atxiki

Basque

Etymology

(This etymology is missing or incomplete. Please add to it, or discuss it at the Etymology scriptorium.)

Pronunciation

• IPA^(key): /at͡ʃiki/ [a.t͡ʃi.ki]
• Rhymes: -iki
• Hyphenation: a‧txi‧ki

Verb

atxiki du/zaio (imperfect participle atxikitzen, future participle atxikiko, short form atxiki, verbal noun atxikitze)

1. (zaio) to stick to, adhere
2. (du) to keep, to maintain

Conjugation

   atxiki ― NOR-NORI paradigm

Mood / Tense		NOR (absolutive)							NORI (dative)
		1st sg	2nd sg inf.	3rd sg	1st pl	2nd sg	2nd pl	3rd pl
		ni	hi	hura	gu	zu	zuek	haiek
indicative	present	― hatxekit datxekit ― zatxezkit zatxezkidate datxezkit niri 1st sg natxekik/n ― datxekik/n gatxezkik/n ― ― datxezkik/n hiri 2nd sg inf. natxekio hatxekio datxekio gatxezkio zatxezkio zatxezkiote datxezkio hari 3rd sg ― hatxekigu datxekigu ― zatxezkigu zatxezkigute datxezkigu guri 1st pl natxekizu ― datxekizu gatxezkizu ― ― datxezkizu zuri 2nd sg natxekizue ― datxekizue gatxezkizue ― ― datxezkizue zuei 2nd pl natxekie hatxekie datxekie gatxezkie zatxezkie zatxezkiete datxezkie haiei 3rd pl
	past	― hentxekidan zetxekidan ― zentxezkidan zentxezkidaten zetxezkidan niri 1st sg nentxekian/nan ― zetxekian/nan gentxezkian/nan ― ― zetxezkian/nan hiri 2nd sg inf. nentxekion hentxekion zetxekion gentxezkion zentxezkion zentxezkioten zetxezkion hari 3rd sg ― hentxekigun zetxekigun ― zentxezkigun zentxezkiguten zetxezkigun guri 1st pl nentxekizun ― zetxekizun gentxezkizun ― ― zetxezkizun zuri 2nd sg nentxekizuen ― zetxekizuen gentxezkizuen ― ― zetxezkizuen zuei 2nd pl nentxekien hentxekien zetxekien gentxezkien zentxezkien zentxezkieten zetxezkien haiei 3rd pl
	conditional	―	―	―	―	―	―	―
	hyp. cons.	― hentxekidake letxekidake ― zentxezkidake zentxezkidakete letxezkidake niri 1st sg nentxekiake/nake ― letxekiake/nake gentxezkiake/nake ― ― letxezkiake/nake hiri 2nd sg inf. nentxekioke hentxekioke letxekioke gentxezkioke zentxezkioke zentxezkiokete letxezkioke hari 3rd sg ― hentxekiguke letxekiguke ― zentxezkiguke zentxezkigukete letxezkiguke guri 1st pl nentxekizuke ― letxekizuke gentxezkizuke ― ― letxezkizuke zuri 2nd sg nentxekizueke ― letxekizueke gentxezkizueke ― ― letxezkizueke zuei 2nd pl nentxekieke hentxekieke letxekieke gentxezkieke zentxezkieke zentxezkiekete letxezkieke haiei 3rd pl
	past cons.	―	―	―	―	―	―	―
potential	present	―	―	―	―	―	―	―
	hypothetic	―	―	―	―	―	―	―
	past	―	―	―	―	―	―	―
subjunctive	present	―	―	―	―	―	―	―
	past	―	―	―	―	―	―	―
imperative	present	― ― betxekit ― ― ― betxezkit niri 1st sg ― ― betxekik/n ― ― ― betxezkik/n hiri 2nd sg inf. ― ― betxekio ― ― ― betxezkio hari 3rd sg ― ― betxekigu ― ― ― betxezkigu guri 1st pl ― ― betxekizu ― ― ― betxezkizu zuri 2nd sg ― ― betxekizue ― ― ― betxezkizue zuei 2nd pl ― ― betxekie ― ― ― betxezkie haiei 3rd pl

Derived terms

• atxikidura
• atxikimendu
• atxikipen
• atxikitasun
• atxikitzaile
• atxikitze

 

Noun

atxiki inan

1. (Basque pelota) A foul committed when the ball is grabbed.
2. puff, hit (of a cigarette)

   Synonym: zupada

Declension

Declension of atxiki (inanimate, ending in vowel)

	indefinite	singular	plural
absolutive	atxiki	atxikia	atxikiak
ergative	atxikik	atxikiak	atxikiek
dative	atxikiri	atxikiari	atxikiei
genitive	atxikiren	atxikiaren	atxikien
comitative	atxikirekin	atxikiarekin	atxikiekin
causative	atxikirengatik	atxikiarengatik	atxikiengatik
benefactive	atxikirentzat	atxikiarentzat	atxikientzat
instrumental	atxikiz	atxikiaz	atxikiez
inessive	atxikitan	atxikian	atxikietan
locative	atxikitako	atxikiko	atxikietako
allative	atxikitara	atxikira	atxikietara
terminative	atxikitaraino	atxikiraino	atxikietaraino
directive	atxikitarantz	atxikirantz	atxikietarantz
destinative	atxikitarako	atxikirako	atxikietarako
ablative	atxikitatik	atxikitik	atxikietatik
partitive	atxikirik	—	—
prolative	atxikitzat	—	—

Derived terms

• atxiki handi
• atxiki txiki

 

Further reading

• “atxiki”, in Euskaltzaindiaren Hiztegia [Dictionary of the Basque Academy], Euskaltzaindia
• “atxiki”, in Orotariko Euskal Hiztegia [General Basque Dictionary], Euskaltzaindia, 1987–2005