sezmek

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search

Turkish[edit]

Etymology[edit]

  1. From Ottoman Turkish سزمك (sezmek, “to perceive, discern, make out”), from Old Anatolian Turkish [script needed] (sez-, “to feel, perceive; to think, conjecture”), from Proto-Turkic *seŕ-, *sēŕ- (“to feel, understand”).[1]
  2. Compare Proto-Mongolic *seri- (“to wake, notice”), (Mongolian сэрэх (serex, “to wake up”)). (Can this(+) etymology be sourced?)
cognates

Cognate with Karakhanid [script needed] (séz-, “to feel, know”), [script needed] (sézig, “doubt”), Azerbaijani sezmək (“to notice, perceive”), Bashkir һиҙеү (hiźew, “to feel”), Chagatai [script needed] (sézmek, “to suppose, conjecture”), Kazakh сезу (sezu, “to feel, sense, guess, understand”), Khakas сизерге (sizerge, “to feel, guess, unravel”), Kipchak [Arabic needed] (séz-, “to surmise, conjecture”), Kyrgyz сезүү (sezüü, “to feel, sense”), Southern Altai сезер (sezer, “to guess, understand”), Tatar сизү (sizü, “to feel, perceive”), Turkmen syzmak (“to feel”), Tuvan сезик (sezik, “doubt”), Uyghur سەزمەك (sezmek, “to notice, feel, perceive, see”), Uzbek sezmoq (“to feel, sense, perceive”).

Pronunciation[edit]

  • Audio(file)

Verb[edit]

sezmek (third-person singular simple present sezer)

  1. (transitive) to understand (something) intuitively, sense, feel, perceive, discern

Conjugation[edit]

Conjugation of sezmek (aorist in -V²r)

Note: Actual conjugations can be more complex than tables below. Compound forms with the auxiliary olmak not shown. See also Appendix:Turkish suffixes#Verbs.

Positive declarative
infinitive sezmek
impersonal participle imperfective sezen
perfective sezmiş
prospective sezecek
personal participle non-prospective sezdiğim sezdiğin sezdiği sezdiğimiz sezdiğiniz sezdikleri
prospective sezeceğim sezeceğin sezeceği sezeceğimiz sezeceğiniz sezecekleri
verbal noun sezme
way of doing seziş
singular plural
1st person 2nd person 3rd person 1st person 2nd person 3rd person
ben sen o biz siz onlar
indicative present aorist sezerim sezersin sezer sezeriz sezersiniz sezerler
imperfective seziyorum seziyorsun seziyor seziyoruz seziyorsunuz seziyorlar
past perfective sezdim sezdin sezdi sezdik sezdiniz sezdiler
imperfective seziyordum seziyordun seziyordu seziyorduk seziyordunuz seziyorlardı (or seziyordular)
future sezeceğim sezeceksin sezecek sezeceğiz sezeceksiniz sezecekler
inferential perfective sezmişim sezmişsin sezmiş sezmişiz sezmişsiniz sezmişler
aorist sezermişim sezermişsin sezermiş sezermişiz sezermişsiniz sezerlermiş (or sezermişlar)
imperfective seziyormuşum seziyormuşsun seziyormuş seziyormuşuz seziyormuşsunuz seziyorlarmış
conditional simple sezsem sezsen sezse sezsek sezseniz sezseler
perfective sezseydim sezseydin sezseydi sezseydik sezseydiniz sezseydiler
optative sezeyim sezesin seze sezelim sezesiniz sezeler
progressive sezmekteyim sezmektesin sezmekte sezmekteyiz sezmektesiniz sezmekteler
necessitative sezmeliyim sezmelisin sezmeli sezmeliyiz sezmelisiniz sezmeliler
imperative sez sezsin sezin sezsinler
Positive interrogative
singular plural
1st person 2nd person 3rd person 1st person 2nd person 3rd person
ben sen o biz siz onlar
indicative present aorist sezer miyim? sezer misin? sezer mi? sezer miyiz? sezer misiniz? sezerler mi?
imperfective seziyor muyum? seziyor musun? seziyor mu? seziyor muyuz? seziyor musunuz? seziyorlar mı?
past perfective sezdim mi? sezdin mi? sezdi mi? sezdik mi? sezdiniz mi? sezdiler mi?
imperfective seziyor muydum? seziyor muydun? seziyor muydu? seziyor muyduk? seziyor muydunuz? seziyorlar mıydı?
future sezecek miyim? sezecek misin? sezecek mi? sezecek miyiz? sezecek misiniz? sezecekler mi?
inferential perfective sezmiş miyim? sezmiş misin? sezmiş mi? sezmiş miyiz? sezmiş misiniz? sezmişler mi?
aorist sezer miymişim? sezer miymişsin? sezer miymiş? sezer miymişiz? sezer miymişsiniz? sezerler miymiş?
imperfective seziyor muymuşum? seziyor muymuşsun? seziyor muymuş? seziyor muymuşuz? seziyor muymuşsunuz? seziyorlar mıymış?
conditional simple sezsem mi? sezsen mi? sezse mi? sezsek mi? sezseniz mi? sezseler mi?
perfective sezse miydim? sezse miydin? sezse miydi? sezse miydik? sezse miydiniz? sezseler miydi?
progressive sezmekte miyim? sezmekte misin? sezmekte mi? sezmekte miyiz? sezmekte misiniz? sezmekteler mi?
necessitative sezmeli miyim? sezmeli misin? sezmeli mi? sezmeli miyiz? sezmeli misiniz? sezmeliler mi?
Negative declarative
infinitive sezmemek
impersonal participle imperfective sezmeyen
perfective sezmemiş
prospective sezmeyecek
personal participle non-prospective sezmediğim sezmediğin sezmediği sezmediğimiz sezmediğiniz sezmedikleri
prospective sezmeyeceğim sezmeyeceğin sezmeyeceği sezmeyeceğimiz sezmeyeceğiniz sezmeyecekleri
verbal noun sezmeme
way of doing sezmeyiş
singular plural
1st person 2nd person 3rd person 1st person 2nd person 3rd person
ben sen o biz siz onlar
indicative present aorist sezmem sezmezsin sezmez sezmeyiz sezmezsiniz sezmezler
imperfective sezmiyorum sezmiyorsun sezmiyor sezmiyoruz sezmiyorsunuz sezmiyorlar
past perfective sezmedim sezmedin sezmedi sezmedik sezmediniz sezmediler
imperfective sezmiyordum sezmiyordun sezmiyordu sezmiyorduk sezmiyordunuz sezmiyorlardı
future sezmeyeceğim sezmeyeceksin sezmeyecek sezmeyeceğiz sezmeyeceksiniz sezmeyecekler
inferential perfective sezmemişim sezmemişsin sezmemiş sezmemişiz sezmemişsiniz sezmemişler
aorist sezmezmişim sezmezmişsin sezmezmiş sezmezmişiz sezmezmişsiniz sezmezlermiş
imperfective sezmiyormuşum sezmiyormuşsun sezmiyormuş sezmiyormuşuz sezmiyormuşsunuz sezmiyorlarmış
conditional simple sezmesem sezmesen sezmese sezmesek sezmeseniz sezmeseler
perfective sezmeseydim sezmeseydin sezmeseydi sezmeseydik sezmeseydiniz sezmeseydiler
optative sezmeyeyim sezmeyesin sezmeye sezmeyelim sezmeyesiniz sezmeyeler
progressive sezmemekteyim sezmemektesin sezmemekte sezmemekteyiz sezmemektesiniz sezmemekteler
necessitative sezmemeliyim sezmemelisin sezmemeli sezmemeliyiz sezmemelisiniz sezmemeliler
imperative sezme sezmesin sezmeyin sezmesinler
Negative interrogative
singular plural
1st person 2nd person 3rd person 1st person 2nd person 3rd person
ben sen o biz siz onlar
indicative present aorist sezmez miyim? sezmez misin? sezmez mi? sezmez miyiz? sezmez misiniz? sezmezler mi?
imperfective sezmiyor muyum? sezmiyor musun? sezmiyor mu? sezmiyor muyuz? sezmiyor musunuz? sezmiyorlar mı?
past perfective sezmedim mi? sezmedin mi? sezmedi mi? sezmedik mi? sezmediniz mi? sezmediler mi?
imperfective sezmiyor muydum? sezmiyor muydun? sezmiyor muydu? sezmiyor muyduk? sezmiyor muydunuz? sezmiyorlar mıydı?
future sezmeyecek miyim? sezmeyecek misin? sezmeyecek mi? sezmeyecek miyiz? sezmeyecek misiniz? sezmeyecekler mi?
inferential perfective sezmemiş miyim? sezmemiş misin? sezmemiş mi? sezmemiş miyiz? sezmemiş misiniz? sezmemişler mi?
aorist sezmez miymişim? sezmez miymişsin? sezmez miymiş? sezmez miymişiz? sezmez miymişsiniz? sezmezler miymiş?
imperfective sezmiyor muymuşum? sezmiyor muymuşsun? sezmiyor muymuş? sezmiyor muymuşuz? sezmiyor muymuşsunuz? sezmiyorlar mıymış?
conditional simple sezmesem mi? sezmesen mi? sezmese mi? sezmesek mi? sezmeseniz mi? sezmeseler mi?
perfective sezmese miydim? sezmese miydin? sezmese miydi? sezmese miydik? sezmese miydiniz? sezmeseler miydi?
progressive sezmemekte miyim? sezmemekte misin? sezmemekte mi? sezmemekte miyiz? sezmemekte misiniz? sezmemekteler mi?
necessitative sezmemeli miyim? sezmemeli misin? sezmemeli mi? sezmemeli miyiz? sezmemeli misiniz? sezmemeliler mi?

Derived terms[edit]

Related terms[edit]

References[edit]

  1. ^ Starostin, Sergei, Dybo, Anna, Mudrak, Oleg (2003) “*sEŕ- (~-ē-)”, in Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8), Leiden, New York, Köln: E.J. Brill
Retrieved from "https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=sezmek&oldid=78120787"