Appendix:Polish Swadesh list

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search

This is a Swadesh list of words in Polish, compared with definitions in English.

Presentation

[edit]
For further information, including the full final version of the list, read the Wikipedia article: Swadesh list.

American linguist Morris Swadesh believed that languages changed at measurable rates and that these could be determined even for languages without written precursors. Using vocabulary lists, he sought to understand not only change over time but also the relationships of extant languages. To be able to compare languages from different cultures, he based his lists on meanings he presumed would be available in as many cultures as possible. He then used the fraction of agreeing cognates between any two related languages to compute their divergence time by some (still debated) algorithms. Starting in 1950 with 165 meanings, his list grew to 215 in 1952, which was so expansive that many languages lacked native vocabulary for some terms. Subsequently, it was reduced to 207, and reduced much further to 100 meanings in 1955. A reformulated list was published posthumously in 1971.

List

[edit]
EnglishPolish
polszczyzna
edit (207)
IPA
(key)
1I (1sg)ja/ja/
2you (2sg)ty, pan, pani/tɨ/, /pan/, /ˈpa.ɲi/
3he, she, it (3sg)on, ona, ono/ɔn/, /ˈɔ.na/, /ˈɔ.nɔ/
4we (1pl)my/mɨ/
5you (2pl)wy, panowie, panie, państwo/vɨ/, /paˈnɔ.vʲɛ/, /ˈpa.ɲɛ/, /ˈpaɲ.stfɔ/
6they (3pl)oni, one/ˈɔ.ɲi/, /ˈɔ.nɛ/
7thisten, ta, to/tɛn/, /ta/, /tɔ/
8thattamten, tamta, tamto/ˈtam.tɛn/, /ˈtam.ta/, /ˈtam.tɔ/
9heretu, tutaj/tu/, /ˈtu.taj/
10theretam/tam/
11whokto/ktɔ/
12whatco/t͡sɔ/
13wheregdzie/ɡd͡ʑɛ/
14whenkiedy/ˈkʲɛ.dɨ/
15howjak/jak/
16notnie/ɲɛ/
17allwszystko/ˈfʂɨ.stkɔ/
18manydużo, wiele/ˈdu.ʐɔ/, /ˈvʲɛ.lɛ/
19somekilka, nieco, trochę/ˈkʲil.ka/, /ˈɲɛ.t͡sɔ/, /ˈtrɔ.xɛ/
20fewmało, niedużo, niewiele/ˈma.wɔ/, /ɲɛˈdu.ʐɔ/, /ɲɛˈvʲɛ.lɛ/
21otherdrugi, inny/ˈdru.ɡʲi/, /ˈin.nɨ/
22onejeden/ˈjɛ.dɛn/
23twodwa/dva/
24threetrzy/tʂɨ/
25fourcztery/ˈt͡ʂtɛ.rɨ/
26fivepięć/pʲɛɲt͡ɕ/
27bigduży, wielki/ˈdu.ʐɨ/, /ˈvʲɛl.kʲi/
28longdługi/ˈdwu.ɡʲi/
29wideszeroki/ʂɛˈrɔ.kʲi/
30thickgruby/ˈɡru.bɨ/
31heavyciężki/ˈt͡ɕɛ̃ʂ.kʲi/
32smallmały/ˈma.wɨ/
33shortkrótki/ˈkrut.kʲi/
34narrowwąski/ˈvɔ̃s.kʲi/
35thincienki/ˈt͡ɕɛn.kʲi/
36womankobieta/kɔˈbʲɛ.ta/
37man (adult male)mężczyzna/mɛ̃ʂˈt͡ʂɨz.na/
38man (human being)człowiek/ˈt͡ʂwɔ.vʲɛk/
39childdziecko, dziecię/ˈd͡ʑɛt͡s.kɔ/, /ˈd͡ʑɛ.t͡ɕɛ/
40wifeżona/ˈʐɔ.na/
41husbandmąż/mɔ̃ʂ/
42mothermatka/ˈmat.ka/
43fatherojciec/ˈɔj.t͡ɕɛt͡s/
44animalzwierzę/ˈzvʲɛ.ʐɛ/
45fishryba/ˈrɨ.ba/
46birdptak/ptak/
47dogpies/pʲɛs/
48lousewesz/vɛʂ/
49snakewąż/vɔ̃ʂ/
50wormrobak, czerw/ˈrɔ.bak/, /t͡ʂɛrf/
51treedrzewo/ˈdʐɛ.vɔ/
52forestlas/las/
53stickkij, laska, patyk/kʲij/, /ˈla.ska/, /ˈpa.tɨk/
54fruitowoc/ˈɔ.vɔt͡s/
55seednasiono, siemię, ziarno/naˈɕɔ.nɔ/, /ˈɕɛ.mʲɛ/, /ˈʑar.nɔ/
56leafliść/lʲiɕt͡ɕ/
57rootkorzeń/ˈkɔ.ʐɛɲ/
58bark (of a tree)kora/ˈkɔ.ra/
59flowerkwiat/kfʲat/
60grasstrawa/ˈtra.va/
61ropesznur, lina, powróz/ʂnur/, /ˈlʲi.na/, /ˈpɔ.vrus/
62skinskóra/ˈsku.ra/
63meatmięso/ˈmʲɛ̃.sɔ/
64bloodkrew/krɛf/
65bonekość/kɔɕt͡ɕ/
66fat (noun)tłuszcz, sadło/twuʂt͡ʂ/, /ˈsa.dwɔ/
67eggjajko, jajo/ˈjaj.kɔ/, /ˈja.jɔ/
68hornróg/ruk/
69tailogon/ˈɔ.ɡɔn/
70featherpióro/ˈpʲu.rɔ/
71hairwłos/vwɔs/
72headgłowa/ˈɡwɔ.va/
73earucho/ˈu.xɔ/
74eyeoko/ˈɔ.kɔ/
75nosenos/nɔs/
76mouthusta/ˈu.sta/
77toothząb/zɔmp/
78tongue (organ)język/ˈjɛ̃.zɨk/
79fingernailpaznokieć/pazˈnɔ.kʲɛt͡ɕ/
80footstopa/ˈstɔ.pa/
81legnoga/ˈnɔ.ɡa/
82kneekolano/kɔˈla.nɔ/
83handręka/ˈrɛŋ.ka/
84wingskrzydło/ˈskʂɨ.dwɔ/
85bellybrzuch/bʐux/
86gutstrzewia, wnętrzności/ˈtʂɛ.vʲa/, /vnɛnˈtʂnɔɕ.t͡ɕi/
87neckszyja, kark/ˈʂɨ.ja/, /kark/
88backplecy, grzbiet/ˈplɛ.t͡sɨ/, /ɡʐbʲɛt/
89breastpierś/pʲɛrɕ/
90heartserce/ˈsɛr.t͡sɛ/
91liverwątroba/vɔnˈtrɔ.ba/
92to drinkpić/pʲit͡ɕ/
93to eatjeść/jɛɕt͡ɕ/
94to bitegryźć, kąsać/ɡrɨɕt͡ɕ/, /ˈkɔ̃.sat͡ɕ/
95to suckssać/ssat͡ɕ/
96to spitpluć/plut͡ɕ/
97to vomitwymiotować, zwracać/vɨ.mʲɔˈtɔ.vat͡ɕ/, /ˈzvra.t͡sat͡͡ɕ/
98to blowdmuchać, dąć, wiać/ˈdmu.xat͡ɕ/, /dɔɲt͡ɕ/, /vʲat͡͡ɕ/
99to breathedychać, oddychać/ˈdɨ.xat͡ɕ/, /ɔdˈdɨ.xat͡ɕ/
100to laughśmiać/ɕmʲat͡ɕ/
101to seewidzieć/ˈvʲi.d͡ʑɛt͡ɕ/
102to hearsłyszeć/ˈswɨ.ʂɛt͡ɕ/
103to knowwiedzieć, znać/ˈvʲɛ.d͡ʑɛt͡ɕ/, /znat͡ɕ/
104to thinkmyśleć/ˈmɨɕ.lɛt͡ɕ/
105to smellczuć, niuchać, wąchać/t͡ʂut͡ɕ/, /ˈɲu.xat͡ɕ/, /ˈvɔ̃.xat͡ɕ/
106to fearbać, lękać/bat͡ɕ/, /ˈlɛŋ.kat͡ɕ/
107to sleepspać/spat͡ɕ/
108to liveżyć/ʐɨt͡ɕ/
109to diemrzeć, umierać, zdychać/mʐɛt͡ɕ/, /uˈmʲɛ.rat͡ɕ/, /ˈzdɨ.xat͡ɕ/
110to killuśmiercać, zabijać/uɕˈmʲjɛr.t͡sat͡ɕ/, /zaˈbʲi.jat͡ɕ/
111to fightwalczyć/ˈval.t͡ʂɨt͡ɕ/
112to huntpolować/pɔˈlɔ.vat͡ɕ/
113to hituderzać/uˈdɛ.ʐat͡ɕ/
114to cutciąć, kroić, rzezać/t͡ɕɔɲt͡ɕ/, /ˈkrɔ.it͡ɕ/, /ˈʐɛ.zat͡ɕ/
115to splitdzielić, rozdzielać, rozszczepiać/ˈd͡ʑɛ.lʲit͡ɕ/, /rɔʑˈd͡ʑɛ.lat͡ɕ/, /rɔsˈʂt͡ʂɛ.pʲat͡ɕ/
116to stabdźgać, kłuć, bóść/d͡ʑɡat͡ɕ/, /kwut͡ɕ/, /buɕt͡ɕ/
117to scratchdrapać/ˈdra.pat͡ɕ/
118to digkopać, ryć/ˈkɔ.pat͡ɕ/, /rɨt͡ɕ/
119to swimpływać/ˈpwɨ.vat͡ɕ/
120to flylatać, lecieć/ˈla.tat͡ɕ/, /ˈlɛ.t͡ɕɛt͡ɕ/
121to walkiść, chodzić/iɕt͡ɕ/, /ˈxɔ.d͡ʑit͡ɕ/
122to comeprzychodzić/pʂɨˈxɔ.d͡ʑit͡ɕ/
123to lie (as in a bed)leżeć/ˈlɛ.ʐɛt͡ɕ/
124to sitsiedzieć/ˈɕɛ.d͡ʑɛt͡ɕ/
125to standstać/stat͡ɕ/
126to turn (intransitive)obracać/ɔˈbra.t͡sat͡ɕ/
127to fallpadać, spadać, upadać/ˈpa.dat͡ɕ/, /ˈspa.dat͡ɕ/, /uˈpa.dat͡ɕ/
128to givedawać/ˈda.vat͡ɕ/
129to holdtrzymać, dzierżyć/ˈtʂɨ.mat͡ɕ/, /ˈd͡ʑɛr.ʐɨt͡ɕ/
130to squeeześciskać, wyżymać/ˈɕt͡ɕi.skat͡ɕ/, /vɨˈʐɨ.mat͡ɕ/
131to rubtrzeć/tʂɛt͡ɕ/
132to washmyć, prać/mɨt͡ɕ/, /prat͡ɕ/
133to wipewycierać/vɨˈt͡ɕɛ.rat͡ɕ/
134to pullciągnąć, pociągać/ˈt͡ɕɔŋ.ɡnɔɲt͡ɕ/, /pɔˈt͡ɕɔŋ.ɡat͡ɕ/
135to pushpchać, popychać/pxat͡ɕ/, /pɔˈpɨ.xat͡͡ɕ/
136to throwrzucać/ˈʐu.t͡sat͡ɕ/
137to tiewiązać/ˈvʲɔ̃.zat͡ɕ/
138to sewszyć/ʂɨt͡ɕ/
139to countliczyć, rachować/ˈlʲi.t͡ʂɨt͡ɕ/, /raˈxɔ.vat͡ɕ/
140to saymówić, rzec/ˈmu.vʲit͡ɕ/, /ʐɛt͡s/
141to singśpiewać/ˈɕpʲɛ.vat͡ɕ/
142to playgrać/ɡrat͡ɕ/
143to floatpływać/ˈpwɨ.vat͡ɕ/
144to flowpłynąć, ciec/ˈpwɨ.nɔɲt͡ɕ/, /t͡ɕɛt͡s/
145to freezemarznąć, zamarzać/ˈmar.znɔɲt͡ɕ/, /zaˈmar.zat͡ɕ/
146to swellnabrzmiewać, obrzękać, pęcznieć, puchnąć/nabˈʐmʲjɛ.vat͡ɕ/, /ɔbˈʐɛŋ.kat͡ɕ/, /ˈpɛn.t͡ʂɲɛt͡ɕ/, /ˈpux.nɔɲt͡ɕ/
147sunsłońce/ˈswɔɲ.t͡sɛ/
148moonksiężyc, miesiąc/ˈkɕɛ̃.ʐɨt͡s/, /ˈmʲɛ.ɕɔnt͡s/
149stargwiazda/ˈɡvʲaz.da/
150waterwoda/ˈvɔ.da/
151raindeszcz/dɛʂt͡ʂ/
152riverrzeka/ˈʐɛ.ka/
153lakejezioro/jɛˈʑɔ.rɔ/
154seamorze/ˈmɔ.ʐɛ/
155saltsól/sul/
156stonekamień/ˈka.mʲɛɲ/
157sandpiasek/ˈpʲa.sɛk/
158dustkurz, miał, pył/kuʂ/, /mʲjaw/, /pɨw/
159earthziemia/ˈʑɛ.mʲa/
160cloudchmura, obłok/ˈxmu.ra/, /ˈɔ.bwɔk/
161fogmgła/mɡwa/
162skyniebo/ˈɲɛ.bɔ/
163windwiatr/vʲatr/
164snowśnieg/ɕɲɛk/
165icelód/lut/
166smokedym/dɨm/
167fireogień/ˈɔ.ɡʲɛɲ/
168ashpopiół/ˈpɔ.pʲuw/
169to burnpalić, gorzeć, płonąć/ˈpa.lʲit͡ɕ/, /ˈɡɔ.ʐɛt͡ɕ/, /ˈpwɔ.nɔɲt͡ɕ/
170roaddroga/ˈdrɔ.ɡa/
171mountaingóra/ˈɡu.ra/
172redczerwony/t͡ʂɛrˈvɔ.nɨ/
173greenzielony/ʑɛˈlɔ.nɨ/
174yellowżółty/ˈʐuw.tɨ/
175whitebiały/ˈbʲa.wɨ/
176blackczarny/ˈt͡ʂar.nɨ/
177nightnoc/nɔt͡s/
178daydzień/d͡ʑɛɲ/
179yearrok/rɔk/
180warmciepły/ˈt͡ɕɛ.pwɨ/
181coldzimny, chłodny/ˈʑim.nɨ/, /ˈxwɔd.nɨ/
182fullpełny/ˈpɛw.nɨ/
183newnowy/ˈnɔ.vɨ/
184oldstary/ˈsta.rɨ/
185gooddobry/ˈdɔ.brɨ/
186badzły/zwɨ/
187rottenzgniły/ˈzɡɲi.wɨ/
188dirtybrudny/ˈbrud.nɨ/
189straightprosty/ˈprɔ.stɨ/
190roundkrągły, okrągły/ˈkrɔŋ.ɡwɨ/, /ɔˈkrɔŋ.ɡwɨ/
191sharp (as a knife)ostry/ˈɔ.strɨ/
192dull (as a knife)tępy/ˈtɛm.pɨ/
193smoothgładki/ˈɡwat.kʲi/
194wetmokry/ˈmɔ.krɨ/
195drysuchy/ˈsu.xɨ/
196correctpoprawny, prawidłowy/pɔˈprav.nɨ/, /pra.vʲiˈdwɔ.vɨ/
197nearbliski/ˈblʲis.kʲi/
198fardaleki/daˈlɛ.kʲi/
199rightprawy/ˈpra.vɨ/
200leftlewy/ˈlɛ.vɨ/
201atprzy, u, na/pʂɨ/, /u/, /na/
202inw, we/v/, /vɛ/
203withz, ze/z/, /zɛ/
204andi, oraz/i/, /ˈɔ.ras/
205ifjeśli, jeżeli/ˈjɛɕ.lʲi/, /jɛˈʐɛ.lʲi/
206becausebo, gdyż, ponieważ/bɔ/, /ɡdɨʂ/, /pɔˈɲɛ.vaʂ/
207nameimię, miano/ˈi.mʲɛ/, /ˈmʲa.nɔ/
Swadesh lists
Individual languages
Language families, family branches, and geographic groupings
Constructed languages
Reconstructed proto-languages
(edit this template)