խազել
Jump to navigation
Jump to search
Armenian
[edit]Etymology
[edit]Inherited from Middle Armenian խազել (xazel).
Pronunciation
[edit]- (Eastern Armenian) IPA(key): /χɑˈzel/, [χɑzél]
- (Western Armenian) IPA(key): /χɑˈzel/, [χɑzél]
Audio (Eastern Armenian): (file) - Hyphenation: խա‧զել
Verb
[edit]խազել • (xazel)
- to draw a line; to scratch
Inflection
[edit]-el conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | խազել (xazel) | imperfective converb | խազում (xazum) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| passive | խազվել (xazvel) | simultaneous converb | խազելիս (xazelis) | ||||
| causative | — | perfective converb | խազել (xazel) | ||||
| aorist stem | խազ- (xaz-) | future converb I | խազելու (xazelu) | ||||
| resultative participle | խազած (xazac) | future converb II | խազելիք (xazelikʻ) | ||||
| subject participle | խազող (xazoġ) | connegative converb | խազի (xazi) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | խազում եմ (xazum em) | խազում ես (xazum es) | խազում է (xazum ē) | խազում ենք (xazum enkʻ) | խազում եք (xazum ekʻ) | խազում են (xazum en) | |
| past imperfective | խազում էի (xazum ēi) | խազում էիր (xazum ēir) | խազում էր (xazum ēr) | խազում էինք (xazum ēinkʻ) | խազում էիք (xazum ēikʻ) | խազում էին (xazum ēin) | |
| future | խազելու եմ (xazelu em) | խազելու ես (xazelu es) | խազելու է (xazelu ē) | խազելու ենք (xazelu enkʻ) | խազելու եք (xazelu ekʻ) | խազելու են (xazelu en) | |
| past future | խազելու էի (xazelu ēi) | խազելու էիր (xazelu ēir) | խազելու էր (xazelu ēr) | խազելու էինք (xazelu ēinkʻ) | խազելու էիք (xazelu ēikʻ) | խազելու էին (xazelu ēin) | |
| present perfect | խազել եմ (xazel em) | խազել ես (xazel es) | խազել է (xazel ē) | խազել ենք (xazel enkʻ) | խազել եք (xazel ekʻ) | խազել են (xazel en) | |
| pluperfect | խազել էի (xazel ēi) | խազել էիր (xazel ēir) | խազել էր (xazel ēr) | խազել էինք (xazel ēinkʻ) | խազել էիք (xazel ēikʻ) | խազել էին (xazel ēin) | |
| aorist (past perfective) | խազեցի, խազի* (xazecʻi, xazi*) | խազեցիր, խազիր* (xazecʻir, xazir*) | խազեց (xazecʻ) | խազեցինք, խազինք* (xazecʻinkʻ, xazinkʻ*) | խազեցիք, խազիք* (xazecʻikʻ, xazikʻ*) | խազեցին, խազին* (xazecʻin, xazin*) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | խազեմ (xazem) | խազես (xazes) | խազի (xazi) | խազենք (xazenkʻ) | խազեք (xazekʻ) | խազեն (xazen) | |
| past | խազեի (xazei) | խազեիր (xazeir) | խազեր (xazer) | խազեինք (xazeinkʻ) | խազեիք (xazeikʻ) | խազեին (xazein) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | կխազեմ (kxazem) | կխազես (kxazes) | կխազի (kxazi) | կխազենք (kxazenkʻ) | կխազեք (kxazekʻ) | կխազեն (kxazen) | |
| past | կխազեի (kxazei) | կխազեիր (kxazeir) | կխազեր (kxazer) | կխազեինք (kxazeinkʻ) | կխազեիք (kxazeikʻ) | կխազեին (kxazein) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | խազի՛ր, խազի՛* (xazír, xazí*) | — | — | խազե՛ք, խազեցե՛ք** (xazékʻ, xazecʻékʻ**) | — | ||
| *colloquial **dated | |||||||
-el negative conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | չխազել (čʻxazel) | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| resultative participle | չխազած (čʻxazac) | ||||||
| subject participle | չխազող (čʻxazoġ) | ||||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | չեմ խազում (čʻem xazum) | չես խազում (čʻes xazum) | չի խազում (čʻi xazum) | չենք խազում (čʻenkʻ xazum) | չեք խազում (čʻekʻ xazum) | չեն խազում (čʻen xazum) | |
| past imperfective | չէի խազում (čʻēi xazum) | չէիր խազում (čʻēir xazum) | չէր խազում (čʻēr xazum) | չէինք խազում (čʻēinkʻ xazum) | չէիք խազում (čʻēikʻ xazum) | չէին խազում (čʻēin xazum) | |
| future | չեմ խազելու (čʻem xazelu) | չես խազելու (čʻes xazelu) | չի խազելու (čʻi xazelu) | չենք խազելու (čʻenkʻ xazelu) | չեք խազելու (čʻekʻ xazelu) | չեն խազելու (čʻen xazelu) | |
| past future | չէի խազելու (čʻēi xazelu) | չէիր խազելու (čʻēir xazelu) | չէր խազելու (čʻēr xazelu) | չէինք խազելու (čʻēinkʻ xazelu) | չէիք խազելու (čʻēikʻ xazelu) | չէին խազելու (čʻēin xazelu) | |
| present perfect | չեմ խազել (čʻem xazel) | չես խազել (čʻes xazel) | չի խազել (čʻi xazel) | չենք խազել (čʻenkʻ xazel) | չեք խազել (čʻekʻ xazel) | չեն խազել (čʻen xazel) | |
| pluperfect | չէի խազել (čʻēi xazel) | չէիր խազել (čʻēir xazel) | չէր խազել (čʻēr xazel) | չէինք խազել (čʻēinkʻ xazel) | չէիք խազել (čʻēikʻ xazel) | չէին խազել (čʻēin xazel) | |
| aorist (past perfective) | չխազեցի, չխազի* (čʻxazecʻi, čʻxazi*) | չխազեցիր, չխազիր* (čʻxazecʻir, čʻxazir*) | չխազեց (čʻxazecʻ) | չխազեցինք, չխազինք* (čʻxazecʻinkʻ, čʻxazinkʻ*) | չխազեցիք, չխազիք* (čʻxazecʻikʻ, čʻxazikʻ*) | չխազեցին, չխազին* (čʻxazecʻin, čʻxazin*) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | չխազեմ (čʻxazem) | չխազես (čʻxazes) | չխազի (čʻxazi) | չխազենք (čʻxazenkʻ) | չխազեք (čʻxazekʻ) | չխազեն (čʻxazen) | |
| past | չխազեի (čʻxazei) | չխազեիր (čʻxazeir) | չխազեր (čʻxazer) | չխազեինք (čʻxazeinkʻ) | չխազեիք (čʻxazeikʻ) | չխազեին (čʻxazein) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | չեմ խազի (čʻem xazi) | չես խազի (čʻes xazi) | չի խազի (čʻi xazi) | չենք խազի (čʻenkʻ xazi) | չեք խազի (čʻekʻ xazi) | չեն խազի (čʻen xazi) | |
| past | չէի խազի (čʻēi xazi) | չէիր խազի (čʻēir xazi) | չէր խազի (čʻēr xazi) | չէինք խազի (čʻēinkʻ xazi) | չէիք խազի (čʻēikʻ xazi) | չէին խազի (čʻēin xazi) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | մի՛ խազիր, մի՛ խազի* (mí xazir, mí xazi*) | — | — | մի՛ խազեք, մի՛ խազեցեք** (mí xazekʻ, mí xazecʻekʻ**) | — | ||
| *colloquial **dated | |||||||
declension of the nominalized infinitive, u-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular (singulare tantum) | ||||
|---|---|---|---|---|
| nominative | խազել (xazel) | |||
| dative | խազելու (xazelu) | |||
| ablative | խազելուց (xazelucʻ) | |||
| instrumental | խազելով (xazelov) | |||
| locative | խազելում (xazelum) | |||
| definite forms | ||||
| nominative | խազելը/խազելն (xazelə/xazeln) | |||
| dative | խազելուն (xazelun) | |||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | խազելս (xazels) | |||
| dative | խազելուս (xazelus) | |||
| ablative | խազելուցս (xazelucʻs) | |||
| instrumental | խազելովս (xazelovs) | |||
| locative | խազելումս (xazelums) | |||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | խազելդ (xazeld) | |||
| dative | խազելուդ (xazelud) | |||
| ablative | խազելուցդ (xazelucʻd) | |||
| instrumental | խազելովդ (xazelovd) | |||
| locative | խազելումդ (xazelumd) | |||
Middle Armenian
[edit]Etymology
[edit]Verb
[edit]խազել • (xazel)
- to draw a line (also with a plough), to scratch
Descendants
[edit]- Armenian: խազել (xazel)
References
[edit]- Ġazaryan, Ṙuben, Avetisyan, Henrik (2009) “խազել”, in Miǰin hayereni baṙaran [Dictionary of Middle Armenian] (in Armenian), 2nd edition, Yerevan: University Press
- Norayr N. Biwzandacʻi (2000) “խազեմ”, in Martiros Minassian, editor, Baṙagirkʻ storin hayerēni i matenagrutʻeancʻ ŽA–ŽĒ darucʻ [Dictionary of Middle Armenian Based on the Literature of 11–17th Centuries][1], edited from the author's unfinished manuscript written 1884–1915, Geneva: Martiros Minassian, page 272