); zegokinan (f)	gengozkian (m); gengozkinan (f)	―	―	zegozkian (m); zegozkinan (f)	hiri	2nd sg inf
		nengokion	hengokion	zegokion	gengozkion	zengozkion	zengozkioten	zegozkion	hari	3rd sg
		―	hengokigun	zegokigun	―	zengozkigun	zengozkiguten	zegozkigun	guri	1st pl
		nengokizun	―	zegokizun	gengozkizun	―	―	zegozkizun	zuri	2nd sg for
		nengokizuen	―	zegokizuen	gengozkizuen	―	―	zegozkizuen	zuei	2nd pl
		nengokien	hengokien	zegokien	gengozkien	zengozkien	zengozkieten	zegozkien	haiei	3rd pl
	hypothetic	―	bahengokit	balegokit	―	bazengozkit	bazengozkidate	balegozkit	niri	1st sg
		banengokik (m); banengokin (f)	―	balegokik (m); balegokin (f)	bagengozkik (m); bagengozkin (f)	―	―	balegozkik (m); balegozkin (f)	hiri	2nd sg inf
		banengokio	bahengokio	balegokio	bagengozkio	bazengozkio	bazengozkiote	balegozkio	hari	3rd sg
		―	bahengokigu	balegokigu	―	bazengozkigu	bazengozkigute	balegozkigu	guri	1st pl
		banengokizu	―	balegokizu	bagengozkizu	―	―	balegozkizu	zuri	2nd sg for
		banengokizue	―	balegokizue	bagengozkizue	―	―	balegozkizue	zuei	2nd pl
		banengokie	bahengokie	balegokie	bagengozkie	bazengozkie	bazengozkiete	balegozkie	haiei	3rd pl
potential	present	―	hagokidake	dagokidake	―	zagozkidake	zagozkidakete	dagozkidake	niri	1st sg
		nagokiake (m); nagokinake (f)	―	dagokiake (m); dagokinake (f)	gagozkiake (m); gagozkinake (f)	―	―	dagozkiake (m); dagozkinake (f)	hiri	2nd sg inf
		nagokioke	hagokioke	dagokioke	gagozkioke	zagozkioke	zagozkiokete	dagozkioke	hari	3rd sg
		―	hagokiguke	dagokiguke	―	zagozkiguke	zagozkigukete	dagozkiguke	guri	1st pl
		nagokizuke	―	dagokizuke	gagozkizuke	―	―	dagozkizuke	zuri	2nd sg for
		nagokizueke	―	dagokizueke	gagozkizueke	―	―	dagozkizueke	zuei	2nd pl
		nagokieke	hagokieke	dagokieke	gagozkieke	zagozkieke	zagozkiekete	dagozkieke	haiei	3rd pl
	past	―	hengokidakeen	zegokidakeen	―	zengozkidakeen	zengozkidaketen	zegozkidakeen	niri	1st sg
		nengokian (m); nengokinan (f)	―	zegokian (m); zegokinan (f)	gengozkian (m); gengozkinan (f)	―	―	zegozkian (m); zegozkinan (f)	hiri	2nd sg inf
		nengokiokeen	hengokiokeen	zegokiokeen	gengozkiokeen	zengozkiokeen	zengozkioketen	zegozkiokeen	hari	3rd sg
		―	hengokigukeen	zegokigukeen	―	zengozkigukeen	zengozkiguketen	zegozkigukeen	guri	1st pl
		nengokizukeen	―	zegokizukeen	gengozkizukeen	―	―	zegozkizukeen	zuri	2nd sg for
		nengokizuekeen	―	zegokizuekeen	gengozkizuekeen	―	―	zegozkizuekeen	zuei	2nd pl
		nengokiekeen	hengokiekeen	zegokiekeen	gengozkiekeen	zengozkiekeen	zengozkieketen	zegozkiekeen	haiei	3rd pl
	hypothetic	―	hengokidake	legokidake	―	zengozkidake	zengozkidakete	legozkidake	niri	1st sg
		nengokiake (m); nengokinake (f)	―	legokiake (m); legokinake (f)	gengozkiake (m); gengozkinake (f)	―	―	legozkiake (m); legozkinake (f)	hiri	2nd sg inf
		nengokioke	hengokioke	legokioke	gengozkioke	zengozkioke	zengozkiokete	legozkioke	hari	3rd sg
		―	hengokiguke	legokiguke	―	zengozkiguke	zengozkigukete	legozkiguke	guri	1st pl
		nengokizuke	―	legokizuke	gengozkizuke	―	―	legozkizuke	zuri	2nd sg for
		nengokizueke	―	legokizueke	gengozkizueke	―	―	legozkizueke	zuei	2nd pl
		nengokieke	hengokieke	legokieke	gengozkieke	zengozkieke	zengozkiekete	legozkieke	haiei	3rd pl
imperative	present	―	hagokit	begokit	―	zagozkit	zagozkidate	begozkit	niri	1st sg
		nagokian (m); nagokinan (f)	―	begokik (m); begokin (f)	gagozkian (m); gagozkinan (f)	―	―	begozkik (m); begozkin (f)	hiri	2nd sg inf
		nagokion	hagokio	begokio	gagozkion	zagozkio	zagozkiote	begozkio	hari	3rd sg
		―	hagokigu	begokigu	―	zagozkigu	zagozkigute	begozkigu	guri	1st pl
		nagokizun	―	begokizu	gagozkizun	―	―	begozkizu	zuri	2nd sg for
		nagokizuen	―	begokizue	gagozkizuen	―	―	begozkizue	zuei	2nd pl
		nagokien	hagokie	begokie	gagozkien	zagozkie	zagozkiete	begozkie	haiei	3rd pl

Further reading

• "egon" in Euskaltzaindiaren Hiztegia [Dictionary of the Basque Academy], euskaltzaindia.eus
• “egon” in Orotariko Euskal Hiztegia [General Basque Dictionary], euskaltzaindia.eus

Finnish

Noun

egon

1. genitive singular of ego

Anagrams

• geno-