स्वास्थ्य

Doteli

Etymology

From Sanskrit स्वास्थ्य (svāsthya).

Noun

स्वास्थ्य (svāsthya)

1. health, well-being

Hindi

Etymology

From Sanskrit स्वास्थ्य (svāsthya).

Pronunciation

• (Delhi) IPA^(key): /sʋɑːs.t̪ʰjə/, [sʋäːs.t̪ʰjɐ]

Noun

स्वास्थ्य • (svāsthya) m

1. health

   Synonyms: सेहत (sehat), आरोग्य (ārogya), हाल-चाल (hāl-cāl), तंदुरुस्ती (tandurustī)

   मेरा स्वास्थ्य में सुधार हो रहा है।

   merā svāsthya mẽ sudhār ho rahā hai.

   My health is improving.

   अपना स्वास्थ्य का ध्यान रख लीजिए।

   apnā svāsthya kā dhyān rakh lījie.

   Please take care of your health.

   धूम्रपान स्वास्थ्य के लिए हानिकारक है।

   dhūmrapān svāsthya ke lie hānikārak hai.

   Smoking is injurious to one's health.

Declension

Declension of स्वास्थ्य (masc cons-stem)

	singular	plural
direct	स्वास्थ्य svāsthya	स्वास्थ्य svāsthya
oblique	स्वास्थ्य svāsthya	स्वास्थ्यों svāsthyõ
vocative	स्वास्थ्य svāsthya	स्वास्थ्यो svāsthyo

Derived terms

• स्वास्थ्यकर (svāsthyakar, “healthful, sanitary, conducive to health”)
• स्वास्थ्यमंत्रालय (svāsthyamantrālay, “Health Ministry”)
• स्वास्थ्य बनाना (svāsthya banānā, “to grow healthier or stronger”)

References

• Bahri, Hardev (1989) “स्वास्थ्य”, in Siksarthi Hindi-Angrejhi Sabdakosa [Learners' Hindi-English Dictionary], Delhi: Rajpal & Sons.
• Caturvedi, Mahendra, Bhola Nath Tiwari (1970) “स्वास्थ्य”, in A practical Hindi-English dictionary, Delhi: National Publishing House

Sanskrit

Alternative scripts

Alternative scripts

• স্বাস্থ্য (Assamese script)
• ᬲ᭄ᬯᬵᬲ᭄ᬣ᭄ᬬ (Balinese script)
• স্বাস্থ্য (Bengali script)
• 𑰭𑰿𑰪𑰯𑰭𑰿𑰞𑰿𑰧 (Bhaiksuki script)
• 𑀲𑁆𑀯𑀸𑀲𑁆𑀣𑁆𑀬 (Brahmi script)
• သွာသ္ထျ (Burmese script)
• સ્વાસ્થ્ય (Gujarati script)
• ਸ੍ਵਾਸ੍ਥ੍ਯ (Gurmukhi script)
• 𑌸𑍍𑌵𑌾𑌸𑍍𑌥𑍍𑌯 (Grantha script)
• ꦱ꧀ꦮꦴꦱ꧀ꦡꦾ (Javanese script)
• 𑂮𑂹𑂫𑂰𑂮𑂹𑂟𑂹𑂨 (Kaithi script)
• ಸ್ವಾಸ್ಥ್ಯ (Kannada script)
• ស្វាស្ថ្យ (Khmer script)
• ສ຺ວາສ຺ຖ຺ຍ (Lao script)
• സ്വാസ്ഥ്യ (Malayalam script)
• ᠰᠣᠸᠠ᠎᠊ᠠᠰ᠌ᡨᠶᠠ (Manchu script)
• 𑘭𑘿𑘪𑘰𑘭𑘿𑘞𑘿𑘧 (Modi script)
• ᠰᢦ᠎ᠠᠰᠲᠶ᠎ᠠ (Mongolian script)
• 𑧍𑧠𑧊𑧑𑧍𑧠𑦾𑧠𑧇 (Nandinagari script)
• 𑐳𑑂𑐰𑐵𑐳𑑂𑐠𑑂𑐫 (Newa script)
• ସ୍ଵାସ୍ଥ୍ଯ (Odia script)
• ꢱ꣄ꢮꢵꢱ꣄ꢢ꣄ꢫ (Saurashtra script)
• 𑆱𑇀𑆮𑆳𑆱𑇀𑆡𑇀𑆪 (Sharada script)
• 𑖭𑖿𑖪𑖯𑖭𑖿𑖞𑖿𑖧 (Siddham script)
• ස‍්වාස‍්ථ්‍ය (Sinhalese script)
• 𑪁 𑪙𑩾𑩛𑪁 𑪙𑩬 𑪙𑩻 (Soyombo script)
• 𑚨𑚶𑚦𑚭𑚨𑚶𑚚𑚶𑚣 (Takri script)
• ஸ்வாஸ்த்²ய (Tamil script)
• స్వాస్థ్య (Telugu script)
• สฺวาสฺถฺย (Thai script)
• སྭཱ་སྠྱ (Tibetan script)
• 𑒮𑓂𑒫𑒰𑒮𑓂𑒟𑓂𑒨 (Tirhuta script)
• 𑨰𑩇𑨭𑨊𑨰𑩇𑨚𑩇𑨪 (Zanabazar Square script)

Etymology

Vṛddhi derivative of स्वस्थ (svastha, “healthy”) with a -य (-ya) extension, itself a compound of स्व (sva, “self”) + स्थ (stha, “to stand, endure”), literally meaning "self-standing".

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /sʋɑːs.tʰjɐ/
• (Classical Sanskrit) IPA^(key): /s̪ʋɑːs̪.t̪ʰjɐ/

Noun

स्वास्थ्य • (svāsthya) stem, n

1. health
2. soundness (of body and soul)
3. wellness
4. satisfaction, comfort
5. tranquility, contentment

Declension

Neuter a-stem declension of स्वास्थ्य

	singular	dual	plural
nominative	स्वास्थ्यम् (svāsthyam)	स्वास्थ्ये (svāsthye)	स्वास्थ्यानि (svāsthyāni) स्वास्थ्या¹ (svāsthyā¹)
accusative	स्वास्थ्यम् (svāsthyam)	स्वास्थ्ये (svāsthye)	स्वास्थ्यानि (svāsthyāni) स्वास्थ्या¹ (svāsthyā¹)
instrumental	स्वास्थ्येन (svāsthyena)	स्वास्थ्याभ्याम् (svāsthyābhyām)	स्वास्थ्यैः (svāsthyaiḥ) स्वास्थ्येभिः¹ (svāsthyebhiḥ¹)
dative	स्वास्थ्याय (svāsthyāya)	स्वास्थ्याभ्याम् (svāsthyābhyām)	स्वास्थ्येभ्यः (svāsthyebhyaḥ)
ablative	स्वास्थ्यात् (svāsthyāt)	स्वास्थ्याभ्याम् (svāsthyābhyām)	स्वास्थ्येभ्यः (svāsthyebhyaḥ)
genitive	स्वास्थ्यस्य (svāsthyasya)	स्वास्थ्ययोः (svāsthyayoḥ)	स्वास्थ्यानाम् (svāsthyānām)
locative	स्वास्थ्ये (svāsthye)	स्वास्थ्ययोः (svāsthyayoḥ)	स्वास्थ्येषु (svāsthyeṣu)
vocative	स्वास्थ्य (svāsthya)	स्वास्थ्ये (svāsthye)	स्वास्थ्यानि (svāsthyāni) स्वास्थ्या¹ (svāsthyā¹)

• ¹Vedic

Descendants

• → Assamese: স্বাস্থ্য (sasthyo)
• → Bengali: স্বাস্থ্য (śasttho)
• → Gujarati: સ્વાસ્થ્ય (svāsthya)
• → Hindi: स्वास्थ्य (svāsthya)
• → Marathi: स्वास्थ्य (svāsthya)

References

• “Sanskrit Dictionary for Spoken Sanskrit”, in (Please provide the book title or journal name)‎^[1], 2012 February 6 (last accessed)