fógair

From Wiktionary, the free dictionary
Archived revision by Mahagaja (talk | contribs) as of 18:01, 17 February 2022.
Jump to navigation Jump to search

Irish

Alternative forms

Etymology

From Middle Irish fócraid, from Old Irish fo·úacair, from gairid (“to call”) and the preverbs fo- (“under”) and as- (“up, off”), which is from Proto-Celtic *garyeti, from Proto-Indo-European *ǵh₂r̥-yéti, the present tense of Proto-Indo-European *ǵeh₂r- (“to call, to intone”), cognate with Welsh garddu (“to squeeze, agitate, groan”) and Ossetian азӕлын (azælyn, “to reverberate”)[1][2][3].

Pronunciation

  • Lua error in Module:parameters at line 360: Parameter 1 should be a valid language or etymology language code; the value "Munster" is not valid. See WT:LOL and WT:LOL/E. IPA(key): /ˈfˠoːɡəɾʲ/
  • Lua error in Module:parameters at line 360: Parameter 1 should be a valid language or etymology language code; the value "Ulster" is not valid. See WT:LOL and WT:LOL/E. IPA(key): /ˈfˠuəɡəɾʲ/; /ˈfˠɪəɡəɾʲ/, (older) /ˈfˠɯəɡəɾʲ/[4] (corresponding to the form fuagair)

Verb

fógair (present analytic fógraíonn, future analytic fógróidh, verbal noun fógairt, past participle fógartha)

  1. proclaim, declare
  2. advertise

Conjugation

conjugation of fógair (second conjugation)
singular plural relative autonomous
first second third first second third
indicative present fógraím fógraíonn tú;
fógraír† 		fógraíonn sé, sí fógraímid;
fógraíonn muid 		fógraíonn sibh fógraíonn siad;
fógraíd† 		a fhógraíonn; a fhógraíos /
a bhfógraíonn*; a bhfógraíos* 		fógraítear
past d'fhógair mé; d'fhógraíos /
fhógair mé‡; fhógraíos‡ 		d'fhógair tú; d'fhógraís /
fhógair tú‡; fhógraís‡ 		d'fhógair sé, sí /
fhógair sé, sí‡ 		d'fhógraíomar; d'fhógair muid /
fhógraíomar‡; fhógair muid‡ 		d'fhógair sibh; d'fhógraíobhair /
fhógair sibh‡; fhógraíobhair‡ 		d'fhógair siad; d'fhógraíodar /
fhógair siad‡; fhógraíodar‡ 		a d'fhógair /
ar fhógair* 		fógraíodh
past habitual d'fhógraínn /
fhógraínn‡; bhfógraínn‡‡ 		d'fhógraíteá /
fhógraíteá‡; bhfógraíteᇇ 		d'fhógraíodh sé, sí /
fhógraíodh sé, sí‡; bhfógraíodh sé, s퇇 		d'fhógraímis; d'fhógraíodh muid /
fhógraímis‡; fhógraíodh muid‡; bhfógraímis‡‡; bhfógraíodh muid‡‡ 		d'fhógraíodh sibh /
fhógraíodh sibh‡; bhfógraíodh sibh‡‡ 		d'fhógraídís; d'fhógraíodh siad /
fhógraídís; fhógraíodh siad‡; bhfógraídís‡‡; bhfógraíodh siad‡‡ 		a d'fhógraíodh /
a bhfógraíodh* 		d'fhógraítí /
fhógraítí‡; bhfógraít퇇
future fógróidh mé;
fógród;
fógróchaidh mé† 		fógróidh tú;
fógróir†;
fógróchaidh tú† 		fógróidh sé, sí;
fógróchaidh sé, sí† 		fógróimid;
fógróidh muid;
fógróchaimid†;
fógróchaidh muid† 		fógróidh sibh;
fógróchaidh sibh† 		fógróidh siad;
fógróid†;
fógróchaidh siad† 		a fhógróidh; a fhógrós; a fhógróchaidh†; a fhógróchas† /
a bhfógróidh*; a bhfógrós*; a bhfógróchaidh*†; a bhfógróchas*† 		fógrófar; fógróchar†
conditional d'fhógróinn; d'fhógróchainn† / fhógróinn‡; fhógróchainn†‡; bhfógróinn‡‡; bhfógróchainn†‡‡ d'fhógrófá; d'fhógróchthᆠ/ fhógrófá‡; fhógróchthᆇ; bhfógrófᇇ; bhfógróchthᆇ‡ d'fhógródh sé, sí; d'fhógróchadh sé, s토/ fhógródh sé, sí‡; fhógróchadh sé, s톇; bhfógródh sé, s퇇; bhfógróchadh sé, s톇‡ d'fhógróimis; d'fhógródh muid; d'fhógróchaimis†; d'fhógróchadh muid† / fhógróimis‡; fhógródh muid‡; fhógróchaimis†‡; fhógróchadh muid†‡; bhfógróimis‡‡; bhfógródh muid‡‡; bhfógróchaimis†‡‡; bhfógróchadh muid†‡‡ d'fhógródh sibh; d'fhógróchadh sibh† / fhógródh sibh‡; fhógróchadh sibh†‡; bhfógródh sibh‡‡; bhfógróchadh sibh†‡‡ d'fhógróidís; d'fhógródh siad; d'fhógróchadh siad† / fhógróidís‡; fhógródh siad‡; fhógróchadh siad†‡; bhfógróidís‡‡; bhfógródh siad‡‡; bhfógróchadh siad†‡‡ a d'fhógródh; a d'fhógróchadh† /
a bhfógródh*; a bhfógróchadh*† 		d'fhógrófaí; d'fhógróchtha토/ fhógrófaí‡; fhógróchtha톇; bhfógrófa퇇; bhfógróchtha톇‡
subjunctive present go bhfógraí mé;
go bhfógraíod† 		go bhfógraí tú;
go bhfógraír† 		go bhfógraí sé, sí go bhfógraímid;
go bhfógraí muid 		go bhfógraí sibh go bhfógraí siad;
go bhfógraíd† 		— go bhfógraítear
past dá bhfógraínn dá bhfógraíteá dá bhfógraíodh sé, sí dá bhfógraímis;
dá bhfógraíodh muid 		dá bhfógraíodh sibh dá bhfógraídís;
dá bhfógraíodh siad 		— dá bhfógraítí
imperative fógraím fógair fógraíodh sé, sí fógraímis fógraígí;
fógraídh† 		fógraídís — fógraítear
verbal noun fógairt
past participle fógartha

* indirect relative
† archaic or dialect form
‡ dependent form
‡‡ dependent form used with particles that trigger eclipsis

Mutation

Irish mutation
Radical Lenition Eclipsis
fógair fhógair bhfógair
Note: Some of these forms may be hypothetical. Not every possible mutated form of every word actually occurs.

Further reading

References

  1. ^ Schumacher, Stefan, Schulze-Thulin, Britta (2004) Die keltischen Primärverben: ein vergleichendes, etymologisches und morphologisches Lexikon [The Celtic Primary Verbs: A comparative, etymological and morphological lexicon] (Innsbrucker Beiträge zur Sprachwissenschaft; 110) (in German), Innsbruck: Institut für Sprachen und Literaturen der Universität Innsbruck, →ISBN, pages 331-33
  2. ^ Rix, Helmut, editor (2001), “*ǵar-”, in Lexikon der indogermanischen Verben [Lexicon of Indo-European Verbs] (in German), 2nd edition, Wiesbaden: Dr. Ludwig Reichert Verlag, →ISBN, page 161
  3. ^ Matasović, Ranko (2009) “*gar-yo-”, in Etymological Dictionary of Proto-Celtic (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 9), Leiden: Brill, →ISBN
  4. ^ Quiggin, E. C. (1906) A Dialect of Donegal, Cambridge University Press, page 29
Retrieved from "https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=fógair&oldid=65852363"