From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation
Jump to search
Derived from the ideophone phucu.
-phucuza
- to polish
Tone L
|
Infinitive
|
ukuphucuza
|
|
Positive
|
Negative
|
Infinitive
|
ukuphucuza
|
ukungaphucuzi
|
|
Imperative
|
|
Simple
|
+ object concord
|
Singular
|
phucuza
|
-phucuze
|
Plural
|
phucuzani
|
-phucuzeni
|
|
Present
|
|
Positive absolute
|
Positive relative
|
Positive participial
|
Negative absolute
|
Negative relative
|
Negative participial
|
1st singular
|
ngiyaphucuza, ngiphucuza
|
engiphucuzayo, engiphucuza
|
ngiphucuza
|
angiphucuzi
|
engingaphucuzi
|
ngingaphucuzi
|
2nd singular
|
uyaphucuza, uphucuza
|
ophucuzayo, ophucuza
|
uphucuza
|
awuphucuzi
|
ongaphucuzi
|
ungaphucuzi
|
1st plural
|
siyaphucuza, siphucuza
|
esiphucuzayo, esiphucuza
|
siphucuza
|
asiphucuzi
|
esingaphucuzi
|
singaphucuzi
|
2nd plural
|
niyaphucuza, niphucuza
|
eniphucuzayo, eniphucuza
|
niphucuza
|
aniphucuzi
|
eningaphucuzi
|
ningaphucuzi
|
Class 1
|
uyaphucuza, uphucuza
|
ophucuzayo, ophucuza
|
ephucuza
|
akaphucuzi
|
ongaphucuzi
|
engaphucuzi
|
Class 2
|
bayaphucuza, baphucuza
|
abaphucuzayo, abaphucuza
|
bephucuza
|
abaphucuzi
|
abangaphucuzi
|
bengaphucuzi
|
Class 3
|
uyaphucuza, uphucuza
|
ophucuzayo, ophucuza
|
uphucuza
|
awuphucuzi
|
ongaphucuzi
|
ungaphucuzi
|
Class 4
|
iyaphucuza, iphucuza
|
ephucuzayo, ephucuza
|
iphucuza
|
ayiphucuzi
|
engaphucuzi
|
ingaphucuzi
|
Class 5
|
liyaphucuza, liphucuza
|
eliphucuzayo, eliphucuza
|
liphucuza
|
aliphucuzi
|
elingaphucuzi
|
lingaphucuzi
|
Class 6
|
ayaphucuza, aphucuza
|
aphucuzayo, aphucuza
|
ephucuza
|
awaphucuzi
|
angaphucuzi
|
engaphucuzi
|
Class 7
|
siyaphucuza, siphucuza
|
esiphucuzayo, esiphucuza
|
siphucuza
|
asiphucuzi
|
esingaphucuzi
|
singaphucuzi
|
Class 8
|
ziyaphucuza, ziphucuza
|
eziphucuzayo, eziphucuza
|
ziphucuza
|
aziphucuzi
|
ezingaphucuzi
|
zingaphucuzi
|
Class 9
|
iyaphucuza, iphucuza
|
ephucuzayo, ephucuza
|
iphucuza
|
ayiphucuzi
|
engaphucuzi
|
ingaphucuzi
|
Class 10
|
ziyaphucuza, ziphucuza
|
eziphucuzayo, eziphucuza
|
ziphucuza
|
aziphucuzi
|
ezingaphucuzi
|
zingaphucuzi
|
Class 11
|
luyaphucuza, luphucuza
|
oluphucuzayo, oluphucuza
|
luphucuza
|
aluphucuzi
|
olungaphucuzi
|
lungaphucuzi
|
Class 14
|
buyaphucuza, buphucuza
|
obuphucuzayo, obuphucuza
|
buphucuza
|
abuphucuzi
|
obungaphucuzi
|
bungaphucuzi
|
Class 15
|
kuyaphucuza, kuphucuza
|
okuphucuzayo, okuphucuza
|
kuphucuza
|
akuphucuzi
|
okungaphucuzi
|
kungaphucuzi
|
Class 17
|
kuyaphucuza, kuphucuza
|
okuphucuzayo, okuphucuza
|
kuphucuza
|
akuphucuzi
|
okungaphucuzi
|
kungaphucuzi
|
|
Recent past
|
|
Positive absolute
|
Positive relative
|
Positive participial
|
Negative absolute
|
Negative relative
|
Negative participial
|
1st singular
|
ngiphucuzile, ngiphucuzē
|
engiphucuzile, engiphucuzē
|
ngiphucuzile, ngiphucuzē
|
angiphucuzanga
|
engingaphucuzanga
|
ngingaphucuzanga
|
2nd singular
|
uphucuzile, uphucuzē
|
ophucuzile, ophucuzē
|
uphucuzile, uphucuzē
|
awuphucuzanga
|
ongaphucuzanga
|
ungaphucuzanga
|
1st plural
|
siphucuzile, siphucuzē
|
esiphucuzile, esiphucuzē
|
siphucuzile, siphucuzē
|
asiphucuzanga
|
esingaphucuzanga
|
singaphucuzanga
|
2nd plural
|
niphucuzile, niphucuzē
|
eniphucuzile, eniphucuzē
|
niphucuzile, niphucuzē
|
aniphucuzanga
|
eningaphucuzanga
|
ningaphucuzanga
|
Class 1
|
uphucuzile, uphucuzē
|
ophucuzile, ophucuzē
|
ephucuzile, ephucuzē
|
akaphucuzanga
|
ongaphucuzanga
|
engaphucuzanga
|
Class 2
|
baphucuzile, baphucuzē
|
abaphucuzile, abaphucuzē
|
bephucuzile, bephucuzē
|
abaphucuzanga
|
abangaphucuzanga
|
bengaphucuzanga
|
Class 3
|
uphucuzile, uphucuzē
|
ophucuzile, ophucuzē
|
uphucuzile, uphucuzē
|
awuphucuzanga
|
ongaphucuzanga
|
ungaphucuzanga
|
Class 4
|
iphucuzile, iphucuzē
|
ephucuzile, ephucuzē
|
iphucuzile, iphucuzē
|
ayiphucuzanga
|
engaphucuzanga
|
ingaphucuzanga
|
Class 5
|
liphucuzile, liphucuzē
|
eliphucuzile, eliphucuzē
|
liphucuzile, liphucuzē
|
aliphucuzanga
|
elingaphucuzanga
|
lingaphucuzanga
|
Class 6
|
aphucuzile, aphucuzē
|
aphucuzile, aphucuzē
|
ephucuzile, ephucuzē
|
awaphucuzanga
|
angaphucuzanga
|
engaphucuzanga
|
Class 7
|
siphucuzile, siphucuzē
|
esiphucuzile, esiphucuzē
|
siphucuzile, siphucuzē
|
asiphucuzanga
|
esingaphucuzanga
|
singaphucuzanga
|
Class 8
|
ziphucuzile, ziphucuzē
|
eziphucuzile, eziphucuzē
|
ziphucuzile, ziphucuzē
|
aziphucuzanga
|
ezingaphucuzanga
|
zingaphucuzanga
|
Class 9
|
iphucuzile, iphucuzē
|
ephucuzile, ephucuzē
|
iphucuzile, iphucuzē
|
ayiphucuzanga
|
engaphucuzanga
|
ingaphucuzanga
|
Class 10
|
ziphucuzile, ziphucuzē
|
eziphucuzile, eziphucuzē
|
ziphucuzile, ziphucuzē
|
aziphucuzanga
|
ezingaphucuzanga
|
zingaphucuzanga
|
Class 11
|
luphucuzile, luphucuzē
|
oluphucuzile, oluphucuzē
|
luphucuzile, luphucuzē
|
aluphucuzanga
|
olungaphucuzanga
|
lungaphucuzanga
|
Class 14
|
buphucuzile, buphucuzē
|
obuphucuzile, obuphucuzē
|
buphucuzile, buphucuzē
|
abuphucuzanga
|
obungaphucuzanga
|
bungaphucuzanga
|
Class 15
|
kuphucuzile, kuphucuzē
|
okuphucuzile, okuphucuzē
|
kuphucuzile, kuphucuzē
|
akuphucuzanga
|
okungaphucuzanga
|
kungaphucuzanga
|
Class 17
|
kuphucuzile, kuphucuzē
|
okuphucuzile, okuphucuzē
|
kuphucuzile, kuphucuzē
|
akuphucuzanga
|
okungaphucuzanga
|
kungaphucuzanga
|
|
Remote past
|
|
Positive absolute
|
Positive relative
|
Positive participial
|
Negative absolute
|
Negative relative
|
Negative participial
|
1st singular
|
ngāphucuza
|
engāphucuza
|
ngāphucuza
|
angiphucuzanga
|
engingaphucuzanga
|
ngingaphucuzanga
|
2nd singular
|
wāphucuza
|
owāphucuza
|
wāphucuza
|
awuphucuzanga
|
ongaphucuzanga
|
ungaphucuzanga
|
1st plural
|
sāphucuza
|
esāphucuza
|
sāphucuza
|
asiphucuzanga
|
esingaphucuzanga
|
singaphucuzanga
|
2nd plural
|
nāphucuza
|
enāphucuza
|
nāphucuza
|
aniphucuzanga
|
eningaphucuzanga
|
ningaphucuzanga
|
Class 1
|
wāphucuza
|
owāphucuza
|
āphucuza
|
akaphucuzanga
|
ongaphucuzanga
|
engaphucuzanga
|
Class 2
|
bāphucuza
|
abāphucuza
|
bāphucuza
|
abaphucuzanga
|
abangaphucuzanga
|
bengaphucuzanga
|
Class 3
|
wāphucuza
|
owāphucuza
|
wāphucuza
|
awuphucuzanga
|
ongaphucuzanga
|
ungaphucuzanga
|
Class 4
|
yāphucuza
|
eyāphucuza
|
yāphucuza
|
ayiphucuzanga
|
engaphucuzanga
|
ingaphucuzanga
|
Class 5
|
lāphucuza
|
elāphucuza
|
lāphucuza
|
aliphucuzanga
|
elingaphucuzanga
|
lingaphucuzanga
|
Class 6
|
āphucuza
|
āphucuza
|
āphucuza
|
awaphucuzanga
|
angaphucuzanga
|
engaphucuzanga
|
Class 7
|
sāphucuza
|
esāphucuza
|
sāphucuza
|
asiphucuzanga
|
esingaphucuzanga
|
singaphucuzanga
|
Class 8
|
zāphucuza
|
ezāphucuza
|
zāphucuza
|
aziphucuzanga
|
ezingaphucuzanga
|
zingaphucuzanga
|
Class 9
|
yāphucuza
|
eyāphucuza
|
yāphucuza
|
ayiphucuzanga
|
engaphucuzanga
|
ingaphucuzanga
|
Class 10
|
zāphucuza
|
ezāphucuza
|
zāphucuza
|
aziphucuzanga
|
ezingaphucuzanga
|
zingaphucuzanga
|
Class 11
|
lwāphucuza
|
olwāphucuza
|
lwāphucuza
|
aluphucuzanga
|
olungaphucuzanga
|
lungaphucuzanga
|
Class 14
|
bāphucuza
|
obāphucuza
|
bāphucuza
|
abuphucuzanga
|
obungaphucuzanga
|
bungaphucuzanga
|
Class 15
|
kwāphucuza
|
okwāphucuza
|
kwāphucuza
|
akuphucuzanga
|
okungaphucuzanga
|
kungaphucuzanga
|
Class 17
|
kwāphucuza
|
okwāphucuza
|
kwāphucuza
|
akuphucuzanga
|
okungaphucuzanga
|
kungaphucuzanga
|
|
Potential
|
|
Positive absolute
|
Positive relative
|
Positive participial
|
Negative absolute
|
Negative relative
|
Negative participial
|
1st singular
|
ngingaphucuza
|
—
|
ngingaphucuza
|
ngingephucuze
|
—
|
ngingephucuze
|
2nd singular
|
ungaphucuza
|
—
|
ungaphucuza
|
ungephucuze
|
—
|
ungephucuze
|
1st plural
|
singaphucuza
|
—
|
singaphucuza
|
singephucuze
|
—
|
singephucuze
|
2nd plural
|
ningaphucuza
|
—
|
ningaphucuza
|
ningephucuze
|
—
|
ningephucuze
|
Class 1
|
angaphucuza
|
—
|
engaphucuza
|
angephucuze
|
—
|
engephucuze
|
Class 2
|
bangaphucuza
|
—
|
bengaphucuza
|
bangephucuze
|
—
|
bengephucuze
|
Class 3
|
ungaphucuza
|
—
|
ungaphucuza
|
ungephucuze
|
—
|
ungephucuze
|
Class 4
|
ingaphucuza
|
—
|
ingaphucuza
|
ingephucuze
|
—
|
ingephucuze
|
Class 5
|
lingaphucuza
|
—
|
lingaphucuza
|
lingephucuze
|
—
|
lingephucuze
|
Class 6
|
angaphucuza
|
—
|
engaphucuza
|
angephucuze
|
—
|
engephucuze
|
Class 7
|
singaphucuza
|
—
|
singaphucuza
|
singephucuze
|
—
|
singephucuze
|
Class 8
|
zingaphucuza
|
—
|
zingaphucuza
|
zingephucuze
|
—
|
zingephucuze
|
Class 9
|
ingaphucuza
|
—
|
ingaphucuza
|
ingephucuze
|
—
|
ingephucuze
|
Class 10
|
zingaphucuza
|
—
|
zingaphucuza
|
zingephucuze
|
—
|
zingephucuze
|
Class 11
|
lungaphucuza
|
—
|
lungaphucuza
|
lungephucuze
|
—
|
lungephucuze
|
Class 14
|
bungaphucuza
|
—
|
bungaphucuza
|
bungephucuze
|
—
|
bungephucuze
|
Class 15
|
kungaphucuza
|
—
|
kungaphucuza
|
kungephucuze
|
—
|
kungephucuze
|
Class 17
|
kungaphucuza
|
—
|
kungaphucuza
|
kungephucuze
|
—
|
kungephucuze
|
|
Immediate future
|
|
Positive absolute
|
Positive relative
|
Positive participial
|
Negative absolute
|
Negative relative
|
Negative participial
|
1st singular
|
ngizophucuza
|
engizophucuza
|
ngizophucuza
|
angizuphucuza
|
engingezuphucuza
|
ngingezuphucuza
|
2nd singular
|
uzophucuza
|
ozophucuza
|
uzophucuza
|
awuzuphucuza
|
ongezuphucuza
|
ungezuphucuza
|
1st plural
|
sizophucuza
|
esizophucuza
|
sizophucuza
|
asizuphucuza
|
esingezuphucuza
|
singezuphucuza
|
2nd plural
|
nizophucuza
|
enizophucuza
|
nizophucuza
|
anizuphucuza
|
eningezuphucuza
|
ningezuphucuza
|
Class 1
|
uzophucuza
|
ozophucuza
|
ezophucuza
|
akazuphucuza
|
ongezuphucuza
|
engezuphucuza
|
Class 2
|
bazophucuza
|
abazophucuza
|
bezophucuza
|
abazuphucuza
|
abangezuphucuza
|
bengezuphucuza
|
Class 3
|
uzophucuza
|
ozophucuza
|
uzophucuza
|
awuzuphucuza
|
ongezuphucuza
|
ungezuphucuza
|
Class 4
|
izophucuza
|
ezophucuza
|
izophucuza
|
ayizuphucuza
|
engezuphucuza
|
ingezuphucuza
|
Class 5
|
lizophucuza
|
elizophucuza
|
lizophucuza
|
alizuphucuza
|
elingezuphucuza
|
lingezuphucuza
|
Class 6
|
azophucuza
|
azophucuza
|
ezophucuza
|
awazuphucuza
|
angezuphucuza
|
engezuphucuza
|
Class 7
|
sizophucuza
|
esizophucuza
|
sizophucuza
|
asizuphucuza
|
esingezuphucuza
|
singezuphucuza
|
Class 8
|
zizophucuza
|
ezizophucuza
|
zizophucuza
|
azizuphucuza
|
ezingezuphucuza
|
zingezuphucuza
|
Class 9
|
izophucuza
|
ezophucuza
|
izophucuza
|
ayizuphucuza
|
engezuphucuza
|
ingezuphucuza
|
Class 10
|
zizophucuza
|
ezizophucuza
|
zizophucuza
|
azizuphucuza
|
ezingezuphucuza
|
zingezuphucuza
|
Class 11
|
luzophucuza
|
oluzophucuza
|
luzophucuza
|
aluzuphucuza
|
olungezuphucuza
|
lungezuphucuza
|
Class 14
|
buzophucuza
|
obuzophucuza
|
buzophucuza
|
abuzuphucuza
|
obungezuphucuza
|
bungezuphucuza
|
Class 15
|
kuzophucuza
|
okuzophucuza
|
kuzophucuza
|
akuzuphucuza
|
okungezuphucuza
|
kungezuphucuza
|
Class 17
|
kuzophucuza
|
okuzophucuza
|
kuzophucuza
|
akuzuphucuza
|
okungezuphucuza
|
kungezuphucuza
|
|
Remote future
|
|
Positive absolute
|
Positive relative
|
Positive participial
|
Negative absolute
|
Negative relative
|
Negative participial
|
1st singular
|
ngiyophucuza
|
engiyophucuza
|
ngiyophucuza
|
angiyuphucuza
|
engingeyuphucuza
|
ngingeyuphucuza
|
2nd singular
|
uyophucuza
|
oyophucuza
|
uyophucuza
|
awuyuphucuza
|
ongeyuphucuza
|
ungeyuphucuza
|
1st plural
|
siyophucuza
|
esiyophucuza
|
siyophucuza
|
asiyuphucuza
|
esingeyuphucuza
|
singeyuphucuza
|
2nd plural
|
niyophucuza
|
eniyophucuza
|
niyophucuza
|
aniyuphucuza
|
eningeyuphucuza
|
ningeyuphucuza
|
Class 1
|
uyophucuza
|
oyophucuza
|
eyophucuza
|
akayuphucuza
|
ongeyuphucuza
|
engeyuphucuza
|
Class 2
|
bayophucuza
|
abayophucuza
|
beyophucuza
|
abayuphucuza
|
abangeyuphucuza
|
bengeyuphucuza
|
Class 3
|
uyophucuza
|
oyophucuza
|
uyophucuza
|
awuyuphucuza
|
ongeyuphucuza
|
ungeyuphucuza
|
Class 4
|
iyophucuza
|
eyophucuza
|
iyophucuza
|
ayiyuphucuza
|
engeyuphucuza
|
ingeyuphucuza
|
Class 5
|
liyophucuza
|
eliyophucuza
|
liyophucuza
|
aliyuphucuza
|
elingeyuphucuza
|
lingeyuphucuza
|
Class 6
|
ayophucuza
|
ayophucuza
|
eyophucuza
|
awayuphucuza
|
angeyuphucuza
|
engeyuphucuza
|
Class 7
|
siyophucuza
|
esiyophucuza
|
siyophucuza
|
asiyuphucuza
|
esingeyuphucuza
|
singeyuphucuza
|
Class 8
|
ziyophucuza
|
eziyophucuza
|
ziyophucuza
|
aziyuphucuza
|
ezingeyuphucuza
|
zingeyuphucuza
|
Class 9
|
iyophucuza
|
eyophucuza
|
iyophucuza
|
ayiyuphucuza
|
engeyuphucuza
|
ingeyuphucuza
|
Class 10
|
ziyophucuza
|
eziyophucuza
|
ziyophucuza
|
aziyuphucuza
|
ezingeyuphucuza
|
zingeyuphucuza
|
Class 11
|
luyophucuza
|
oluyophucuza
|
luyophucuza
|
aluyuphucuza
|
olungeyuphucuza
|
lungeyuphucuza
|
Class 14
|
buyophucuza
|
obuyophucuza
|
buyophucuza
|
abuyuphucuza
|
obungeyuphucuza
|
bungeyuphucuza
|
Class 15
|
kuyophucuza
|
okuyophucuza
|
kuyophucuza
|
akuyuphucuza
|
okungeyuphucuza
|
kungeyuphucuza
|
Class 17
|
kuyophucuza
|
okuyophucuza
|
kuyophucuza
|
akuyuphucuza
|
okungeyuphucuza
|
kungeyuphucuza
|
|
Present subjunctive
|
|
Positive
|
Negative
|
1st singular
|
ngiphucuze
|
ngingaphucuzi
|
2nd singular
|
uphucuze
|
ungaphucuzi
|
1st plural
|
siphucuze
|
singaphucuzi
|
2nd plural
|
niphucuze
|
ningaphucuzi
|
Class 1
|
aphucuze
|
angaphucuzi
|
Class 2
|
baphucuze
|
bangaphucuzi
|
Class 3
|
uphucuze
|
ungaphucuzi
|
Class 4
|
iphucuze
|
ingaphucuzi
|
Class 5
|
liphucuze
|
lingaphucuzi
|
Class 6
|
aphucuze
|
angaphucuzi
|
Class 7
|
siphucuze
|
singaphucuzi
|
Class 8
|
ziphucuze
|
zingaphucuzi
|
Class 9
|
iphucuze
|
ingaphucuzi
|
Class 10
|
ziphucuze
|
zingaphucuzi
|
Class 11
|
luphucuze
|
lungaphucuzi
|
Class 14
|
buphucuze
|
bungaphucuzi
|
Class 15
|
kuphucuze
|
kungaphucuzi
|
Class 17
|
kuphucuze
|
kungaphucuzi
|
|
Past subjunctive
|
|
Positive
|
Negative
|
1st singular
|
ngaphucuza
|
ngangaphucuza, angaphucuza, angangaphucuza
|
2nd singular
|
waphucuza
|
wangaphucuza, awaphucuza, awangaphucuza
|
1st plural
|
saphucuza
|
sangaphucuza, asaphucuza, asangaphucuza
|
2nd plural
|
naphucuza
|
nangaphucuza, anaphucuza, anangaphucuza
|
Class 1
|
waphucuza
|
wangaphucuza, akaphucuza, akangaphucuza
|
Class 2
|
baphucuza
|
bangaphucuza, abaphucuza, abangaphucuza
|
Class 3
|
waphucuza
|
wangaphucuza, awaphucuza, awangaphucuza
|
Class 4
|
yaphucuza
|
yangaphucuza, ayaphucuza, ayangaphucuza
|
Class 5
|
laphucuza
|
langaphucuza, alaphucuza, alangaphucuza
|
Class 6
|
aphucuza
|
angaphucuza, awaphucuza, awangaphucuza
|
Class 7
|
saphucuza
|
sangaphucuza, asaphucuza, asangaphucuza
|
Class 8
|
zaphucuza
|
zangaphucuza, azaphucuza, azangaphucuza
|
Class 9
|
yaphucuza
|
yangaphucuza, ayaphucuza, ayangaphucuza
|
Class 10
|
zaphucuza
|
zangaphucuza, azaphucuza, azangaphucuza
|
Class 11
|
lwaphucuza
|
lwangaphucuza, alwaphucuza, alwangaphucuza
|
Class 14
|
baphucuza
|
bangaphucuza, abaphucuza, abangaphucuza
|
Class 15
|
kwaphucuza
|
kwangaphucuza, akwaphucuza, akwangaphucuza
|
Class 17
|
kwaphucuza
|
kwangaphucuza, akwaphucuza, akwangaphucuza
|