abowiem

Old Polish

Alternative forms

• abowim

Etymology

Univerbation of a +‎ bowiem. First attested in the 15th century.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /abɔvjɛ(ː)m/
• IPA^(key): (15^th CE) /abɔvjɛm/, /abɔvjem/

Conjunction

abowiem

1. (attested in Lesser Poland) because, for

   Synonyms: abo, abociem, abojem, albo

   • 1880-1894 [Middle of the 15th century], Sprawozdania Komisji Językowej Akademii Umiejętności‎^[1], volume V, page 270:

     Dlathego yest pr[z]ossny, abowym... czyny ideo est ociosus quia... operatur

     [Dlatego jest pr[z]ozny, abowim... czyni ideo est ociosus quia... operatur]

   • 1959 [1491], “Teksty polskie z końca XV w.”, in Rafał Leszczyński, editor, Rozprawy Komisji Językowej‎^[2], volume VII, page 58:

     Towarzisz, yesliby chczial precz vendrovacz, thedi ma odpovyedziecz swemu mystrzowy dobrze przeth thym, abowyem kthory nyedlugo robil, then ma thidzien odpowyedziecz przed thym, a yesliby kthori robil pol rokv, thedi ma przed thim mystrzowy opowyedziecz dwye nyedziel1491

     [Towarzysz, jesliby chciał precz wędrować, tedy ma odpowiedzieć swemu mistrzowi dobrze przed tym, abowiem ktory niedługo robił, ten ma tydzień odpowiedzieć przed tym, a jesliby ktory robił poł roku, tedy ma przed tym mistrzowi opowiedzieć dwie niedzieli]

   • 1885-2024 [XV ex.], Jan Baudouina de Courtenay, Jan Karłowicz, Antoni Adam Kryńskiego, Malinowski Lucjan, editors, Prace Filologiczne‎^[3], volume V, Kurów (Bochnia), page 103:

     Anno schwyąta y nabozna... dwadzyeschczya schyą lyath szmuczyla, abowyem plodu nye myala

     [Anno święta i nabożna... dwadzieścia się lat smuciła, abowiem płodu nie miała]

2. The meaning of this term is uncertain.
   • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎^[4], page 24:

     Ja dawno wybrała sobie oblubieńca jednego, abowim nieba i ziemie (ego sponsum unum dudum iam elegi, quia desponsata sum saeculorum regi)

     [Ja dawno wybrała sobie oblubieńca jednego, abowim nieba i ziemie (ego sponsum unum dudum iam elegi, quia desponsata sum saeculorum regi)]

Descendants

• Polish: albowiem, abowiem, abowim, albowim (Middle Polish)

References

• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “abowiem, abowim”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

Etymology

Inherited from Old Polish abowiem. By surface analysis, univerbation of a +‎ bowiem.

Pronunciation

• (Middle Polish) IPA^(key): /aˈbɔ.vjɛm/, /aˈbɔ.vjem/

Conjunction

abowiem

1. Middle Polish form of albowiem

Descendants

• → Lithuanian: abavem

References

• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “abowiem”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• “ABOWIEM”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 2022 September 16