díog

See also: diog

Irish

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈdʲiːɡ/

Etymology 1

From Middle Irish díc, from Middle French digue, from Old French dike, diic, from Middle Dutch dijc, from Old Dutch diic, dīc, from Frankish *dīk, from Proto-Germanic *dīkaz (“pool”), from Proto-Indo-European *dʰeygʷ- (“to stick, stab, pierce, dig”).

Noun

díog f (genitive singular díge, nominative plural díoga or díogacha)

1. ditch, trench (also in archaeology), dyke

   Synonyms: clais, trinse, silteán

2. moat

   Synonym: móta

3. drain (conduit for rainwater)

   Synonym: draein

Declension

Declension of díog

Second declension

Bare forms Case Singular Plural Nominative díog díoga Vocative a dhíog a dhíoga Genitive díge díog Dative díog díg (archaic, dialectal) díoga

Forms with the definite article Case Singular Plural Nominative an díog na díoga Genitive na díge na ndíog Dative leis an díog leis an díg (archaic, dialectal) don díog don díg (archaic, dialectal) leis na díoga

Alternative forms

• díg

Further reading

• Dinneen, Patrick S. (1904) “díg”, in Foclóir Gaeḋilge agus Béarla, 1st edition, Dublin: Irish Texts Society, page 240
• Dinneen, Patrick S. (1904) “díog”, in Foclóir Gaeḋilge agus Béarla, 1st edition, Dublin: Irish Texts Society, page 242
• Ó Dónaill, Niall (1977) “díog”, in Foclóir Gaeilge–Béarla, Dublin: An Gúm, →ISBN

Etymology 2

Noun

díog f (genitive singular díge, nominative plural díoga)

1. Alternative form of diúg (“a drop of drink”)

Declension

Declension of díog

Second declension

Bare forms Case Singular Plural Nominative díog díoga Vocative a dhíog a dhíoga Genitive díge díog Dative díog díg (archaic, dialectal) díoga

Forms with the definite article Case Singular Plural Nominative an díog na díoga Genitive na díge na ndíog Dative leis an díog leis an díg (archaic, dialectal) don díog don díg (archaic, dialectal) leis na díoga

Verb

díog (present analytic díogann, future analytic díogfaidh, verbal noun díogadh, past participle díogtha)

1. Alternative form of diúg (“to drink to the last drop”)

Conjugation

conjugation of díog (first conjugation – A)

		singular			plural			relative	autonomous
		first	second	third	first	second	third
indicative	present	díogaim	díogann tú; díogair†	díogann sé, sí	díogaimid	díogann sibh	díogann siad; díogaid†	a dhíogann; a dhíogas / a ndíogann*; a ndíogas*	díogtar
	past	dhíog mé; dhíogas	dhíog tú; dhíogais	dhíog sé, sí	dhíogamar; dhíog muid	dhíog sibh; dhíogabhair	dhíog siad; dhíogadar	a dhíog / ar dhíog*	díogadh
	past habitual	dhíogainn / ndíogainn‡‡	dhíogtá / ndíogtᇇ	dhíogadh sé, sí / ndíogadh sé, s퇇	dhíogaimis; dhíogadh muid / ndíogaimis‡‡; ndíogadh muid‡‡	dhíogadh sibh / ndíogadh sibh‡‡	dhíogaidís; dhíogadh siad / ndíogaidís‡‡; ndíogadh siad‡‡	a dhíogadh / a ndíogadh*	dhíogtaí / ndíogta퇇
future		díogfaidh mé; díogfad	díogfaidh tú; díogfair†	díogfaidh sé, sí	díogfaimid; díogfaidh muid	díogfaidh sibh	díogfaidh siad; díogfaid†	a dhíogfaidh; a dhíogfas / a ndíogfaidh*; a ndíogfas*	díogfar
conditional		dhíogfainn / ndíogfainn‡‡	dhíogfá / ndíogfᇇ	dhíogfadh sé, sí / ndíogfadh sé, s퇇	dhíogfaimis; dhíogfadh muid / ndíogfaimis‡‡; ndíogfadh muid‡‡	dhíogfadh sibh / ndíogfadh sibh‡‡	dhíogfaidís; dhíogfadh siad / ndíogfaidís‡‡; ndíogfadh siad‡‡	a dhíogfadh / a ndíogfadh*	dhíogfaí / ndíogfa퇇
subjunctive	present	go ndíoga mé; go ndíogad†	go ndíoga tú; go ndíogair†	go ndíoga sé, sí	go ndíogaimid; go ndíoga muid	go ndíoga sibh	go ndíoga siad; go ndíogaid†	—	go ndíogtar
	past	dá ndíogainn	dá ndíogtá	dá ndíogadh sé, sí	dá ndíogaimis; dá ndíogadh muid	dá ndíogadh sibh	dá ndíogaidís; dá ndíogadh siad	—	dá ndíogtaí
imperative		díogaim	díog	díogadh sé, sí	díogaimis	díogaigí; díogaidh†	díogaidís	—	díogtar
verbal noun		díogadh
past participle		díogtha

* indirect relative
† archaic or dialect form
‡‡ dependent form used with particles that trigger eclipsis

Etymology 3

Noun

díog f (genitive singular díge, nominative plural díoga)

1. Alternative form of gíog (“cheep, chirp”)

Declension

Declension of díog

Second declension

Bare forms Case Singular Plural Nominative díog díoga Vocative a dhíog a dhíoga Genitive díge díog Dative díog díg (archaic, dialectal) díoga

Forms with the definite article Case Singular Plural Nominative an díog na díoga Genitive na díge na ndíog Dative leis an díog leis an díg (archaic, dialectal) don díog don díg (archaic, dialectal) leis na díoga

Verb

díog (present analytic díogann, future analytic díogfaidh, verbal noun díogadh, past participle díogtha)

1. Alternative form of gíog (“to cheep, chirp”)

Conjugation

conjugation of díog (first conjugation – A)

		singular			plural			relative	autonomous
		first	second	third	first	second	third
indicative	present	díogaim	díogann tú; díogair†	díogann sé, sí	díogaimid	díogann sibh	díogann siad; díogaid†	a dhíogann; a dhíogas / a ndíogann*; a ndíogas*	díogtar
	past	dhíog mé; dhíogas	dhíog tú; dhíogais	dhíog sé, sí	dhíogamar; dhíog muid	dhíog sibh; dhíogabhair	dhíog siad; dhíogadar	a dhíog / ar dhíog*	díogadh
	past habitual	dhíogainn / ndíogainn‡‡	dhíogtá / ndíogtᇇ	dhíogadh sé, sí / ndíogadh sé, s퇇	dhíogaimis; dhíogadh muid / ndíogaimis‡‡; ndíogadh muid‡‡	dhíogadh sibh / ndíogadh sibh‡‡	dhíogaidís; dhíogadh siad / ndíogaidís‡‡; ndíogadh siad‡‡	a dhíogadh / a ndíogadh*	dhíogtaí / ndíogta퇇
future		díogfaidh mé; díogfad	díogfaidh tú; díogfair†	díogfaidh sé, sí	díogfaimid; díogfaidh muid	díogfaidh sibh	díogfaidh siad; díogfaid†	a dhíogfaidh; a dhíogfas / a ndíogfaidh*; a ndíogfas*	díogfar
conditional		dhíogfainn / ndíogfainn‡‡	dhíogfá / ndíogfᇇ	dhíogfadh sé, sí / ndíogfadh sé, s퇇	dhíogfaimis; dhíogfadh muid / ndíogfaimis‡‡; ndíogfadh muid‡‡	dhíogfadh sibh / ndíogfadh sibh‡‡	dhíogfaidís; dhíogfadh siad / ndíogfaidís‡‡; ndíogfadh siad‡‡	a dhíogfadh / a ndíogfadh*	dhíogfaí / ndíogfa퇇
subjunctive	present	go ndíoga mé; go ndíogad†	go ndíoga tú; go ndíogair†	go ndíoga sé, sí	go ndíogaimid; go ndíoga muid	go ndíoga sibh	go ndíoga siad; go ndíogaid†	—	go ndíogtar
	past	dá ndíogainn	dá ndíogtá	dá ndíogadh sé, sí	dá ndíogaimis; dá ndíogadh muid	dá ndíogadh sibh	dá ndíogaidís; dá ndíogadh siad	—	dá ndíogtaí
imperative		díogaim	díog	díogadh sé, sí	díogaimis	díogaigí; díogaidh†	díogaidís	—	díogtar
verbal noun		díogadh
past participle		díogtha

* indirect relative
† archaic or dialect form
‡‡ dependent form used with particles that trigger eclipsis

Mutation

Irish mutation
Radical	Lenition	Eclipsis
díog	dhíog	ndíog
Note: Some of these forms may be hypothetical. Not every possible mutated form of every word actually occurs.