վարդ

Armenian

Etymology

From Old Armenian վարդ (vard).

Pronunciation

• Audio (Eastern Armenian):

  (file)

• (Eastern Armenian) IPA^(key): /vɑɾtʰ/, [vɑɾtʰ]
• (Western Armenian) IPA^(key): /vɑɾt/, [vɑɾtʰ]

Noun

վարդ • (vard)

1. rose (flower)

Declension

i-type, inanimate (Eastern Armenian)
	singular	plural
nominative	վարդ (vard)	վարդեր (varder)
dative	վարդի (vardi)	վարդերի (varderi)
ablative	վարդից (vardicʻ)	վարդերից (vardericʻ)
instrumental	վարդով (vardov)	վարդերով (varderov)
locative	վարդում (vardum)	վարդերում (varderum)
	definite forms
nominative	վարդը/վարդն (vardə/vardn)	վարդերը/վարդերն (varderə/vardern)
dative	վարդին (vardin)	վարդերին (varderin)
	1st person possessive forms (my)
nominative	վարդս (vards)	վարդերս (varders)
dative	վարդիս (vardis)	վարդերիս (varderis)
ablative	վարդիցս (vardicʻs)	վարդերիցս (vardericʻs)
instrumental	վարդովս (vardovs)	վարդերովս (varderovs)
locative	վարդումս (vardums)	վարդերումս (varderums)
	2nd person possessive forms (your)
nominative	վարդդ (vardd)	վարդերդ (varderd)
dative	վարդիդ (vardid)	վարդերիդ (varderid)
ablative	վարդիցդ (vardicʻd)	վարդերիցդ (vardericʻd)
instrumental	վարդովդ (vardovd)	վարդերովդ (varderovd)
locative	վարդումդ (vardumd)	վարդերումդ (varderumd)

Derived terms

• քաջվարդ (kʻaǰvard)

---

Old Armenian

Etymology

A Northwestern Iranian borrowing. Compare Parthian 𐫇𐫀𐫡 (wʾr /⁠wār⁠/), Persian گل (gol, “rose”) and especially the following borrowings from the same source: Georgian ვარდი (vardi), Classical Syriac ܘܪܕܐ (wardā), Arabic وَرْد (ward).

Noun

վարդ • (vard)

1. rose

   եղանակ վարդից ― ełanak vardicʻ ― rose-season

   մշտափթիթ վարդ ― mštapʻtʻitʻ vard ― monthly rose, semper florens

   վարդ հարիւրթերթի ― vard hariwrtʻertʻi ― centifolia

   մամռաւոր վարդ ― mamṙawor vard ― moss-rose

   դամասկեան վարդ ― damaskean vard ― damask rose

   վարդ վայրի ― vard vayri ― wild rose, eglantine

   դեղին վարդ ― dełin vard ― single yellow rose

   կոկոն, բոլորք վարդից ― kokon, bolorkʻ vardicʻ ― rosebud

   գոյն վարդի ― goyn vardi ― rose-colour

   փայտ վարդի ― pʻayt vardi ― rosewood

   կարմրագեղ վարդ ― karmrageł vard ― scarlet rose

   ծիրաներփեան վարդ ― ciranerpʻean vard ― purple rose

   գեղեցիկ վարդ ― gełecʻik vard ― beautiful rose

   քաղցրաբոյր վարդ ― kʻałcʻraboyr vard ― perfumed or odorous rose

   գեղափթիթ վարդ ― gełapʻtʻitʻ vard ― full-blown rose

   փշալից վարդ ― pʻšalicʻ vard ― thorny rose

   թարշամ վարդ ― tʻaršam vard ― faded rose

   վարդք մանկութեան, այտից, շրթանց նորա ― vardkʻ mankutʻean, ayticʻ, šrtʻancʻ nora ― the roses of youth, of his cheeks, of his lips

   պսակ ի վարդից ― psak i vardicʻ ― crown or wreath of roses

   քաղել վարդ ― kʻałel vard ― to gather roses

   չիք վարդ անփուշ ― čʻikʻ vard anpʻuš ― no rose without a thorn

Declension

i-type

	singular		plural
nominative	վարդ (vard)		վարդք (vardkʻ)
genitive	վարդի (vardi)		վարդից (vardicʻ)
dative	վարդի (vardi)		վարդից (vardicʻ)
accusative	վարդ (vard)		վարդս (vards)
ablative	վարդէ (vardē)		վարդից (vardicʻ)
instrumental	վարդիւ (vardiw)		վարդիւք (vardiwkʻ)
locative	վարդի (vardi)		վարդս (vards)

o-type

	singular		plural
nominative	վարդ (vard)		վարդք (vardkʻ)
genitive	վարդոյ (vardoy)		վարդոց (vardocʻ)
dative	վարդոյ (vardoy)		վարդոց (vardocʻ)
accusative	վարդ (vard)		վարդս (vards)
ablative	վարդոյ (vardoy)		վարդոց (vardocʻ)
instrumental	վարդով (vardov)		վարդովք (vardovkʻ)
locative	վարդ (vard)		վարդս (vards)
post-classical

u-type

	singular		plural
nominative	վարդ (vard)		վարդք (vardkʻ)
genitive	վարդու (vardu)		վարդուց (varducʻ)
dative	վարդու (vardu)		վարդուց (varducʻ)
accusative	վարդ (vard)		վարդս (vards)
ablative	վարդէ (vardē)		վարդուց (varducʻ)
instrumental	վարդու (vardu)		վարդուք (vardukʻ)
locative	վարդու (vardu)		վարդս (vards)
post-classical

Derived terms

• լաջվարդ (laǰvard)
• կարմրավարդ (karmravard)
• հազրէվարդ (hazrēvard)
• վարդաբեր (vardaber)
• վարդաբուղխ (vardabułx)
• վարդագոյն (vardagoyn)
• վարդաթուփ (vardatʻupʻ)
• վարդահոտ (vardahot)
• վարդամատն (vardamatn)
• վարդայատակ (vardayatak)
• վարդանասուն (vardanasun)
• վարդաջուր (vardaǰur)
• վարդավառ (vardavaṙ)
• վարդատես (vardates)
• վարդատեսակ (vardatesak)
• վարդատիպ (vardatip)
• վարդափթիթ (vardapʻtʻitʻ)
• վարդենի (vardeni)
• վարդէհոտ (vardēhot)
• վարդէջուր (vardēǰur)
• վարդիձէթ (vardijētʻ)
• վարդիւղ (vardiwł)

 

Descendants

• Armenian: վարդ (vard)
• → Georgian: ვარდი (vardi) (possibly)

Further reading

• Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “վարդ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
• Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “վարդ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
• Petrosean, Matatʻeay (1879) “վարդ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy