wymowa

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search
See also: wymową

Old Polish

[edit]

Alternative forms

[edit]

Etymology

[edit]

Deverbal from wymówić. First attested in the fourteenth century.

Pronunciation

[edit]
  • IPA(key): (10th–15th CE) /vɨmɔva/
  • IPA(key): (15th CE) /vɨmɔva/

Noun

[edit]

wymowa f (diminutive wymówka)

  1. (attested in Lesser Poland, Sieradz-Łęczyca) statement, utterance, expression
    Synonym: wymówienie
    • 1887 [Fifteenth century], Wacław Ubogi z Brodni, edited by Lucjan Malinowski, Modlitwy Wacława. Zabytek języka polskiego z wieku XV odkryty i skopjowany przez Aleksandra Przezdzieckiego wydał i objaśnił Lucyjan Malinowski[1], Krakow, Brodnia, page 13b:
      Ku twoiey sprawyedlyuosczi czynienyu wszitki nasze aby szly wimowi
      [Ku twojej sprawiedliwości czynieniu wszytki nasze aby szły wymowy]
  2. story, fable
    • 1874-1891 [Fifteenth century], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności[2], [3], [4], volume XXIII, page 279:
      Trademus ea (sc. documenta moralia), vt intelligas clarius..., per fabulas figurarum, gl. per locuciones fabulosas wymowy
      [Trademus ea (sc. documenta moralia), vt intelligas clarius..., per fabulas figurarum, gl. per locuciones fabulosas wymowy]
  3. eloquence
    • 1877-1881 [1437], Władysław Wisłocki, editor, Katalog rękopisów Biblioteki Uniwersytetu Jagiellońskiego, number 228, page 86:
      Wymowa facundia
      [Wymowa facundia]
  4. (attested in Masovia) condition; exception
    Synonym: wymówienie
    • 1895 [1448–1450], Mikołaj Suled, edited by Franciszek Piekosiński, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Warka, page 32:
      Ysz gdiby... then tho pozyczcza za svmmą penyądzy... prosczye a przes kthoreykole wymowy (sine aliqua condicione) yakoby za przerzeczoną svmmą *peynyądzy doszycz czynyącze przyąl (sc. rzeczy zastawione)
      [Iż gdyby... ten to pożyczca za summę pieniędzy... proście a przez ktorejkole wymowy (sine aliqua condicione), jakoby za przerzeczoną summę pieniędzy dosyć czyniące, przyjął (sc. rzeczy zastawione)]
  5. (attested in Lesser Poland) justification; excuse
    Synonym: wymówienie
    • 1895 [Fifteenth century], Franciszek Piekosiński, editor, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich. Kodeks Działyńskich I[5], Lesser Poland, page 16:
      Gdy nyektorzy bywayą pozwany przed naszą oblycznoscz o nyektore vini, ... wziąli sobie obyczay, ysz tho... przykazanym swych panow... czynyą, ktorąsz to wymową od zlosczy y od smyerczy czastokrocz byli wyzwoleny
      [Gdy niektorzy bywają pozwani przed naszę obliczność o niektore winy, ... wzięli sobie obyczaj, iż to... przykazanim swych panow... czynią, ktorąż to wymową od złości i od śmierci częstokroć byli wyzwoleni]
  6. (attested in Greater Poland, Masovia) deal; arrangement, agreement
    • 1885-2024 [c. 1428], Jan Baudouina de Courtenay, Jan Karłowicz, Antoni Adam Kryńskiego, Malinowski Lucjan, editors, Prace Filologiczne[6], volume I, Międzyrzecz, Warsaw, page 488:
      Contra initum pactum mymo pospolithy slub y wymoua
      [Contra initum pactum mimo pospolity ślub i wymowę]

Derived terms

[edit]
adjective
[edit]
adjectives
adverb
nouns
verbs

Descendants

[edit]
  • Polish: wymowa

References

[edit]
  • B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “wymowa”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

[edit]
Polish Wikipedia has an article on:
Wikipedia pl

Etymology

[edit]

Inherited from Old Polish wymowa. By surface analysis, deverbal from wymówić.

Pronunciation

[edit]
  • IPA(key): /vɘˈmɔ.va/
  • Audio:(file)
  • Rhymes: -ɔva
  • Syllabification: wy‧mo‧wa

Noun

[edit]

wymowa f (diminutive wymówka, augmentative wymówisko)

  1. pronunciation; articulation (manner of saying sounds)
  2. pronunciation (ability to say sounds)
  3. (figurative) meaning, purport, significance

Declension

[edit]
[edit]
adjectives
[edit]
adjectives
adverb
nouns
verbs

Further reading

[edit]
  • wymowa in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • wymowa in Polish dictionaries at PWN
  • Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “wymowa”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
  • WYMOWA”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 2014 April 24
  • Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “wymowa”, in Słownik języka polskiego
  • Aleksander Zdanowicz (1861) “wymowa”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
  • J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1919), “wymowa”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 7, Warsaw, page 938