txakur
Appearance
Basque
[edit]Alternative forms
[edit]Etymology
[edit]First attested in 1571, originally a diminutive of zakur meaning "puppy".
Pronunciation
[edit]Noun
[edit]txakur anim
- dog
- Synonym: or
- (derogatory) cop
Declension
[edit]Declension of txakur (animate, ending in -r)
indefinite | singular | plural | |
---|---|---|---|
absolutive | txakur | txakurra | txakurrak |
ergative | txakurrek | txakurrak | txakurrek |
dative | txakurri | txakurrari | txakurrei |
genitive | txakurren | txakurraren | txakurren |
comitative | txakurrekin | txakurrarekin | txakurrekin |
causative | txakurrengatik | txakurrarengatik | txakurrengatik |
benefactive | txakurrentzat | txakurrarentzat | txakurrentzat |
instrumental | txakurrez | txakurraz | txakurrez |
inessive | txakurrengan | txakurrarengan | txakurrengan |
locative | — | — | — |
allative | txakurrengana | txakurrarengana | txakurrengana |
terminative | txakurrenganaino | txakurrarenganaino | txakurrenganaino |
directive | txakurrenganantz | txakurrarenganantz | txakurrenganantz |
destinative | txakurrenganako | txakurrarenganako | txakurrenganako |
ablative | txakurrengandik | txakurrarengandik | txakurrengandik |
partitive | txakurrik | — | — |
prolative | txakurtzat | — | — |
Derived terms
[edit]- txakur amorratu
- txakur handi
- txakur txiki
- txakur-amets
- txakur-eztul
- txakurkeria
- txakurki
- txakurkume (“puppy”)
- txakurrak hanka-hutsik ibili
- txakurrak oinutsik ibili
- txakurrak ortozik ibili
- txakurraren ipurdira bidali
- txakurraren ipurdira joan
- txakurraren putza
- txakurraren salara bidali
- txakurraren salara joan
- txakurrenak esan
- txakurtegi
- txakurtxo
Descendants
[edit]Note: possibly a Wanderwort.
- →? Corsican: ghjacaru (“dog”), ghiacaru, jacaru (Ultramontane dialects)
- →? Sardinian: giagaru (“hound”)
- →? Spanish: cachorro (“puppy”)[1] (against this Trask) [2]
- →? Ottoman Turkish: زغر (zağar, “hound”)
References
[edit]Further reading
[edit]- “txakur”, in Euskaltzaindiaren Hiztegia [Dictionary of the Basque Academy], Euskaltzaindia
- “txakur”, in Orotariko Euskal Hiztegia [General Basque Dictionary], Euskaltzaindia, 1987–2005