สารตั้งต้น

Thai

Etymology

From สาร (sǎan, “substance”) +‎ ตั้งต้น (“to initiate; to start”), literally “initiating substance; starting substance”.

Pronunciation

Orthographic		สารตั้งต้น s ā r t ạ ˆ ŋ t ˆ n
Phonemic		สาน-ตั้ง-ต้น s ā n – t ạ ˆ ŋ – t ˆ n
Romanization	Paiboon	sǎan-dtâng-dtôn
	Royal Institute	san-tang-ton
(standard) IPA(key)		/saːn˩˩˦.taŋ˥˩.ton˥˩/(R)

Noun

สารตั้งต้น • (sǎan-dtâng-dtôn)

1. (chemistry) precursor.
   • 2022 October 31, “รัฐมนตรีว่าการกระทรวงยุติธรรม​ ถกแก้ปัญหายาเสพติด อุดช่องว่าง "สารโซเดียมไซยาไนด์" ถูกส่งออกไปเป็นสารตั้งต้นผลิตยาเสพติด เคาะชะลอการส่งออก หลังพบปี 65 นำเข้า 1,150 ตัน”, in รัฐบาลไทย‎^[1]:

     โซเดียมไซยาไนด์ถูกส่งออกไปเป็นสารตั้งต้นผลิตยาเสพติด

     soo-dîiam-sai-yaa-nai tùuk sòng ɔ̀ɔk bpai bpen sǎan-dtâng-dtôn pà-lìt yaa-sèep-dtìt

     Sodium cyanide was sent out to be [used as] a precursor for production of narcotics.

2. (figurative, often in negative senses) trigger; source; origin.
   • 2023 June 4, สรยุทธ สุทัศนะจินดา, “ชูวิทย์ กมลวิศิษฎ์ โพสต์ สนธิ คนกินเยี่ยว สารตั้งต้นความแตกแยก”, in สรยุทธ สุทัศนะจินดา กรรมกรข่าว‎^[2]:

     สนธิ คนกินเยี่ยว สารตั้งต้นความแตกแยก ... ยุคสมัยที่นายสนธิเป็นสารตั้งต้นของความแตกแยก...จบไปแล้ว

     sǒn-tí · kon gin yîao · sǎan-dtâng-dtôn kwaam-dtɛ̀ɛk-yɛ̂ɛk · ... · yúk-sà-mǎi tîi naai sǒn-tí bpen sǎan-dtâng-dtôn kɔ̌ɔng kwaam-dtɛ̀ɛk-yɛ̂ɛk ... jòp bpai-lɛ́ɛo

     Sondhi the piss drinker [was] the source of friction. ... The age in which Mr Sondhi was the source of friction...has ended already.

   • 2022 December 20, UNDP, “ทำไมจู่ ๆ คนเราถึงลุกขึ้นมาใช้ความรุนแรง UNDP ชวนสำรวจสารตั้งต้นความรุนแรง ที่ผลักให้หลายคนกลายเป็น 'ผู้ก่อการร้าย'”, in Urban Creature‎^[3]:

     สำรวจสารตั้งต้นความรุนแรง

     sǎm-rùuat sǎan-dtâng-dtôn kwaam-run-rɛɛng

     to survey the sources of violence