Jump to content

chleb

From Wiktionary, the free dictionary
See also: chléb and chlěb

English

[edit]

Etymology

[edit]

From Polish chleb. Doublet of khleb and loaf.

Noun

[edit]

chleb (uncountable)

  1. (rare) Polish bread.
    • 1997, Noëlle Janaczewska, “Historia”, in Peta Tait, Elizabeth Schafer, editors, Australian Women’s Drama: Texts and Feminisms (Currency Plays), Sydney, N.S.W.: Currency Press, →ISBN, page 280:
      Upstairs at the Polish Club / Among plastic palms and gossip, / While Wujiu Jerzy / Sells kielbasy and chleb[]
    • 2000, Tarisa Ann M. Matsumoto, “Zoltan’s Food”, in Shadowgraph and Zoltan’s Food[1], Ames, Ia.: Iowa State University, →DOI, →OCLC, section “Advent of Red”, page 55:
      [] dough for the chleb beaten down with imprints of her fists and knuckles [] the moist ferment staring at her in anticipation of being molded baked buttered into something fantastic succulent artistic slices of chleb []
    • 2004, Helen McCourt Mentek, “The Wheel of Life”, in Ripples on a Puddle: A Collection of Short Stories, Victoria, B.C.: Trafford Publishing, →ISBN, page 228:
      Mountains of chleb teetered on plates.
    • 2008, Polly Courtney, chapter 15, in Poles Apart, Leicester: Matador, →ISBN, page 81:
      In the safety of her bedroom, with a litre of water and a slice of chleb inside her, things felt better again.
    • 2016 July 7, Michel Faber, “Since You Last Visited Sopot”, in Undying: A Love Story, Edinburgh: Canongate Books, →ISBN:
      The diner where the soup was almost free (three zloty, with chleb and margarine) has closed, dumping its coarse clientele into history.

Old Polish

[edit]

Etymology

[edit]

    Inherited from Proto-Slavic *xlě̀bъ. First attested in the 14th century.

    Pronunciation

    [edit]
    • IPA(key): (10th–15th CE) /xlʲɛːp/
    • IPA(key): (15th CE) /xlʲep/

    Noun

    [edit]

    chleb m inan (related adjective chlebny or chlebowy)

    1. (attested in Lesser Poland, Sieradz-Łęczyca, Greater Poland, Kuyavia, Masovia, Silesia) bread; sacramental bread (baked good made of flour and water, usually sourdough or yeast; single loaf of this, sometimes used in the Christian ritual of the Eucharist before the consecration)
      • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎[2], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 13, 8:
        Ne iest strach boszi przed oczima gich. Czili ne poznaiø wszitcy, czso stroiø lichotø, gisz to szrø lud moy iaco karmø chleba?
        [Nie jest strach boży przed oczyma jich. Czyli nie poznają wszytcy, cso stroją lichotę, jiż to żrą lud moj jako karmią chleba?]
      • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎[3], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 40, 10:
        Czlowek..., w iegosz iesm pwal, iensze iadl chleby moie, vweliczil na mø zdradø
        [Człowiek..., w jegoż jeśm pwał, jenże jadł chleby moje, uwieliczył na mię zdradę]
      • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎[4], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 41, 3:
        Bili mi sø zlzi moie chlebowe we dne y w noczi, gdi molwø mi na kaszde: Gdze iest bog twoy
        [Były mi są słzy moje chlebowe we dnie i w nocy, gdy mołwią mi na każde: Gdzie jest Bog twoj?]
      • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎[5], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 79, 6:
        Karmicz bødzesz nas chlebem zlez a pyczye dasz nam we zlzach w merze
        [Karmić będziesz nas chlebem słez a picie dasz nam we słzach w mierze]
      • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎[6], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 101, 5:
        Zeschlo iest sercze moie, bo iesm zapomnal giescz chleba mego
        [Zeschło jest serce moje, bo jeśḿ zapomniał jeść chleba mego]
      • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎[7], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 101, 10:
        Popyol iaco chleb iadl iesm, a pyczye moie se płaczem smeszal iesm
        [Popioł jako chleb jadł jesm, a picie moje z płaczem zmieszał jeśm]
      • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎[8], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 103, 16:
        Aby wiwyodl chleeb z szemye
        [Aby wywiodł chleb z ziemie]
      • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎[9], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 103, 17:
        Chleeb *serczse czlowyeczye sczwyrdzy albo possyly
        [Chleb sierce człowiecze śćwirdzi albo posili]
      • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎[10], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 104, 39:
        Prosyly y przyszla cyecyerza, y chleba nebyesskego nasycyl ge
        [Prosili i przyszła ciecierza, i chleba niebieskiego nasycił je]
      • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎[11], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 131, 16:
        Vboghe gego naszyczø chlebow
        [Ubogie jego nasycą chlebow]
      • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎[12], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], page Ann 7:
        Napelneny pyrzwey, za chlebmy sø se posadzely
        [Napełnieni pirzwej, za chlebmi są sie posadzieli]
      • 15th century, Ojcze nasz - Modlitwa Pańska - Oratio Dominica, page 3:
        Chleb nasz phszedny day nam dzysya
        [Chleb nasz powszedni daj nam dzisiaj]
      • 1415, Przecław Słota, O zachowaniu się przy stole[13], Łęczyca, Poznań, line 10:
        Stol weliky sweboda, staye na nym pywo y voda, y k temu møszo y chlep
        [Stoł wieliki świeboda, staje na nim piwo i woda, i k temu mięso i chleb]
      • 1424, Kanon mszy św., Canon missae., volume III, page 56:
        Wsząl chleeb w swąthe y teesz welebnee rancze swoy
        [Wziął chleb w swiąte i też wielebne ręce swoj]
      • 1876-1929 [1449], Vatroslav Jagić, editor, Archiv für slavische Philologie[14], volume XV, page 475:
        Proverbium: Mowa szyą da movycz, a chleb yescz
        [Proverbium: Mowa się da mowić, a chleb jeść]
      • 1880-1894 [XV med.], Sprawozdania Komisji Językowej Akademii Umiejętności[15], volume V, page 254:
        Chleba panis
        [Chleba panis]
      • 1930 [c. 1455], “Ex”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)[16], 16, 12:
        Wyeczyor bødzeczye geszcz myøsso, a rano nasyczeny bødzeczye... chlyebem
        [Wieczor będziecie jeść mięso, a rano nasyceni będziecie... chlyebem]
      • 1930 [c. 1455], “Ex”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)[17], 16, 15:
        To gest ten chleb, *kto dal wam pan k gedzenyu... Sbiray yø kaszdi, czso dosycz ma k *genyv
        [To jest ten chleb, kto[ry] dał wam Pan k jedzeniu... Zbiraj ją każdy, cso dosyć ma k je[dze]niu]
      • 1930 [c. 1455], “Ex”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)[18], 34, 25:
        Nye bødzesz offyerowacz na kwassonem chlebye krwye offyery mey
        [Nie będziesz ofierować na kwasonem chlebie krwie ofiery mej]
      • 1930 [c. 1455], “Lev”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)[19], 21, 8:
        Bo iest poswyøczon bogv swemv a chlebi obyetne offyerowacz bødze
        [Bo jest poswięcon Bogu swemu a chleby obietne ofierować będzie]
      • 1930 [c. 1455], “Num”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)[20], 4, 7:
        Stoi... obietny owinø modrim plasczem... Chlebi zawszdi na nyem bødø
        [Stoi... obietny owiną modrym płaszczem... Chleby zawżdy na niem będą]
      • 1930 [c. 1455], “I Reg”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)[21], 21, 6:
        Tedi kaplan dal gemu chleb poswyøtni, bo gynego chleba tu nye bilo, geno chlebowye obyetowany
        [Tedy kapłan dał jemu chleb poświętny, bo jinego chleba tu nie bilo, jeno chlebowie obietowany]
      • 1930 [c. 1455], chapter III, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)[22], Reg 14, 3:
        Weszmy na swø røkø dzesyøcz chlebow a pokrøtø
        [Weźmi na swą rękę dziesięć chlebow a pokrętę]
      • 1930 [c. 1455], “I Par”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)[23], 9, 29:
        Ktorim poleczoni bili ssødi swyøte, wlodnøly nad chlebi a nad wynem
        [Ktorym polecony były sędy *święte, włodnęli nad *chleby a nad winem]
      • 1930 [c. 1455], “Neh”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)[24], 10, 33:
        Abi z nas kaszdi dal trzecyznø szelyøgow... ku chlebom obyetnim
        [Aby z nas każdy dał trzeciznę szelągow... ku chlebom obietnym]
      • 1858 [c. 1408], Wojciech Szurkowski z Ponieca, “Wyroki sądów miejskich czyli ortyle [Urban court rulings i.e. "Ortyls"]”, in Wacław Aleksander Maciejowski, editor, Historia prawodawstw słowiańskich [History of Slavic lawmaking], volume 6, Poniec, page 50:
        Myesczanyn, czo szyedzy w lawyczy a przedawa chleb albo czokolwyek gynnego, thego dobrze wybracz w radą
        [Mieszczanin, co siedzi w lawicy a przedawa chleb albo cokolwiek jinnego, tego dobrze wybrać w radę]
      • 1881 [1460], “Wydanie krakowskie dzieła Jana z Turrekrematy Explanatio in Psalterium”, in Józef Przyborowski, editor, Przegląd Bibliograficzno-Archeologiczny. Dwutygodnik ilustrowany poświęcony bibliografii, archeologii, numizmatyce, heraldyce, historii, sztukom pięknym i literaturze, volume I, Bydgoszcz, page 187:
        Boze, daj pokoy, myr a k themu pokratha chleba y czeszky szyr!
        [Boże, daj pokoj, mir, a k temu pokrętą chleba i czeski syr]
      • 1907 [c. 1470], Jakub Parkoszowic, edited by Jan Łoś, Traktat o ortografii polskiej[25], Żurawica, Świętokrzyskie Voivodeship, Krakow, page 399:
        Panis comeditur... chleb szyą gye
        [Panis comeditur... chleb się je]
      • 1901 [1471], Materiały i Prace Komisji Językowej Akademii Umiejętności w Krakowie, volume V, page 19:
        Obyethnymy chleby proposicionis panibus
        [Obyethnymy chleby proposicionis panibus]
      • 1901 [1471], Materiały i Prace Komisji Językowej Akademii Umiejętności w Krakowie, volume V, page 39:
        Po skybye chleba colidriam panis
        [Po skibie chleba colidriam panis]
      • 1901 [1471], Materiały i Prace Komisji Językowej Akademii Umiejętności w Krakowie, volume V, page 85:
        W chlebyech in panibus
        [W chlebiech in panibus]
      • 1887 [Fifteenth century], Wacław Ubogi z Brodni, edited by Lucjan Malinowski, Modlitwy Wacława. Zabytek języka polskiego z wieku XV odkryty i skopjowany przez Aleksandra Przezdzieckiego wydał i objaśnił Lucyjan Malinowski[26], Krakow, Brodnia, page 88a:
        Melchyszedech chleb y wyno w szluszbye boszkyey offyerowal
        [Melchysedech chleb i wino w służbie boskiej ofierował]
      • 1928 [End of the fifteenth century], Jan Janów, editor, Zespół ewangelijny Biblioteki Ordynacji Zamoyskich nr 1116, Warsaw, page 300:
        Yeszlysz szyn boszy, rzekny, yszeby kamyenye tho chlebem szyą stalo
        [Jesliś syn boży, rzekni, iżeby kamienie to chlebem się stało]
      • 1928 [End of the fifteenth century], Jan Janów, editor, Zespół ewangelijny Biblioteki Ordynacji Zamoyskich nr 1116, Warsaw, page 300:
        Nye w samym chlyebye szyvye czlovyek alye ve wsszelkym slove, chtore pochodzy z vsth boszych
        [Nie w samym chlebie żywie człowiek ale we wszelkim słowie, chtore pochodzi z ust bożych]
      • 1874-1891 [XV ex.], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności[27], [28], [29], volume XXV, Zator, Lesser Poland Voivodeship, page 142:
        Po skybye chlyeba post buccellam
        [Po skibye chleba post buccellam]
      • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[30], page 204:
        Beda mieni, iże po roce *myny uczynił a po czworgu chleba tegoż dnia cudo
        [Beda mieni, iże po roce *myny uczynił a po czworgu chleba tegoż dnia cudo]
      • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[31], page 274:
        Przyjacielu, daj mi wza­jem troje chleba
        [Przyjacielu, daj mi wza­jem troje chleba]
      • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[32], page 535:
        O Judaszu,... ty ręce, które... chleb na puszczy rozmnożyły, umywają tobie twoje nogi niedostojne
        [O Judaszu,... ty ręce, które... chleb na puszczy rozmnożyły, umywają tobie twoje nogi niedostojne]
      • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[33], page 540:
        Yen vzywa chlyeba mego nye przeto, by pomogl, alye by tayemnye zavadzyl, podnyeszye pyątą svoyą nad mye
        [Jen używa chleba mego nie przeto, by pomogł, ale by tajemnie zawadził, podniesie piętę swoję nad mie]
      • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[34], page 553:
        Tego dla Judasz jest wziął kęs chleba rozmoczonego
        [Tego dla Judasz jest wziął kęs chleba rozmoczonego]
      • XV p. post., Wokabularz petersburski II, Cesarskiej Biblioteki Publicznej w Petersburgu, sygn. Lat.F.ch.XVI.12, page 10:
        Turestia ogorzali chlep
        [Turestia ogorzali chleb]
      • c. 1500, Wokabularz lubiński, Lubiń: inkunabuł Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, sygn. Inc. 78d., page 86r:
        Muscidus panis splesznyaly chleb
        [Muscidus panis splesznyaly chleb]
      • c. 1500, Wokabularz lubiński, Lubiń: inkunabuł Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, sygn. Inc. 78d., page 101r:
        Pinsere id est pistare panem facere backen chleb pyecz
        [Pinsere id est pistare panem facere backen chleb piec]
    2. (attested in Masovia, Lesser Poland, figuratively) bread (maintenance, food, often paired with salt)
      • 1874-1891 [c. 1420], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności[35], [36], [37], volume XXIV, page 81:
        Bo z wczena mødrego dobywayø czczy y chleba dobrego
        [Bo z uczenia mądrego dobywają czci i chleba dobrego]
      • 1922 [1471], “Sądownictwo w sprawach kmiecych a ustalanie się stanów na Mazowszu pod koniec wieków średnich”, in Kazimierz Tymieniecki, editor, Prace Komisji Hisorycznej, volume 3, Masovia, page 15:
        Jaco moy synowyecz rodzony, Wawrzinyecz, nye wyschethschy s mego domv, s mego chleba y s moyey soly... any zabil gwaltem Andrzeyowego czlowyeka
        [Jako moj synowiec rodzony, Wawrzyniec, nie wyszedszy s mego domu, s mego chleba i s mojej soli... ani zabił gwałtem Andrzejowego człowieka]
      • 1922 [1472], “Sądownictwo w sprawach kmiecych a ustalanie się stanów na Mazowszu pod koniec wieków średnich”, in Kazimierz Tymieniecki, editor, Prace Komisji Hisorycznej, volume 3, Masovia, page 77:
        Gernold pr[ze]sz svego syna Pyothra, kthorego choua w domv swem y na szvem chlebye, nye sbil barthnyka
        [Gernold pr[ze]z swego syna Piotra, ktorego chowa w domu swem i na swem chlebie, nie zbił bartnika]
      • 1950 [1472], Władysław Kuraszkiewicz, Adam Wolff, editors, Zapiski i roty polskie XV-XVI wieku z ksiąg sądowych ziemi warszawskiej, number 3087, Warsaw:
        Jako sszyn moy badacz ssze mną na genem chlebye y w yenem domv nyedzelny przikaza* nym moym *dzewthky szluzebney Dorothyey oth *Ondrzeya... nye odegnal
        [Jako syn moj badać sie mną na jenem chlebie i w jenem domu niedzielny przykaza nim moim *dziewki ślużebnej Dorotjej ot *Ondrzeja... nje odegnał]
      • 1885-2024 [XV p. post.], Jan Baudouina de Courtenay, Jan Karłowicz, Antoni Adam Kryńskiego, Malinowski Lucjan, editors, Prace Filologiczne[38], volume VIII, Chęciny, page 19:
        Maczey Zakrzewsky nye zachowal w do­mu swogym na swym chlebie y na pywye zlodzeyow, lotrow
        [Maciej Zakrzewski nie zachował w domu swojim na swym chlebie i na piwie złodziejow, łotrow]

    Derived terms

    [edit]
    [edit]
    adjectives

    Descendants

    [edit]
    • Polish: chleb, chlib, kleb (Middle Polish)
      • English: chleb
    • Silesian: chlyb

    References

    [edit]
    • Boryś, Wiesław (2005) “chleb”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
    • Mańczak, Witold (2017) “chleb”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
    • Bańkowski, Andrzej (2000) “chleb”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
    • Sławski, Franciszek (1958-1965) “chleb”, in Jan Safarewicz, Andrzej Siudut, editors, Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological dictionary of the Polish language] (in Polish), Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego
    • Krystyna Długosz-Kurczabowa (2021) “chleb”, in Wielki słownik etymologiczno-historyczny języka polskiego, →ISBN
    • K. Nitsch, editor (1954), “chleb”, in Słownik staropolski (in Polish), volume 1, Warsaw: Polish Academy of Sciences, page 233
    • B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “chleb”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
    • Ewa Deptuchowa, Mariusz Frodyma, Katarzyna Jasińska, Magdalena Klapper, Dorota Kołodziej, Mariusz Leńczuk, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, editors (2023), “chleb”, in Rozariusze z polskimi glosami. Internetowa baza danych [Dictionaries of Polish glosses, an Internet database] (in Polish), Kraków: Pracownia Języka Staropolskiego Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk
    • Wanda Decyk-Zięba, Krystyna Długosz-Kurczabowa, Stanisław Dubisz, Zygmunt Gałecki, Justyna Garczyńska, Halina Karaś, Alina Kępińska, Anna Pasoń, Izabela Stąpor, Barbara Taras, Izabela Winiarska-Górska (2008) “chleb”, in Wanda Decyk-Zięba, Stanisław Dubisz, editors, Glosariusz staropolski - dydaktyczny słownik etymologiczny [Old Polish Glossary - Didactic Etymological Dictionary] (in Polish), Warszawa: Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, →ISBN, page 13

    Polish

    [edit]
    Polish Wikipedia has an article on:
    Wikipedia pl

    Alternative forms

    [edit]

    Etymology

    [edit]

      Inherited from Old Polish chleb.

      Pronunciation

      [edit]
       
      • Audio 1:(file)
      • Audio 2:(file)
      • Rhymes: -ɛp
      • Syllabification: chleb

      Noun

      [edit]

      chleb m inan (diminutive chlebek or chlebuś, related adjective chlebowy)

      1. (countable) bread (food product made from flour and water with yeast or leaven, shaped into round or elongated lumps; single loaf of this product)
        kromka chlebaa slice of bread
        bochenek chlebaa loaf of bread
        chleb razowywhole-meal bread
      2. (uncountable, literary, figuratively) bread (job; work performed for a fee)
      3. (uncountable, literary, figuratively) bread (all the means to meet basic life needs)
        Synonyms: chleb powszedni, utrzymanie, życie
      4. (obsolete, uncountable) Synonym of zboże
      5. (obsolete, uncountable) Synonym of dobrobyt
      6. (Middle Polish, more generally) Synonym of pożywienie

      Declension

      [edit]

      Derived terms

      [edit]
      adjectives
      verbs
      [edit]
      adverb
      verbs

      Descendants

      [edit]

      Further reading

      [edit]