լեառն
Jump to navigation
Jump to search
Old Armenian
[edit]Etymology
[edit]The origin is uncertain.
Perhaps from Proto-Indo-European *ḱleytr̥- (compare Gothic 𐌷𐌻𐌴𐌹𐌸𐍂𐌰 (hleiþra, “booth, tent”), Old High German hleitar (“ladder”)), a derivative of *ḱley- (“to lean”); compare Ancient Greek κλιτύς (klitús, “slope, hill”), Latin clīvus.
Alternatively, from Proto-Indo-European *lḗh₂sr̥ (“stony”) and cognate with Albanian lerë (“stone, heap of stones, stony plain, rockslope”), Ancient Greek λᾶας (lâas, “stone”), Old Irish líe (“stone”). Perhaps a Mediterranean-European substrate word.
Noun
[edit]լեառն • (leaṙn)
- mount, mountain
- լեառն տեառն, լեառն սուրբ ― leaṙn teaṙn, leaṙn surb ― heaven, paradise
- լերինք յաւիտեանից, յաւիտենական/մշտնջենաւոր ― lerinkʻ yawiteanicʻ, yawitenakan/mštnǰenawor ― the angels, the prophets, the apostles
- արտեւան, գագաթն, կատար լերանց ― artewan, gagatʻn, katar lerancʻ ― the summit, the ridge of the mountain
- կապան, կիրճ լերանց ― kapan, kirč lerancʻ ― strait, defile, pass
- գօտի, շղթայ, պար լերանց ― gōti, šłtʻay, par lerancʻ ― chain, ridges of mountains
- հրաբուղխ լեառն ― hrabułx leaṙn ― volcano, a burning mountain
- սառնատափ լերինք ― saṙnatapʻ lerinkʻ ― glaciers
- լուղական լերինք ― lułakan lerinkʻ ― iceberg
- մոլորակային լերինք ― molorakayin lerinkʻ ― the planetary mountains
- լուսնային լերինք ― lusnayin lerinkʻ ― the lunar mountains
- զլեառն լեռնայն գնալ ― zleaṙn leṙnayn gnal ― to go from mountain to mountain, or by mountain paths
- լեառն Սինա ― leaṙn Sina ― mount Sinai
- լեառն Մասիս ― leaṙn Masis ― mount Ararat
- իբրեւ զլերինս ելանէին բարձրանային փրփրադէզ ալիքն ― ibrew zlerins elanēin barjranayin pʻrpʻradēz alikʻn ― the foaming waves ran mountains high
- եւ լեառն մուկն ծնաւ ― ew leaṙn mukn cnaw ― the mountain brought forth a mouse
- 5th? century, Movsēs Xorenacʻi, Patmutʻiwn Hayocʻ [History of Armenia] 1.23:
- զՍիմն ասացեալ լեառն
- zSimn asacʻeal leaṙn
- 2006 translation by Robert W. Thompson
- the mountain called Sim
- զՍիմն ասացեալ լեառն
Declension
[edit]patr=lerins pntr=lerinkʿ sabtr=i leṙnē, leaṙnēPlease see Module:checkparams for help with this warning.
n-type
singular | plural | ||
---|---|---|---|
nominative | լեառն (leaṙn) | լերինք (lerinkʻ) | |
genitive | լերին (lerin) | լերանց (lerancʻ) | |
dative | լերին (lerin) | լերանց (lerancʻ) | |
accusative | լեառն (leaṙn) | լերինս (lerins) | |
ablative | ի լեռնէ, լեառնէ (i leṙnē, leaṙnē) | լերանց (lerancʻ) | |
instrumental | լերամբ (leramb) | լերամբք (lerambkʻ) | |
locative | լերին (lerin) | լերինս (lerins) | |
post-classically a plural accusative/locative լեռունս (leṙuns) is attested |
Derived terms
[edit]- բարձրալերինք (barjralerinkʻ)
- զլեռնայն (zleṙnayn)
- լեառնաբնակ (leaṙnabnak)
- լեառնադաշտ (leaṙnadašt)
- լեառնադէտ (leaṙnadēt)
- լեառնական (leaṙnakan)
- լեառնակեաց (leaṙnakeacʻ)
- լեառնակողմն (leaṙnakołmn)
- լեառնահանգէտ (leaṙnahangēt)
- լեառնաձեւ (leaṙnajew)
- լեառնամէջք (leaṙnamēǰkʻ)
- լեառնային (leaṙnayin)
- լեառնանամ (leaṙnanam)
- լեառնացայտ (leaṙnacʻayt)
- լեռնաբերձ (leṙnaberj)
- լեռնաբնակ (leṙnabnak)
- լեռնագիւղ (leṙnagiwł)
- լեռնագնաց (leṙnagnacʻ)
- լեռնադաշտ (leṙnadašt)
- լեռնադաշտակ (leṙnadaštak)
- լեռնախոյզ (leṙnaxoyz)
- լեռնախոյս (leṙnaxoys)
- լեռնակ (leṙnak)
- լեռնական (leṙnakan)
- լեռնակարկառ (leṙnakarkaṙ)
- լեռնակեաց (leṙnakeacʻ)
- լեռնակեցիկ (leṙnakecʻik)
- լեռնակեցութիւն (leṙnakecʻutʻiwn)
- լեռնակողմն (leṙnakołmn)
- լեռնակոյտ (leṙnakoyt)
- լեռնակուլ (leṙnakul)
- լեռնակուտակ (leṙnakutak)
- լեռնահանգէտ (leṙnahangēt)
- լեռնահոլով (leṙnaholov)
- լեռնաձեւ (leṙnajew)
- լեռնաձոր (leṙnajor)
- լեռնամէջ (leṙnamēǰ)
- լեռնամուտ (leṙnamut)
- լեռնային (leṙnayin)
- լեռնայն (leṙnayn)
- լեռնանամ (leṙnanam)
- լեռնանման (leṙnanman)
- լեռնասէր (leṙnasēr)
- լեռնավայրք (leṙnavayrkʻ)
- լեռնատարափ (leṙnatarapʻ)
- լեռնացուցանեմ (leṙnacʻucʻanem)
- լեռնոտեայք (leṙnoteaykʻ)
- լեռնոտն (leṙnotn)
- լեռնորդեայք (leṙnordeaykʻ)
- լեռնօրէն (leṙnōrēn)
- լերանցամէջ (lerancʻamēǰ)
- լերինաթինդ (lerinatʻind)
- քարալեառն (kʻaraleaṙn)
- քարալեառնակ (kʻaraleaṙnak)
Descendants
[edit]- Armenian: լեռ (leṙ)
References
[edit]- Petrosean, Matatʻeay (1879) “լեառն”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn, Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “լեառն”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “լեառն”, in Hayerēn armatakan baṙaran (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
- Martirosyan, Hrach (2010) Etymological Dictionary of the Armenian Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 8), Leiden and Boston: Brill, page 306
Categories:
- Old Armenian terms with unknown etymologies
- Old Armenian terms inherited from Proto-Indo-European
- Old Armenian terms derived from Proto-Indo-European
- Old Armenian terms derived from substrate languages
- Old Armenian lemmas
- Old Armenian nouns
- Old Armenian terms with usage examples
- Old Armenian terms with quotations