კალატოზი
Georgian
[edit]Etymology
[edit]From Old Georgian კალატოზი (ḳalaṭozi), გალატოზი (galaṭozi), which together with Old Armenian գաղատոս (gałatos) is borrowed from an unidentified third source, usually assumed to be Ancient Greek due to the shape.[1]
Note the also superficially foreign-borrowed Classical Syriac ܓܠܛܢܐ (glṭnā, “ceiling”).[2] One may also wonder whether the family of Arabic مِلَاط (milāṭ, “mortar”) has to do with this.
The present consonant sequences then again resembles Arabic قَلْفَطَ (qalfaṭa, “to caulk”), sometimes جَلْفَطَ (jalfaṭa), كَلْفَطَ (kalfaṭa), also supposedly “Greek” (being most early witnessed by Byzantine Greek monuments) or of admitted uncertain origin, source of German kalfatern and other translations of “to caulk”, apparently denominal from an occupation name, Arabic قَلَفَاط (qalafāṭ), كَلَفَاط (kalafāṭ), جَلَفَاط (jalafāṭ, “caulker”) (since one can hardly have a quadriconsonantal occupational noun of this measure).[3][4]
Pronunciation
[edit]Noun
[edit]კალატოზი • (ḳalaṭozi) (plural კალატოზები)
Declension
[edit]| singular | plural | archaic plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | კალატოზი (ḳalaṭozi) | კალატოზები (ḳalaṭozebi) | კალატოზნი (ḳalaṭozni) |
| ergative | კალატოზმა (ḳalaṭozma) | კალატოზებმა (ḳalaṭozebma) | კალატოზთ(ა) (ḳalaṭozt(a)) |
| dative | კალატოზს(ა) (ḳalaṭozs(a)) | კალატოზებს(ა) (ḳalaṭozebs(a)) | კალატოზთ(ა) (ḳalaṭozt(a)) |
| genitive | კალატოზის(ა) (ḳalaṭozis(a)) | კალატოზების(ა) (ḳalaṭozebis(a)) | კალატოზთ(ა) (ḳalaṭozt(a)) |
| instrumental | კალატოზით(ა) (ḳalaṭozit(a)) | კალატოზებით(ა) (ḳalaṭozebit(a)) | |
| adverbial | კალატოზად(ა) (ḳalaṭozad(a)) | კალატოზებად(ა) (ḳalaṭozebad(a)) | |
| vocative | კალატოზო (ḳalaṭozo) | კალატოზებო (ḳalaṭozebo) | კალატოზნო (ḳalaṭozno) |
| Notes: archaic plurals might not exist. | |||
| postpositions taking a dative case | singular | plural |
|---|---|---|
| -ზე (on - ) | კალატოზზე (ḳalaṭozze) | კალატოზებზე (ḳalaṭozebze) |
| -თან (near - ) | კალატოზთან (ḳalaṭoztan) | კალატოზებთან (ḳalaṭozebtan) |
| -ში (in - ) | კალატოზში (ḳalaṭozši) | კალატოზებში (ḳalaṭozebši) |
| -ვით (like a - ) | კალატოზივით (ḳalaṭozivit) | კალატოზებივით (ḳalaṭozebivit) |
| postpositions taking a genitive case | singular | plural |
| -თვის (for - ) | კალატოზისთვის (ḳalaṭozistvis) | კალატოზებისთვის (ḳalaṭozebistvis) |
| -ებრ (like a - ) | კალატოზისებრ (ḳalaṭozisebr) | კალატოზებისებრ (ḳalaṭozebisebr) |
| -კენ (towards - ) | კალატოზისკენ (ḳalaṭozisḳen) | კალატოზებისკენ (ḳalaṭozebisḳen) |
| -გან (from/of - ) | კალატოზისგან (ḳalaṭozisgan) | კალატოზებისგან (ḳalaṭozebisgan) |
| postpositions taking an instrumental case | singular | plural |
| -დან (from / since - ) | კალატოზიდან (ḳalaṭozidan) | კალატოზებიდან (ḳalaṭozebidan) |
| -ურთ (together with - ) | კალატოზითურთ (ḳalaṭoziturt) | კალატოზებითურთ (ḳalaṭozebiturt) |
| postpositions taking an adverbial case | singular | plural |
| -მდე (up to - ) | კალატოზამდე (ḳalaṭozamde) | კალატოზებამდე (ḳalaṭozebamde) |
Descendants
[edit]- → Armenian: կալատոզ (kalatoz), կալատուզ (kalatuz)
- → Bats: კალტოზ (ḳalṭoz)
- → Mingrelian: გალატოზი (galaṭozi)
References
[edit]- ^ Ačaṙean, Hračʻeay (1971) “գաղատոս”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, volume I, Yerevan: University Press, page 504b
- ^ We pass the Aramaic to “glṭn”, in The Comprehensive Aramaic Lexicon Project, Cincinnati: Hebrew Union College, 1986–
- ^ On its spread see Kahane, Henry R., Kahane, Renée, Tietze, Andreas (1958) The Lingua Franca in the Levant: Turkish Nautical Terms of Italian and Greek Origin, Urbana: University of Illinois, pages 513–517, Nr. 775–776.
- ^ Andalusi attestation locations in Corriente, Federico, Pereira, Christophe, Vicente, Angeles, editors (2017), “قلفط”, in Dictionnaire du faisceau dialectal arabe andalou. Perspectives phraséologiques et étymologiques (in French), Berlin: De Gruyter, →ISBN, page 1055