कमर

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search

Hindi

[edit]

Etymology 1

[edit]

Borrowed from Classical Persian کمر (kamar). Compare Bengali কোমর (kōmor), Gujarati કમર (kamar), Marathi कंबर (kambar), Punjabi ਕਮਰ (kamar).

Pronunciation

[edit]

Noun

[edit]

कमर (kamarf (Urdu spelling کَمَرْ)

  1. waist
    Synonyms: कटि (kaṭi), मध्यदेश (madhyadeś), मध्यभाग (madhyabhāg)
Declension
[edit]

Etymology 2

[edit]

See the etymology of the corresponding lemma form.

Pronunciation

[edit]
  • (Delhi) IPA(key): /qə.məɾ/, [qɐ.mɐɾ], /kə.məɾ/, [kɐ.mɐɾ]

Proper noun

[edit]

कमर (kamarm (Urdu spelling قمر)

  1. nuqtaless form of क़मर (qamar, moon)
Declension
[edit]

Further reading

[edit]
  • Dāsa, Śyāmasundara (1965–1975) “कमर”, in Hindī Śabdasāgara [lit. Sea of Hindi words] (in Hindi), Kashi [Varanasi]: Nagari Pracarini Sabha
  • Caturvedi, Mahendra, Bhola Nath Tiwari (1970) “कमर”, in A practical Hindi-English dictionary, Delhi: National Publishing House
  • McGregor, Ronald Stuart (1993) “कमर”, in The Oxford Hindi-English Dictionary, London: Oxford University Press
  • कमर”, in ریخْتَہ لُغَت (rexta luġat) - Rekhta Dictionary [Urdu dictionary with meanings in Hindi & English], Noida, India: Rekhta Foundation, 2024.

Sanskrit

[edit]

Alternative scripts

[edit]

Etymology

[edit]

From कम् (kam, to desire, love, lust for, root), from काम (kā́ma, desire, love, lust), from Proto-Indo-European *kóh₂-mo-s.

Pronunciation

[edit]

Adjective

[edit]

कमर (kamara) stem

  1. desirous, wishing, lustful

Declension

[edit]
Masculine a-stem declension of कमर (kamara)
Singular Dual Plural
Nominative कमरः
kamaraḥ
कमरौ / कमरा¹
kamarau / kamarā¹
कमराः / कमरासः¹
kamarāḥ / kamarāsaḥ¹
Vocative कमर
kamara
कमरौ / कमरा¹
kamarau / kamarā¹
कमराः / कमरासः¹
kamarāḥ / kamarāsaḥ¹
Accusative कमरम्
kamaram
कमरौ / कमरा¹
kamarau / kamarā¹
कमरान्
kamarān
Instrumental कमरेण
kamareṇa
कमराभ्याम्
kamarābhyām
कमरैः / कमरेभिः¹
kamaraiḥ / kamarebhiḥ¹
Dative कमराय
kamarāya
कमराभ्याम्
kamarābhyām
कमरेभ्यः
kamarebhyaḥ
Ablative कमरात्
kamarāt
कमराभ्याम्
kamarābhyām
कमरेभ्यः
kamarebhyaḥ
Genitive कमरस्य
kamarasya
कमरयोः
kamarayoḥ
कमराणाम्
kamarāṇām
Locative कमरे
kamare
कमरयोः
kamarayoḥ
कमरेषु
kamareṣu
Notes
  • ¹Vedic
Feminine ā-stem declension of कमरा (kamarā)
Singular Dual Plural
Nominative कमरा
kamarā
कमरे
kamare
कमराः
kamarāḥ
Vocative कमरे
kamare
कमरे
kamare
कमराः
kamarāḥ
Accusative कमराम्
kamarām
कमरे
kamare
कमराः
kamarāḥ
Instrumental कमरया / कमरा¹
kamarayā / kamarā¹
कमराभ्याम्
kamarābhyām
कमराभिः
kamarābhiḥ
Dative कमरायै
kamarāyai
कमराभ्याम्
kamarābhyām
कमराभ्यः
kamarābhyaḥ
Ablative कमरायाः / कमरायै²
kamarāyāḥ / kamarāyai²
कमराभ्याम्
kamarābhyām
कमराभ्यः
kamarābhyaḥ
Genitive कमरायाः / कमरायै²
kamarāyāḥ / kamarāyai²
कमरयोः
kamarayoḥ
कमराणाम्
kamarāṇām
Locative कमरायाम्
kamarāyām
कमरयोः
kamarayoḥ
कमरासु
kamarāsu
Notes
  • ¹Vedic
  • ²Brāhmaṇas
Neuter a-stem declension of कमर (kamara)
Singular Dual Plural
Nominative कमरम्
kamaram
कमरे
kamare
कमराणि / कमरा¹
kamarāṇi / kamarā¹
Vocative कमर
kamara
कमरे
kamare
कमराणि / कमरा¹
kamarāṇi / kamarā¹
Accusative कमरम्
kamaram
कमरे
kamare
कमराणि / कमरा¹
kamarāṇi / kamarā¹
Instrumental कमरेण
kamareṇa
कमराभ्याम्
kamarābhyām
कमरैः / कमरेभिः¹
kamaraiḥ / kamarebhiḥ¹
Dative कमराय
kamarāya
कमराभ्याम्
kamarābhyām
कमरेभ्यः
kamarebhyaḥ
Ablative कमरात्
kamarāt
कमराभ्याम्
kamarābhyām
कमरेभ्यः
kamarebhyaḥ
Genitive कमरस्य
kamarasya
कमरयोः
kamarayoḥ
कमराणाम्
kamarāṇām
Locative कमरे
kamare
कमरयोः
kamarayoḥ
कमरेषु
kamareṣu
Notes
  • ¹Vedic

Further reading

[edit]