ճիպոտ
Armenian
Alternative forms
Etymology
Originally, a dialectal word. See Old Armenian ճիպոտ (čipot) for more.
Pronunciation
- (Eastern Armenian) IPA(key): /t͡ʃiˈpot/, [t͡ʃipót]
- (Western Armenian) IPA(key): /d͡ʒiˈbod/, [d͡ʒibód]
Noun
ճիպոտ • (čipot)
- switch, cane, stick (slender woody plant stem used as a whip)
- ճիպտին անել ― čiptin anel ― to drive oxen with a stick
- cleaning rod (for rifles)
- (music) bow (of a string instrument)
Declension
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | ճիպոտ (čipot) | ճիպոտներ (čipotner) | ||
| dative | ճիպոտի (čipoti) | ճիպոտների (čipotneri) | ||
| ablative | ճիպոտից (čipoticʻ) | ճիպոտներից (čipotnericʻ) | ||
| instrumental | ճիպոտով (čipotov) | ճիպոտներով (čipotnerov) | ||
| locative | ճիպոտում (čipotum) | ճիպոտներում (čipotnerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | ճիպոտը/ճիպոտն (čipotə/čipotn) | ճիպոտները/ճիպոտներն (čipotnerə/čipotnern) | ||
| dative | ճիպոտին (čipotin) | ճիպոտներին (čipotnerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | ճիպոտս (čipots) | ճիպոտներս (čipotners) | ||
| dative | ճիպոտիս (čipotis) | ճիպոտներիս (čipotneris) | ||
| ablative | ճիպոտիցս (čipoticʻs) | ճիպոտներիցս (čipotnericʻs) | ||
| instrumental | ճիպոտովս (čipotovs) | ճիպոտներովս (čipotnerovs) | ||
| locative | ճիպոտումս (čipotums) | ճիպոտներումս (čipotnerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | ճիպոտդ (čipotd) | ճիպոտներդ (čipotnerd) | ||
| dative | ճիպոտիդ (čipotid) | ճիպոտներիդ (čipotnerid) | ||
| ablative | ճիպոտիցդ (čipoticʻd) | ճիպոտներիցդ (čipotnericʻd) | ||
| instrumental | ճիպոտովդ (čipotovd) | ճիպոտներովդ (čipotnerovd) | ||
| locative | ճիպոտումդ (čipotumd) | ճիպոտներումդ (čipotnerumd) | ||
Further reading
- Ačaṙean, Hračʻeay (1913) “ճպոտ”, in Hayerēn gawaṙakan baṙaran [Armenian Provincial Dictionary] (Ēminean azgagrakan žoġovacu; 9) (in Armenian), Tiflis: Lazarev Institute of Oriental Languages, page 734a
- Ačaṙean, Hračʻeay (1977) “ճիպոտ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, volume III, Yerevan: University Press, page 201a
Old Armenian
Etymology
The origin is uncertain.[1]
Attested only in the very late Zakʿaria Sarkawag Kʿanakʿeṙcʿi (17th century). Recorded as Middle Armenian ջիպոտ (ǰipot) (12–13th century) and possibly ճպոտ (čpot),[2] and common in the dialects in the forms ճիպոտ (čipot), ճպոտ (čpot), ճպատ (čpat).
Ačaṙyan connects with Coptic ϣⲃⲱⲧ (šbōt, “rod, staff”), Egyptian šꜣbd (“stick”), remarking that a borrowing from Coptic during the time of the Armenian Kingdom of Cilicia is not impossible, but wonders that the word is now confined almost solely to the Eastern dialects.[3] He also adduces the Semitic cognates of the Coptic word: Akkadian 𒉺𒅁𒁉𒂅 (/šabbiṭu/, “staff, sceptre”), Classical Syriac ܫܒܛܐ (šaḇṭā), Hebrew שֵׁבֶט (šḗḇeṭ, “rod, staff”). Modern scholarship derives the Coptic/Egyptian from Semitic.[4] Compare also Siirt North Mesopotamian Arabic [script needed] (šabod).[5]
Similar words are found in Iranian,[6][7] compare Persian چفت (čaft).
Noun
ճիպոտ • (čipot)
- (post-Classical, modern) switch, cane, stick (slender woody plant stem used as a whip)
- Զաքարիա Սարկավագ :
- Եւ յետ կորստեան նորա համբաւեցին արբանեակք նորին՝ թէ Ամիրգունայ խանն ճիպոտաւ մի էզարկ վարդապետին․ յայնժամ թիւրեցաւ երես խանին, եւ թուլացան ձեռքն. դեռ եւս ասեն մինչեւ ցայսօր։
- Ew yet korstean nora hambawecʻin arbaneakkʻ norin, tʻē Amirgunay xann čipotaw mi ēzark vardapetin; yaynžam tʻiwrecʻaw eres xanin, ew tʻulacʻan jeṙkʻn. deṙ ews asen minčʻew cʻaysōr.
- Եւ յետ կորստեան նորա համբաւեցին արբանեակք նորին՝ թէ Ամիրգունայ խանն ճիպոտաւ մի էզարկ վարդապետին․ յայնժամ թիւրեցաւ երես խանին, եւ թուլացան ձեռքն. դեռ եւս ասեն մինչեւ ցայսօր։
Declension
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | ճիպոտ (čipot) | ճիպոտք (čipotkʻ) | |
| genitive | ճիպոտի (čipoti) | ճիպոտաց (čipotacʻ) | |
| dative | ճիպոտի (čipoti) | ճիպոտաց (čipotacʻ) | |
| accusative | ճիպոտ (čipot) | ճիպոտս (čipots) | |
| ablative | ճիպոտէ (čipotē) | ճիպոտաց (čipotacʻ) | |
| instrumental | ճիպոտաւ (čipotaw) | ճիպոտաւք = ճիպոտօք (čipotawkʻ = čipotōkʻ) | |
| locative | ճիպոտի (čipoti) | ճիպոտս (čipots) |
References
- ^ J̌ahukyan, Geworg (2010) “ճիպոտ”, in Vahan Sargsyan, editor, Hayeren stugabanakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), Yerevan: Asoghik, page 493a
- ^ Norayr N. Biwzandacʻi (1882–1884) “houssine”, in Baṙagirkʻ i gałłierēn lezuē i hayerēn [Dictionnaire français-arménien], Constantinople: A. H. Boyajian Press, page 650a
- ^ Ačaṙean, Hračʻeay (1977) “ճիպոտ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, volume III, Yerevan: University Press, page 201a
- ^ Černý, Jaroslav (1976) Coptic Etymological Dictionary, Cambridge: Cambridge University Press, →ISBN, page 238
- ^ S. N. (1899) “Lezuabanakan ditoġutʻiwn mə”, in Biwrakn[1] (in Armenian), number 8, Constantinople, page 116b
- ^ Steblin-Kamenskij, I.M. (1999) Etimologičeskij slovarʹ vaxanskovo jazyka [Etymological Dictionary of the Wakhi Language] (in Russian), Saint Petersburg: Peterburgskoje Vostokovedenije, →ISBN, pages 136, 303
- ^ Андреев, М. С., Пещерева, Е. М. (1957) “šap-”, in Ягнобские тексты с приложением ягнобско-русского словаря, составленного М. С. Андреевым, В. А. Лившицем и А. К. Писарчи [Yagnobi Texts with a Yagnobi–Russian Dictionary Compiled by M. S. Andrejev, V. A. Livšic and A. K. Pisarči][2] (in Russian), Moscow and Leningrad: Academy Press, page 325b