द्रायति

Sanskrit

Alternative scripts

Alternative scripts

• দ্ৰায়তি (Assamese script)
• ᬤ᭄ᬭᬵᬬᬢᬶ (Balinese script)
• দ্রায়তি (Bengali script)
• 𑰟𑰿𑰨𑰯𑰧𑰝𑰰 (Bhaiksuki script)
• 𑀤𑁆𑀭𑀸𑀬𑀢𑀺 (Brahmi script)
• ဒြာယတိ (Burmese script)
• દ્રાયતિ (Gujarati script)
• ਦ੍ਰਾਯਤਿ (Gurmukhi script)
• 𑌦𑍍𑌰𑌾𑌯𑌤𑌿 (Grantha script)
• ꦢꦿꦴꦪꦠꦶ (Javanese script)
• 𑂠𑂹𑂩𑂰𑂨𑂞𑂱 (Kaithi script)
• ದ್ರಾಯತಿ (Kannada script)
• ទ្រាយតិ (Khmer script)
• ທ຺ຣາຍຕິ (Lao script)
• ദ്രായതി (Malayalam script)
• ᡩᡵᠠ᠎᠊ᠠᠶᠠᢠᡳ (Manchu script)
• 𑘟𑘿𑘨𑘰𑘧𑘝𑘱 (Modi script)
• ᢑᠷᠠᢗᠶ᠋ᠠᢐᠢ (Mongolian script)
• 𑦿𑧠𑧈𑧑𑧇𑦽𑧒 (Nandinagari script)
• 𑐡𑑂𑐬𑐵𑐫𑐟𑐶 (Newa script)
• ଦ୍ରାଯତି (Odia script)
• ꢣ꣄ꢬꢵꢫꢡꢶ (Saurashtra script)
• 𑆢𑇀𑆫𑆳𑆪𑆠𑆴 (Sharada script)
• 𑖟𑖿𑖨𑖯𑖧𑖝𑖰 (Siddham script)
• ද්‍රායති (Sinhalese script)
• 𑩭 𑪙𑩼𑩛𑩻𑩫𑩑 (Soyombo script)
• 𑚛𑚶𑚤𑚭𑚣𑚙𑚮 (Takri script)
• த்³ராயதி (Tamil script)
• ద్రాయతి (Telugu script)
• ทฺรายติ (Thai script)
• དྲཱ་ཡ་ཏི (Tibetan script)
• 𑒠𑓂𑒩𑒰𑒨𑒞𑒱 (Tirhuta script)
• 𑨛𑩇𑨫𑨊𑨪𑨙𑨁 (Zanabazar Square script)

Etymology

From द्रा (drā) +‎ -अयति (-ayati). Inherited from Proto-Indo-Aryan *drā́yati, from Proto-Indo-Iranian *drā́yati, from Proto-Indo-European *drem-. Cognate with Old Church Slavonic дрѣмати (drěmati), Ancient Greek δαρθάνω (darthánō), Latin dormiō. More details at Proto-Indo-Iranian *HnidráH.

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /dɾɑ́ː.jɐ.ti/
• (Classical Sanskrit) IPA^(key): /ˈd̪ɾɑː.jɐ.t̪i/

Verb

द्रायति • (drā́yati) third-singular present indicative (root द्रा, class 4, type P)

1. to sleep

   Synonyms: स्वपिति (svapiti), निद्राति (nidrāti), शेते (śete)

Conjugation

Forms of Sanskrit verbs are numerous and complicated. The following conjugation shows only a subset of all forms and should be treated as a guide.

Nonfinite Forms: द्राअयितुम् (drāáyitum)
	Undeclinable
Infinitive	द्राअयितुम् drāáyitum
Gerund	द्राइत्वा drāitvā́
	Participles
Masculine/Neuter Gerundive	द्राअयितव्य / द्राअनीय drāayitavyá / drāanī́ya
Feminine Gerundive	द्राअयितव्या / द्राअनीया drāayitavyā́ / drāanī́yā
Masculine/Neuter Past Passive Participle	द्राइत drāitá
Feminine Past Passive Participle	द्राइता drāitā́
Masculine/Neuter Past Active Participle	द्राइतवत् drāitávat
Feminine Past Active Participle	द्राइतवती drāitávatī

Present: द्राअयति (drāáyati), द्राअयते (drāáyate)
	Active			Mediopassive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	द्राअयति drāáyati	द्राअयतः drāáyataḥ	द्राअयन्ति drāáyanti	द्राअयते drāáyate	द्राअयेते drāáyete	द्राअयन्ते drāáyante
Second	द्राअयसि drāáyasi	द्राअयथः drāáyathaḥ	द्राअयथ drāáyatha	द्राअयसे drāáyase	द्राअयेथे drāáyethe	द्राअयध्वे drāáyadhve
First	द्राअयामि drāáyāmi	द्राअयावः drāáyāvaḥ	द्राअयामः drāáyāmaḥ	द्राअये drāáye	द्राअयावहे drāáyāvahe	द्राअयामहे drāáyāmahe
Imperative
Third	द्राअयतु drāáyatu	द्राअयताम् drāáyatām	द्राअयन्तु drāáyantu	द्राअयताम् drāáyatām	द्राअयेताम् drāáyetām	द्राअयन्ताम् drāáyantām
Second	द्राअय drāáya	द्राअयतम् drāáyatam	द्राअयत drāáyata	द्राअयस्व drāáyasva	द्राअयेथाम् drāáyethām	द्राअयध्वम् drāáyadhvam
First	द्राअयाणि drāáyāṇi	द्राअयाव drāáyāva	द्राअयाम drāáyāma	द्राअयै drāáyai	द्राअयावहै drāáyāvahai	द्राअयामहै drāáyāmahai
Optative/Potential
Third	द्राअयेत् drāáyet	द्राअयेताम् drāáyetām	द्राअयेयुः drāáyeyuḥ	द्राअयेत drāáyeta	द्राअयेयाताम् drāáyeyātām	द्राअयेरन् drāáyeran
Second	द्राअयेः drāáyeḥ	द्राअयेतम् drāáyetam	द्राअयेत drāáyeta	द्राअयेथाः drāáyethāḥ	द्राअयेयाथाम् drāáyeyāthām	द्राअयेध्वम् drāáyedhvam
First	द्राअयेयम् drāáyeyam	द्राअयेव drāáyeva	द्राअयेम drāáyema	द्राअयेय drāáyeya	द्राअयेवहि drāáyevahi	द्राअयेमहि drāáyemahi
Participles
	द्राअयत् drāáyat			द्राअयमाण drāáyamāṇa

Imperfect: अद्राअयत् (ádrāayat), अद्राअयत (ádrāayata)
	Active			Mediopassive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	अद्राअयत् ádrāayat	अद्राअयताम् ádrāayatām	अद्राअयन् ádrāayan	अद्राअयत ádrāayata	अद्राअयेताम् ádrāayetām	अद्राअयन्त ádrāayanta
Second	अद्राअयः ádrāayaḥ	अद्राअयतम् ádrāayatam	अद्राअयत ádrāayata	अद्राअयथाः ádrāayathāḥ	अद्राअयेथाम् ádrāayethām	अद्राअयध्वम् ádrāayadhvam
First	अद्राअयम् ádrāayam	अद्राअयाव ádrāayāva	अद्राअयाम ádrāayāma	अद्राअये ádrāaye	अद्राअयावहि ádrāayāvahi	अद्राअयामहि ádrāayāmahi

Future: द्राअयिष्यति (drāayiṣyáti), द्राअयिष्यते (drāayiṣyáte)
	Active			Mediopassive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	द्राअयिष्यति drāayiṣyáti	द्राअयिष्यतः drāayiṣyátaḥ	द्राअयिष्यन्ति drāayiṣyánti	द्राअयिष्यते drāayiṣyáte	द्राअयिष्येते drāayiṣyéte	द्राअयिष्यन्ते drāayiṣyánte
Second	द्राअयिष्यसि drāayiṣyási	द्राअयिष्यथः drāayiṣyáthaḥ	द्राअयिष्यथ drāayiṣyátha	द्राअयिष्यसे drāayiṣyáse	द्राअयिष्येथे drāayiṣyéthe	द्राअयिष्यध्वे drāayiṣyádhve
First	द्राअयिष्यामि drāayiṣyā́mi	द्राअयिष्यावः drāayiṣyā́vaḥ	द्राअयिष्यामः drāayiṣyā́maḥ	द्राअयिष्ये drāayiṣyé	द्राअयिष्यावहे drāayiṣyā́vahe	द्राअयिष्यामहे drāayiṣyā́mahe
Participles
	द्राअयिष्यत् drāayiṣyát			द्राअयिष्यमाण drāayiṣyámāṇa

Conditional: अद्राअयिष्यत् (ádrāayiṣyat), अद्राअयिष्यत (ádrāayiṣyata)
	Active			Mediopassive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	अद्राअयिष्यत् ádrāayiṣyat	अद्राअयिष्यताम् ádrāayiṣyatām	अद्राअयिष्यन् ádrāayiṣyan	अद्राअयिष्यत ádrāayiṣyata	अद्राअयिष्येताम् ádrāayiṣyetām	अद्राअयिष्यन्त ádrāayiṣyanta
Second	अद्राअयिष्यः ádrāayiṣyaḥ	अद्राअयिष्यतम् ádrāayiṣyatam	अद्राअयिष्यत ádrāayiṣyata	अद्राअयिष्यथाः ádrāayiṣyathāḥ	अद्राअयिष्येथाम् ádrāayiṣyethām	अद्राअयिष्यध्वम् ádrāayiṣyadhvam
First	अद्राअयिष्यम् ádrāayiṣyam	अद्राअयिष्याव ádrāayiṣyāva	अद्राअयिष्याम ádrāayiṣyāma	अद्राअयिष्ये ádrāayiṣye	अद्राअयिष्यावहि ádrāayiṣyāvahi	अद्राअयिष्यामहि ádrāayiṣyāmahi

Benedictive/Precative: द्रायात् (drāyā́t), द्राअयिषीष्ट (drāayiṣīṣṭá)
	Active			Mediopassive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Optative/Potential
Third	द्रायात् drāyā́t	द्रायास्ताम् drāyā́stām	द्रायासुः drāyā́suḥ	द्राअयिषीष्ट drāayiṣīṣṭá	द्राअयिषीयास्ताम्¹ drāayiṣīyā́stām¹	द्राअयिषीरन् drāayiṣīrán
Second	द्रायाः drāyā́ḥ	द्रायास्तम् drāyā́stam	द्रायास्त drāyā́sta	द्राअयिषीष्ठाः drāayiṣīṣṭhā́ḥ	द्राअयिषीयास्थाम्¹ drāayiṣīyā́sthām¹	द्राअयिषीध्वम् drāayiṣīdhvám
First	द्रायासम् drāyā́sam	द्रायास्व drāyā́sva	द्रायास्म drāyā́sma	द्राअयिषीय drāayiṣīyá	द्राअयिषीवहि drāayiṣīváhi	द्राअयिषीमहि drāayiṣīmáhi
Notes	¹Uncertain

Perfect: द्राअयाञ्चकार (drāayāñcakā́ra) or द्राअयाम्बभूव (drāayāmbabhū́va) or द्राअयामास (drāayāmā́sa), द्राअयाञ्चक्रे (drāayāñcakré) or द्राअयाम्बभूव (drāayāmbabhū́va) or द्राअयामास (drāayāmā́sa)
	Active			Mediopassive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	द्राअयाञ्चकार / द्राअयाम्बभूव / द्राअयामास drāayāñcakā́ra / drāayāmbabhū́va / drāayāmā́sa	द्राअयाञ्चक्रतुः / द्राअयाम्बभूवतुः / द्राअयामासतुः drāayāñcakrátuḥ / drāayāmbabhūvátuḥ / drāayāmāsátuḥ	द्राअयाञ्चक्रुः / द्राअयाम्बभूवुः / द्राअयामासुः drāayāñcakrúḥ / drāayāmbabhūvúḥ / drāayāmāsúḥ	द्राअयाञ्चक्रे / द्राअयाम्बभूव / द्राअयामास drāayāñcakré / drāayāmbabhū́va / drāayāmā́sa	द्राअयाञ्चक्राते / द्राअयाम्बभूवतुः / द्राअयामासतुः drāayāñcakrā́te / drāayāmbabhūvátuḥ / drāayāmāsátuḥ	द्राअयाञ्चक्रिरे / द्राअयाम्बभूवुः / द्राअयामासुः drāayāñcakriré / drāayāmbabhūvúḥ / drāayāmāsúḥ
Second	द्राअयाञ्चकर्थ / द्राअयाम्बभूविथ / द्राअयामासिथ drāayāñcakártha / drāayāmbabhū́vitha / drāayāmā́sitha	द्राअयाञ्चक्रथुः / द्राअयाम्बभूवथुः / द्राअयामासथुः drāayāñcakráthuḥ / drāayāmbabhūváthuḥ / drāayāmāsáthuḥ	द्राअयाञ्चक्र / द्राअयाम्बभूव / द्राअयामास drāayāñcakrá / drāayāmbabhūvá / drāayāmāsá	द्राअयाञ्चकृषे / द्राअयाम्बभूविथ / द्राअयामासिथ drāayāñcakṛṣé / drāayāmbabhū́vitha / drāayāmā́sitha	द्राअयाञ्चक्राथे / द्राअयाम्बभूवथुः / द्राअयामासथुः drāayāñcakrā́the / drāayāmbabhūváthuḥ / drāayāmāsáthuḥ	द्राअयाञ्चकृध्वे / द्राअयाम्बभूव / द्राअयामास drāayāñcakṛdhvé / drāayāmbabhūvá / drāayāmāsá
First	द्राअयाञ्चकर / द्राअयाम्बभूव / द्राअयामास drāayāñcakára / drāayāmbabhū́va / drāayāmā́sa	द्राअयाञ्चकृव / द्राअयाम्बभूविव / द्राअयामासिव drāayāñcakṛvá / drāayāmbabhūvivá / drāayāmāsivá	द्राअयाञ्चकृम / द्राअयाम्बभूविम / द्राअयामासिम drāayāñcakṛmá / drāayāmbabhūvimá / drāayāmāsimá	द्राअयाञ्चक्रे / द्राअयाम्बभूव / द्राअयामास drāayāñcakré / drāayāmbabhū́va / drāayāmā́sa	द्राअयाञ्चकृवहे / द्राअयाम्बभूविव / द्राअयामासिव drāayāñcakṛváhe / drāayāmbabhūvivá / drāayāmāsivá	द्राअयाञ्चकृमहे / द्राअयाम्बभूविम / द्राअयामासिम drāayāñcakṛmáhe / drāayāmbabhūvimá / drāayāmāsimá
Participles
	द्राअयाञ्चकृवांस् / द्राअयाम्बभूवांस् / द्राअयामासिवांस् drāayāñcakṛvā́ṃs / drāayāmbabhūvā́ṃs / drāayāmāsivā́ṃs			द्राअयाञ्चक्रान / द्राअयाम्बभूवांस् / द्राअयामासिवांस् drāayāñcakrāná / drāayāmbabhūvā́ṃs / drāayāmāsivā́ṃs

References

• Monier Williams (1899) “द्रायति”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 502/3.