բանջար

Armenian

Alternative forms

dialects

• բՙանջար (bʻanǰar) — Alashkert, Akhaltsikhe, Ararat, Kharberd, Erzurum, Mush, New Julfa
• բՙա̈նջա̈ր (bʻänǰär) — Vozm
• պա̈նջա̈ր (pänǰär) — Moks, Maragheh, Shamakhi, Salmas, Van
• փանջար (pʻanǰar) — Nor Nakhichevan
• փա̈նջա̈ր (pʻänǰär) — Diyarbakır
• պէ՛նջա̈ր (pḗnǰär) — Karabakh
• պօնջար (pōnǰar) — Hamshen
• բՙէնջօյ (bʻēnǰōy), բՙէնջօր (bʻēnǰōr) — Zeitun
• բՙէնջոյ (bʻēnǰoy) — Haçin
• բի՛նջա̈ր (bínǰär) — Agulis

Etymology

From Old Armenian բանջար (banǰar).

Pronunciation

• Audio (Eastern Armenian):

  (file)

• (Eastern Armenian) IPA^(key): /bɑnˈd͡ʒɑɾ/, [bɑnd͡ʒɑ́ɾ]
• (Western Armenian) IPA^(key): /pɑnˈt͡ʃɑɾ/, [pʰɑnt͡ʃʰɑ́ɾ]
• IPA^(key): [pʰɑnˈt͡ʃʰɑɾ]

Noun

բանջար • (banǰar)

1. edible greens, vegetable
2. (dialectal) the name of various plants

Declension

i-type, inanimate (Eastern Armenian)
	singular	plural
nominative	բանջար (banǰar)	բանջարներ (banǰarner)
dative	բանջարի (banǰari)	բանջարների (banǰarneri)
ablative	բանջարից (banǰaricʻ)	բանջարներից (banǰarnericʻ)
instrumental	բանջարով (banǰarov)	բանջարներով (banǰarnerov)
locative	բանջարում (banǰarum)	բանջարներում (banǰarnerum)
	definite forms
nominative	բանջարը/բանջարն (banǰarə/banǰarn)	բանջարները/բանջարներն (banǰarnerə/banǰarnern)
dative	բանջարին (banǰarin)	բանջարներին (banǰarnerin)
	1st person possessive forms (my)
nominative	բանջարս (banǰars)	բանջարներս (banǰarners)
dative	բանջարիս (banǰaris)	բանջարներիս (banǰarneris)
ablative	բանջարիցս (banǰaricʻs)	բանջարներիցս (banǰarnericʻs)
instrumental	բանջարովս (banǰarovs)	բանջարներովս (banǰarnerovs)
locative	բանջարումս (banǰarums)	բանջարներումս (banǰarnerums)
	2nd person possessive forms (your)
nominative	բանջարդ (banǰard)	բանջարներդ (banǰarnerd)
dative	բանջարիդ (banǰarid)	բանջարներիդ (banǰarnerid)
ablative	բանջարիցդ (banǰaricʻd)	բանջարներիցդ (banǰarnericʻd)
instrumental	բանջարովդ (banǰarovd)	բանջարներովդ (banǰarnerovd)
locative	բանջարումդ (banǰarumd)	բանջարներումդ (banǰarnerumd)

Derived terms

• բանջարաբոստանային (banǰarabostanayin)
• բանջարամայր (banǰaramayr)
• բանջարաքաղ (banǰarakʻaġ)
• բանջարաքոլ (banǰarakʻol)
• բանջարբսուկ (banǰarbsuk)
• բանջարքաղի (banǰarkʻaġi)
• բանջրվոր (banǰrvor)

 

References

• Ačaṙean, Hračʻeay (1971) “բանջար”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, volume I, Yerevan: University Press, page 409ab

---

Old Armenian

Etymology

The origin is unknown.

Ačaṙean derives the related terms in Georgian, Turkish and Kurdish from Armenian.

Noun

բանջար • (banǰar)

1. vegetable, greens, herb
2. (post-Classical) beet

Declension

o-type

	singular		plural
nominative	բանջար (banǰar)		բանջարք (banǰarkʻ)
genitive	բանջարոյ (banǰaroy)		բանջարոց (banǰarocʻ)
dative	բանջարոյ (banǰaroy)		բանջարոց (banǰarocʻ)
accusative	բանջար (banǰar)		բանջարս (banǰars)
ablative	բանջարոյ (banǰaroy)		բանջարոց (banǰarocʻ)
instrumental	բանջարով (banǰarov)		բանջարովք (banǰarovkʻ)
locative	բանջար (banǰar)		բանջարս (banǰars)

i-type

	singular		plural
nominative	բանջար (banǰar)		բանջարք (banǰarkʻ)
genitive	բանջարի (banǰari)		բանջարից (banǰaricʻ)
dative	բանջարի (banǰari)		բանջարից (banǰaricʻ)
accusative	բանջար (banǰar)		բանջարս (banǰars)
ablative	բանջարէ (banǰarē)		բանջարից (banǰaricʻ)
instrumental	բանջարիւ (banǰariw)		բանջարիւք (banǰariwkʻ)
locative	բանջարի (banǰari)		բանջարս (banǰars)
post-classical

i-a-type

	singular		plural
nominative	բանջար (banǰar)		բանջարք (banǰarkʻ)
genitive	բանջարի (banǰari)		բանջարաց (banǰaracʻ)
dative	բանջարի (banǰari)		բանջարաց (banǰaracʻ)
accusative	բանջար (banǰar)		բանջարս (banǰars)
ablative	բանջարէ (banǰarē)		բանջարաց (banǰaracʻ)
instrumental	բանջարաւ (banǰaraw)		բանջարաւք = բանջարօք (banǰarawkʻ = banǰarōkʻ)
locative	բանջարի (banǰari)		բանջարս (banǰars)
post-classical

Derived terms

• բանջարածախ (banǰaracax)
• բանջարակեր (banǰaraker)
• բանջարաճաշակ (banǰaračašak)
• բանջարաճաշակութիւն (banǰaračašakutʻiwn)
• բանջարանոց (banǰaranocʻ)
• բանջարավաճառ (banǰaravačaṙ)
• բանջարաւոր (banǰarawor)
• բանջարեղէն (banǰarełēn)
• բանջարիկ (banǰarik)
• խառնաբանջար (xaṙnabanǰar)
• կուաբանջար (kuabanǰar)
• կռաբանջար (kṙabanǰar)

 

Descendants

• Armenian: բանջար (banǰar)
  • → Azerbaijani: pencər
  • → Kurdish:

    Northern Kurdish: pincar, pencar

  • → Ottoman Turkish: پانجار (pancar), پنجر (pencer), پنجار (pencar), بنجر (bencer)
    • Turkish: pancar, pencer, pençer, perpencer
    • → Albanian: panxhar
    • → Arabic: بَنْجَر (banjar)
    • → Bulgarian: панджа́р (pandžár)
    • → Greek: παντζάρι (pantzári)
    • → Ladino: pandjar
    • → Romanian: pangea
  • → Zazaki: pencar
• → Old Georgian: ბანჯარა (banǯara), ბანჯარი (banǯari)

References

• Ačaṙean, Hračʻeay (1971) “բանջար”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, volume I, Yerevan: University Press, page 409ab
• Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836) “բանջար”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), volume I, Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 437b
• J̌ahukyan, Geworg (2010) “բանջար”, in Vahan Sargsyan, editor, Hayeren stugabanakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), Yerevan: Asoghik, pages 117–118
• Olsen, Birgit Anette (1999) The noun in Biblical Armenian: origin and word-formation: with special emphasis on the Indo-European heritage (Trends in linguistics. Studies and monographs; 119), Berlin, New York: Mouton de Gruyter, page 935
• Petrosean, Matatʻeay (1879) “բանջար”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 91b