քաղաք
Armenian
Etymology
From (deprecated template usage) [etyl] Old Armenian քաղաք (kʻałakʻ); see it for more.
Pronunciation
Noun
քաղաք • (kʻaġakʻ)
Usage notes
In compounds the word often corresponds to English polit- and Russian полито- (polito-), both from Ancient Greek πόλις (pólis).
Declension
i-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | քաղաք (kʻaġakʻ) | քաղաքներ (kʻaġakʻner) | ||
| dative | քաղաքի (kʻaġakʻi) | քաղաքների (kʻaġakʻneri) | ||
| ablative | քաղաքից (kʻaġakʻicʻ) | քաղաքներից (kʻaġakʻnericʻ) | ||
| instrumental | քաղաքով (kʻaġakʻov) | քաղաքներով (kʻaġakʻnerov) | ||
| locative | քաղաքում (kʻaġakʻum) | քաղաքներում (kʻaġakʻnerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | քաղաքը/քաղաքն (kʻaġakʻə/kʻaġakʻn) | քաղաքները/քաղաքներն (kʻaġakʻnerə/kʻaġakʻnern) | ||
| dative | քաղաքին (kʻaġakʻin) | քաղաքներին (kʻaġakʻnerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | քաղաքս (kʻaġakʻs) | քաղաքներս (kʻaġakʻners) | ||
| dative | քաղաքիս (kʻaġakʻis) | քաղաքներիս (kʻaġakʻneris) | ||
| ablative | քաղաքիցս (kʻaġakʻicʻs) | քաղաքներիցս (kʻaġakʻnericʻs) | ||
| instrumental | քաղաքովս (kʻaġakʻovs) | քաղաքներովս (kʻaġakʻnerovs) | ||
| locative | քաղաքումս (kʻaġakʻums) | քաղաքներումս (kʻaġakʻnerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | քաղաքդ (kʻaġakʻd) | քաղաքներդ (kʻaġakʻnerd) | ||
| dative | քաղաքիդ (kʻaġakʻid) | քաղաքներիդ (kʻaġakʻnerid) | ||
| ablative | քաղաքիցդ (kʻaġakʻicʻd) | քաղաքներիցդ (kʻaġakʻnericʻd) | ||
| instrumental | քաղաքովդ (kʻaġakʻovd) | քաղաքներովդ (kʻaġakʻnerovd) | ||
| locative | քաղաքումդ (kʻaġakʻumd) | քաղաքներումդ (kʻaġakʻnerumd) | ||
Old Armenian
Etymology
From (deprecated template usage) [etyl] Akkadian 𒌷𒆗𒄩 (/Kalakh/, “ancient city capital of Assyria on the Tigris”), called Calah in the Bible. An (deprecated template usage) [etyl] Lua error in Module:parameters at line 95: Parameter 1 should be a valid language code; the value "ira" is not valid. See WT:LOL. etymology has also been suggested.
Noun
քաղաք • (kʻałakʻ)
- town, city
- թագաւորեալ քաղաք ― tʻagaworeal kʻałakʻ ― royal or capital city
- մայր քաղաքաց ― mayr kʻałakʻacʻ ― metropolis, capital
- ի քաղաքս քաղաքս, ընդ քաղաքաց քաղաքաց, քաղաքի քաղաքի ― i kʻałakʻs kʻałakʻs, ənd kʻałakʻacʻ kʻałakʻacʻ, kʻałakʻi kʻałakʻi ― in every city or town, every where
- քաղաքէ ի քաղաք ― kʻałakʻē i kʻałakʻ ― from one town to another
- արտաքս քան զքաղաքն ― artakʻs kʻan zkʻałakʻn ― out of town
- բնակիչք քաղաքի ― bnakičʻkʻ kʻałakʻi ― townspeople, townsfolk
- վիճակ, սահման քաղաքի ― vičak, sahman kʻałakʻi ― township
Declension
i-a-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | քաղաք (kʻałakʻ) | քաղաքք (kʻałakʻkʻ) | |
| genitive | քաղաքի (kʻałakʻi) | քաղաքաց (kʻałakʻacʻ) | |
| dative | քաղաքի (kʻałakʻi) | քաղաքաց (kʻałakʻacʻ) | |
| accusative | քաղաք (kʻałakʻ) | քաղաքս (kʻałakʻs) | |
| ablative | քաղաքէ (kʻałakʻē) | քաղաքաց (kʻałakʻacʻ) | |
| instrumental | քաղաքաւ (kʻałakʻaw) | քաղաքաւք = քաղաքօք (kʻałakʻawkʻ = kʻałakʻōkʻ) | |
| locative | քաղաքի (kʻałakʻi) | քաղաքս (kʻałakʻs) |
Derived terms
- անքաղաք (ankʻałakʻ)
- աշխարհաքաղաքացի (ašxarhakʻałakʻacʻi)
- աստուածաքաղաք (astuacakʻałakʻ)
- արձակաքաղաք (arjakakʻałakʻ)
- բերդաքաղաք (berdakʻałakʻ)
- բերդաքաղաքացի (berdakʻałakʻacʻi)
- գեղաքաղաք (gełakʻałakʻ)
- գիւղաքաղաք (giwłakʻałakʻ)
- երեքքաղաքեան (erekʻkʻałakʻean)
- երկնաքաղաքացի (erknakʻałakʻacʻi)
- ծայրաքաղաք (cayrakʻałakʻ)
- հինգքաղաք (hingkʻałakʻ)
- հնգաքաղաքք (hngakʻałakʻkʻ)
- մայրաքաղաք (mayrakʻałakʻ)
- մայրաքաղաքական (mayrakʻałakʻakan)
- մայրաքաղաքացի (mayrakʻałakʻacʻi)
- մարդաքաղաքացի (mardakʻałakʻacʻi)
- մեծաքաղաք (mecakʻałakʻ)
- մեծաքաղաքացի (mecakʻałakʻacʻi)
- մօտաքաղաք (mōtakʻałakʻ)
- ներաքաղաքեան (nerakʻałakʻean)
- նորաքաղաք (norakʻałakʻ)
- վերնաքաղաք (vernakʻałakʻ)
- վերնաքաղաքամայր (vernakʻałakʻamayr)
- քաղաքաբաշխ (kʻałakʻabašx)
- քաղաքաբերդ (kʻałakʻaberd)
- քաղաքաբնակ (kʻałakʻabnak)
- քաղաքագեղ (kʻałakʻageł)
- քաղաքագեւղ (kʻałakʻagewł)
- քաղաքագեօղ (kʻałakʻageōł)
- քաղաքագիւղ (kʻałakʻagiwł)
- քաղաքագրեմ (kʻałakʻagrem)
- քաղաքագրիմ (kʻałakʻagrim)
- քաղաքաժողով (kʻałakʻažołov)
- քաղաքական (kʻałakʻakan)
- քաղաքականագոյն (kʻałakʻakanagoyn)
- քաղաքականութիւն (kʻałakʻakanutʻiwn)
- քաղաքակից (kʻałakʻakicʻ)
- քաղաքակցիմ (kʻałakʻakcʻim)
- քաղաքակցութիւն (kʻałakʻakcʻutʻiwn)
- քաղաքահեղձոյց (kʻałakʻahełjoycʻ)
- քաղաքամայր (kʻałakʻamayr)
- քաղաքամարտութիւն (kʻałakʻamartutʻiwn)
- քաղաքամէջ (kʻałakʻamēǰ)
- քաղաքամուր (kʻałakʻamur)
- քաղաքայարդար (kʻałakʻayardar)
- քաղաքային (kʻałakʻayin)
- քաղաքանամ (kʻałakʻanam)
- քաղաքանի (kʻałakʻani)
- քաղաքանիստ (kʻałakʻanist)
- քաղաքաշինութիւն (kʻałakʻašinutʻiwn)
- քաղաքապահ (kʻałakʻapah)
- քաղաքապետ (kʻałakʻapet)
- քաղաքառու (kʻałakʻaṙu)
- քաղաքասէր (kʻałakʻasēr)
- քաղաքավայր (kʻałakʻavayr)
- քաղաքավար (kʻałakʻavar)
- քաղաքավարական (kʻałakʻavarakan)
- քաղաքավարեմ (kʻałakʻavarem)
- քաղաքավարիմ (kʻałakʻavarim)
- քաղաքավարութիւն (kʻałakʻavarutʻiwn)
- քաղաքատուր (kʻałakʻatur)
- քաղաքացի (kʻałakʻacʻi)
- քաղաքացուցանեմ (kʻałakʻacʻucʻanem)
- քաղաքաւեր (kʻałakʻawer)
- քաղաքաւորութիւն (kʻałakʻaworutʻiwn)
- քաղաքիկ (kʻałakʻik)
- քաղաքկնեար (kʻałakʻknear)
- քաղաքորմ (kʻałakʻorm)
- քաղաքուհի (kʻałakʻuhi)
- քաղաքուհիք (kʻałakʻuhikʻ)
- քաղաքօրէն (kʻałakʻōrēn)
- օրինաքաղաք (ōrinakʻałakʻ)
Descendants
References
- Petrosean, Matatʻeay (1879) “քաղաք”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “քաղաք”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “քաղաք”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press