տարի

Armenian

Etymology

Inherited from Old Armenian տարի (tari).

Pronunciation

(Eastern Armenian) IPA^(key): /tɑˈɾi/, [tɑɾí]
(Western Armenian) IPA^(key): /dɑˈɾi/, [dɑɾí]
Audio (Eastern Armenian): (file)
Hyphenation: տա‧րի

Noun

տարի • (tari)

year
Synonym: (archaic) ամ (am)

ուսումնական տարի ― usumnakan tari ― school year

այս տարի ― ays tari ― this year

Declension

va-type, inanimate (Eastern Armenian)
	singular	plural
nominative	տարի (tari)	տարիներ (tariner)
dative	տարվա (tarva)	տարիների (tarineri)
ablative	տարվանից (tarvanicʻ)	տարիներից (tarinericʻ)
instrumental	տարով (tarov)	տարիներով (tarinerov)
locative	տարում (tarum)	տարիներում (tarinerum)

	definite forms
nominative	տարին (tarin)	տարիները/տարիներն (tarinerə/tarinern)
dative	տարվան (tarvan)	տարիներին (tarinerin)

	1^st person possessive forms (my)
nominative	տարիս (taris)	տարիներս (tariners)
dative	տարվաս (tarvas)	տարիներիս (tarineris)
ablative	տարվանիցս (tarvanicʻs)	տարիներիցս (tarinericʻs)
instrumental	տարովս (tarovs)	տարիներովս (tarinerovs)
locative	տարումս (tarums)	տարիներումս (tarinerums)

	2^nd person possessive forms (your)
nominative	տարիդ (tarid)	տարիներդ (tarinerd)
dative	տարվադ (tarvad)	տարիներիդ (tarinerid)
ablative	տարվանիցդ (tarvanicʻd)	տարիներիցդ (tarinericʻd)
instrumental	տարովդ (tarovd)	տարիներովդ (tarinerovd)
locative	տարումդ (tarumd)	տարիներումդ (tarinerumd)

*uay*-type, inanimate (Eastern Armenian)
	singular	plural
nominative	տարի (tari)	տարիներ (tariner)
dative	տարուայ (taruay)	տարիների (tarineri)
ablative	տարուանից (taruanicʻ)	տարիներից (tarinericʻ)
instrumental	տարով (tarov)	տարիներով (tarinerov)
locative	տարում (tarum)	տարիներում (tarinerum)

	definite forms
nominative	տարին (tarin)	տարիները/տարիներն (tarinerə/tarinern)
dative	տարուան (taruan)	տարիներին (tarinerin)

	1^st person possessive forms (my)
nominative	տարիս (taris)	տարիներս (tariners)
dative	տարուաս (taruas)	տարիներիս (tarineris)
ablative	տարուանիցս (taruanicʻs)	տարիներիցս (tarinericʻs)
instrumental	տարովս (tarovs)	տարիներովս (tarinerovs)
locative	տարումս (tarums)	տարիներումս (tarinerums)

	2^nd person possessive forms (your)
nominative	տարիդ (tarid)	տարիներդ (tarinerd)
dative	տարուադ (taruad)	տարիներիդ (tarinerid)
ablative	տարուանիցդ (taruanicʻd)	տարիներիցդ (tarinericʻd)
instrumental	տարովդ (tarovd)	տարիներովդ (tarinerovd)
locative	տարումդ (tarumd)	տարիներումդ (tarinerumd)

u-type, inanimate (Eastern Armenian)
	singular	plural
nominative	տարի (tari)	տարիներ (tariner)
dative	տարու (taru)	տարիների (tarineri)
ablative	տարուց (tarucʻ)	տարիներից (tarinericʻ)
instrumental	տարով, տարիով (tarov, tariov)	տարիներով (tarinerov)
locative	տարում, տարիում (tarum, tarium)	տարիներում (tarinerum)

	definite forms
nominative	տարին (tarin)	տարիները/տարիներն (tarinerə/tarinern)
dative	տարուն (tarun)	տարիներին (tarinerin)

	1^st person possessive forms (my)
nominative	տարիս (taris)	տարիներս (tariners)
dative	տարուս (tarus)	տարիներիս (tarineris)
ablative	տարուցս (tarucʻs)	տարիներիցս (tarinericʻs)
instrumental	տարովս, տարիովս (tarovs, tariovs)	տարիներովս (tarinerovs)
locative	տարումս, տարիումս (tarums, tariums)	տարիներումս (tarinerums)

	2^nd person possessive forms (your)
nominative	տարիդ (tarid)	տարիներդ (tarinerd)
dative	տարուդ (tarud)	տարիներիդ (tarinerid)
ablative	տարուցդ (tarucʻd)	տարիներիցդ (tarinericʻd)
instrumental	տարովդ, տարիովդ (tarovd, tariovd)	տարիներովդ (tarinerovd)
locative	տարումդ, տարիումդ (tarumd, tariumd)	տարիներումդ (tarinerumd)

*uan*-type, inanimate (Western Armenian)
	singular	plural
nominative	տարի (tari)	տարիներ (tariner)
dative	տարուան, տարուայ (taruan, taruay)	տարիներու (tarineru)
ablative	տարուընէ (taruənē)	տարիներէ (tarinerē)
instrumental	տարով (tarov)	տարիներով (tarinerov)

	definite forms
nominative	տարին (tarin)	տարիները/տարիներն (tarinerə/tarinern)
dative	տարուանը/տարուանն, տարուան (taruanə/taruann, taruan)	տարիներուն (tarinerun)
ablative	տարուընէն (taruənēn)	տարիներէն (tarinerēn)
instrumental	տարովը/տարովն (tarovə/tarovn)	տարիներովը/տարիներովն (tarinerovə/tarinerovn)

	1^st person possessive forms (my)
nominative	տարիս (taris)	տարիներս (tariners)
dative	տարուանս, տարուաս (taruans, taruas)	տարիներուս (tarinerus)
ablative	տարուընէս (taruənēs)	տարիներէս (tarinerēs)
instrumental	տարովս (tarovs)	տարիներովս (tarinerovs)

	2^nd person possessive forms (your)
nominative	տարիդ (tarid)	տարիներդ (tarinerd)
dative	տարուանդ, տարուադ (taruand, taruad)	տարիներուդ (tarinerud)
ablative	տարուընէդ (taruənēd)	տարիներէդ (tarinerēd)
instrumental	տարովդ (tarovd)	տարիներովդ (tarinerovd)

i-type, inanimate (Western Armenian)
	singular	plural
nominative	տարի (tari)	տարիներ (tariner)
dative	տարիի (tarii)	տարիներու (tarineru)
ablative	տարիէ (tariē)	տարիներէ (tarinerē)
instrumental	տարիով (tariov)	տարիներով (tarinerov)

	definite forms
nominative	տարին (tarin)	տարիները/տարիներն (tarinerə/tarinern)
dative	տարիին (tariin)	տարիներուն (tarinerun)
ablative	տարիէն (tariēn)	տարիներէն (tarinerēn)
instrumental	տարիովը/տարիովն (tariovə/tariovn)	տարիներովը/տարիներովն (tarinerovə/tarinerovn)

	1^st person possessive forms (my)
nominative	տարիս (taris)	տարիներս (tariners)
dative	տարիիս (tariis)	տարիներուս (tarinerus)
ablative	տարիէս (tariēs)	տարիներէս (tarinerēs)
instrumental	տարիովս (tariovs)	տարիներովս (tarinerovs)

	2^nd person possessive forms (your)
nominative	տարիդ (tarid)	տարիներդ (tarinerd)
dative	տարիիդ (tariid)	տարիներուդ (tarinerud)
ablative	տարիէդ (tariēd)	տարիներէդ (tarinerēd)
instrumental	տարիովդ (tariovd)	տարիներովդ (tarinerovd)

Derived terms

Old Armenian

Etymology

The origin is unknown.

Ačaṙean rejects all proposals and leaves the origin open.

J̌ahukyan 1987 derives from Akkadian 𒁕𒌷 (/⁠dārītu⁠/, “a long time; perpetuity, eternity”), which is related to Egyptian tr (“time, season”) and the Semitic source of դար (dar), but in 2010 considers the connection doubtful.

Olsen remarks that the word has no accepted etymology and tentatively adduces Ancient Greek δῶρον (dôron, “hand's breadth, palm, as a measure of length”), δάριν (dárin, “span”), implying a common origin for the Armenian and Greek words with a semantic development in Armenian like the one found in English “span of time”.

Noun

տարի • (tari)

year
պարականոն տարի ― parakanon tari ― embolismic year

տարւոջէ ի տարի, տարւոյ տարւոյ, տարւոյ տարի ― tarwoǰē i tari, tarwoy tarwoy, tarwoy tari ― annually, yearly, year by year, every year

ի տարւոջ ― i tarwoǰ ― in the year; per annum, a year

Usage notes

According to Ačaṙean, տարի (tari) was used for one year, ամ (am) for multiple years.

Declension

*o-a*-type
	singular	plural
nominative	տարի (tari)	տարիք (tarikʻ)
genitive	տարւոյ (tarwoy)	տարեաց (tareacʻ)
dative	տարւոյ, տարւոջ (tarwoy, tarwoǰ)	տարեաց (tareacʻ)
accusative	տարի (tari)	տարիս (taris)
ablative	տարւոյ, տարւոջ, տարւոջէ (tarwoy, tarwoǰ, tarwoǰē)	տարեաց (tareacʻ)
instrumental	տարեաւ (tareaw)	տարեաւք = տարեօք (tareawkʻ = tareōkʻ)
locative	տարւոջ (tarwoǰ)	տարիս (taris)

note the irregular dative/ablative/locative with -ոջ (-oǰ)

Synonyms

ամ (am)

Derived terms

տարեգլուխ (tareglux)
տարեկան (tarekan)
տարեմուտ (taremut)
տարեւոր (tarewor)
տարեւորական (tareworakan)

Descendants

Armenian: տարի (tari), տարիք (tarikʻ)
→⇒ Old Georgian: ტარიგი (ṭarigi)

References

Petrosean, Matatʻeay (1879) “տարի”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “տարի”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
Ačaṙean, Hračʻeay (1979) “տարի”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, volume IV, Yerevan: University Press, pages 385–386
Godel, Robert (1975) An introduction to the study of classical Armenian, Wiesbaden: Dr. Ludwig Reichert Verlag, page 30
J̌ahukyan, Geworg (1987) Hayocʻ lezvi patmutʻyun; naxagrayin žamanakašrǰan [History of the Armenian language: The Pre-Literary Period]‎^[1] (in Armenian), Yerevan: Academy Press, page 460
J̌ahukyan, Geworg (2010) “տարի”, in Vahan Sargsyan, editor, Hayeren stugabanakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), Yerevan: Asoghik, page 724ab
Black, Jeremy, George, Andrew, Postgate, Nicholas (2000) “dārītu(m)”, in A Concise Dictionary of Akkadian, 2nd corrected edition, Wiesbaden: Otto Harrassowitz Verlag, via the electronic Babylonian Library, page 57a
Olsen, Birgit Anette (1999) The noun in Biblical Armenian: origin and word-formation: with special emphasis on the Indo-European heritage (Trends in linguistics. Studies and monographs; 119), Berlin, New York: Mouton de Gruyter, page 442