वक्त्र

Sanskrit

Alternative scripts

Alternative scripts

• ৱক্ত্ৰ (Assamese script)
• ᬯᬓ᭄ᬢ᭄ᬭ (Balinese script)
• বক্ত্র (Bengali script)
• 𑰪𑰎𑰿𑰝𑰿𑰨 (Bhaiksuki script)
• 𑀯𑀓𑁆𑀢𑁆𑀭 (Brahmi script)
• ဝက္တြ (Burmese script)
• વક્ત્ર (Gujarati script)
• ਵਕ੍ਤ੍ਰ (Gurmukhi script)
• 𑌵𑌕𑍍𑌤𑍍𑌰 (Grantha script)
• ꦮꦏ꧀ꦠꦿ (Javanese script)
• 𑂫𑂍𑂹𑂞𑂹𑂩 (Kaithi script)
• ವಕ್ತ್ರ (Kannada script)
• វក្ត្រ (Khmer script)
• ວກ຺ຕ຺ຣ (Lao script)
• വക്ത്ര (Malayalam script)
• ᠸᠠᡬᢠᡵᠠ (Manchu script)
• 𑘪𑘎𑘿𑘝𑘿𑘨 (Modi script)
• ᠸᠠᢉᢐᠷᠠ᠋ (Mongolian script)
• 𑧊𑦮𑧠𑦽𑧠𑧈 (Nandinagari script)
• 𑐰𑐎𑑂𑐟𑑂𑐬 (Newa script)
• ଵକ୍ତ୍ର (Odia script)
• ꢮꢒ꣄ꢡ꣄ꢬ (Saurashtra script)
• 𑆮𑆑𑇀𑆠𑇀𑆫 (Sharada script)
• 𑖪𑖎𑖿𑖝𑖿𑖨 (Siddham script)
• වක‍්ත්‍ර (Sinhalese script)
• 𑩾𑩜 𑪙𑩫 𑪙𑩼 (Soyombo script)
• 𑚦𑚊𑚶𑚙𑚶𑚤 (Takri script)
• வக்த்ர (Tamil script)
• వక్త్ర (Telugu script)
• วกฺตฺร (Thai script)
• ཝ་ཀྟྲ (Tibetan script)
• 𑒫𑒏𑓂𑒞𑓂𑒩 (Tirhuta script)
• 𑨭𑨋𑩇𑨙𑩇𑨫 (Zanabazar Square script)

Etymology

From Proto-Indo-Iranian *wáktram, from Proto-Indo-European *wókʷtlom (“mouth”), from *wekʷ- (“to speak”). By surface analysis, वच् (vac, “to speak”) +‎ -त्र (-tra).

Cognate with Proto-Celtic *woxtlom (whence Old Irish focul, Irish focal, Manx fockle, Scottish Gaelic facal).

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /ʋɐk.tɾɐ/, [ʋɐk̚.tɾɐ]
• (Classical Sanskrit) IPA^(key): /ʋɐk.t̪ɾɐ/, [ʋɐk̚.t̪ɾɐ]

Noun

वक्त्र • (vaktra) stem, n

1. mouth
2. beak
3. face

Declension

Neuter a-stem declension of वक्त्र

	singular	dual	plural
nominative	वक्त्रम् (vaktram)	वक्त्रे (vaktre)	वक्त्राणि (vaktrāṇi) वक्त्रा¹ (vaktrā¹)
accusative	वक्त्रम् (vaktram)	वक्त्रे (vaktre)	वक्त्राणि (vaktrāṇi) वक्त्रा¹ (vaktrā¹)
instrumental	वक्त्रेण (vaktreṇa)	वक्त्राभ्याम् (vaktrābhyām)	वक्त्रैः (vaktraiḥ) वक्त्रेभिः¹ (vaktrebhiḥ¹)
dative	वक्त्राय (vaktrāya)	वक्त्राभ्याम् (vaktrābhyām)	वक्त्रेभ्यः (vaktrebhyaḥ)
ablative	वक्त्रात् (vaktrāt)	वक्त्राभ्याम् (vaktrābhyām)	वक्त्रेभ्यः (vaktrebhyaḥ)
genitive	वक्त्रस्य (vaktrasya)	वक्त्रयोः (vaktrayoḥ)	वक्त्राणाम् (vaktrāṇām)
locative	वक्त्रे (vaktre)	वक्त्रयोः (vaktrayoḥ)	वक्त्रेषु (vaktreṣu)
vocative	वक्त्र (vaktra)	वक्त्रे (vaktre)	वक्त्राणि (vaktrāṇi) वक्त्रा¹ (vaktrā¹)

• ¹Vedic

Descendants

• → Telugu: వక్త్రము (vaktramu)

References

• Monier Williams (1899), “वक्त्र”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 912.