ուղի

Armenian

Etymology

Learned borrowing from Old Armenian ուղի (ułi). See it for more.

Pronunciation

• (Eastern Armenian) IPA^(key): /uˈʁi/, [uʁí]
• (Western Armenian) IPA^(key): /uˈʁi/, [uʁí]

Noun

ուղի • (uġi)

1. way, track, path
2. railway
3. passage, duct
4. (figuratively) journey, voyage
5. (figuratively) means, way

Declension

u-type, inanimate (Eastern Armenian)
	singular	plural
nominative	ուղի (uġi)	ուղիներ (uġiner)
dative	ուղու (uġu)	ուղիների (uġineri)
ablative	ուղուց (uġucʻ)	ուղիներից (uġinericʻ)
instrumental	ուղով, ուղիով (uġov, uġiov)	ուղիներով (uġinerov)
locative	ուղում, ուղիում (uġum, uġium)	ուղիներում (uġinerum)
	definite forms
nominative	ուղին (uġin)	ուղիները/ուղիներն (uġinerə/uġinern)
dative	ուղուն (uġun)	ուղիներին (uġinerin)
	1st person possessive forms (my)
nominative	ուղիս (uġis)	ուղիներս (uġiners)
dative	ուղուս (uġus)	ուղիներիս (uġineris)
ablative	ուղուցս (uġucʻs)	ուղիներիցս (uġinericʻs)
instrumental	ուղովս, ուղիովս (uġovs, uġiovs)	ուղիներովս (uġinerovs)
locative	ուղումս, ուղիումս (uġums, uġiums)	ուղիներումս (uġinerums)
	2nd person possessive forms (your)
nominative	ուղիդ (uġid)	ուղիներդ (uġinerd)
dative	ուղուդ (uġud)	ուղիներիդ (uġinerid)
ablative	ուղուցդ (uġucʻd)	ուղիներիցդ (uġinericʻd)
instrumental	ուղովդ, ուղիովդ (uġovd, uġiovd)	ուղիներովդ (uġinerovd)
locative	ուղումդ, ուղիումդ (uġumd, uġiumd)	ուղիներումդ (uġinerumd)

Derived terms

• անցուղի (ancʻuġi)
• երթուղի (ertʻuġi)
• երկաթուղի (erkatʻuġi)
• խճուղի (xčuġi)
• ճոպանուղի (čopanuġi)
• մայրուղի (mayruġi)
• ուղեբեռ (uġebeṙ)
• ուղեծիր (uġecir)
• ուղեպարկ (uġepark)
• ուղեփակոց (uġepʻakocʻ)
• փակուղի (pʻakuġi)
• քառուղի (kʻaṙuġi)

 

Old Armenian

Alternative forms

• ուղ (uł) — post-Classical

Etymology

Inherited from some suffixed zero-grade formation of Proto-Indo-European *h₂ewlós, perhaps *h₂uliyo- or — to explain -ղ- (-ł-) instead of -լ- (-l-) — *h₂ulnyo-. Among the cognates compare especially Proto-Slavic *ùlica. The unsuffixed stem may be preserved in post-classical ուղ (uł).

Noun

ուղի • (ułi)

1. road, way, route
2. journey

   յուղի արկանել ― yułi arkanel ― to send on a voyage, to start a person on a journey

   յուղի անկանել, ուղւոյ լինել ― yułi ankanel, ułwoy linel ― to set out, to start, to leave, to depart, to go away

3. passage

Usage notes

In compounds the word is sometimes misspelled as ուղղ- (ułł-) by confusion with ուղիղ (ułił).

Declension

o-type

	singular (uncountable)
nominative	ուղի (ułi)
genitive	ուղւոյ (ułwoy)
dative	ուղւոյ (ułwoy)
accusative	ուղի (ułi)
ablative	ուղւոյ (ułwoy)
instrumental	ուղւով (ułwov)
locative	ուղի (ułi)

Derived terms

• անդուղեկցութիւն (andułekcʻutʻiwn)
• անուղի (anułi)
• առուղեկան (aṙułekan)
• արտուղի (artułi)
• գողուղի (gołułi)
• զարտուղեմ (zartułem)
• զարտուղի (zartułi)
• զարտուղիմ (zartułim)
• ըղեւորիմ (əłeworim)
• ըղեւորութիւն (əłeworutʻiwn)
• ըստարտուղիմ (əstartułim)
• ղեւոր (łewor)
• ղեւորեմ (łeworem)
• ղեւորիմ (łeworim)
• յղարկաւոր (yłarkawor)
• յղարկեմ (yłarkem)
• յղարկումն (yłarkumn)
• յղեմ (yłem)
• յուղարկ (yułark)
• յուղարկաւոր (yułarkawor)
• յուղարկաւորութիւն (yułarkaworutʻiwn)
• յուղարկեմ (yułarkem)
• յուղարկիչ (yułarkičʻ)
• յուղարկութիւն (yułarkutʻiwn)
• յուղարկումն (yułarkumn)
• նրբուղի (nrbułi)
• ուղանցական (ułancʻakan)
• ուղարկաւոր (ułarkawor)
• ուղարկեմ (ułarkem)
• ուղեբեկ (ułebek)
• ուղեգնաց (ułegnacʻ)
• ուղեգնացութիւն (ułegnacʻutʻiwn)
• ուղեդարձ (ułedarj)
• ուղեկեալ (ułekeal)
• ուղեկից (ułekicʻ)
• ուղեկցեմ (ułekcʻem)
• ուղեկցիմ (ułekcʻim)
• ուղեկցութիւն (ułekcʻutʻiwn)
• ուղեւոր (ułewor)
• ուղեւորական (ułeworakan)
• ուղեւորեմ (ułeworem)
• ուղեւորիմ (ułeworim)
• ուղեւորութիւն (ułeworutʻiwn)
• ուղղեկից (ułłekicʻ)
• ուղղեւոր (ułłewor)
• ուղղեւորեմ (ułłeworem)
• վերյուղարկեմ (veryułarkem)

 

Related terms

• օղ (ōł) (possibly)

Descendants

• → Armenian: ուղի (uġi) (learned)

References

• Ačaṙean, Hračʻeay (1977) “ուղի”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, volume III, Yerevan: University Press, pages 595–596
• Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “ուղի”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
• Dočkalová, Lenka, Blažek, Václav (2011) “On Indo-European roads”, in The Journal of Indo-European Studies‎^[1], volume 39, number 3/4, pages 305, 320
• J̌ahukyan, Geworg (1987) Hayocʻ lezvi patmutʻyun; naxagrayin žamanakašrǰan [History of the Armenian language: The Pre-Literary Period]‎^[2] (in Armenian), Yerevan: Academy Press, page 114
• Müller, Friedrich (1890) “Armeniaca VI”, in Sitzungsberichte der Kaiserlichen Akademie der Wissenschaften, Philosophisch-Historische Classe (in German), volume 122, page 5
• Olsen, Birgit Anette (1999) The noun in Biblical Armenian: origin and word-formation: with special emphasis on the Indo-European heritage (Trends in linguistics. Studies and monographs; 119), Berlin, New York: Mouton de Gruyter, page 442
• Solta, G. R. (1960) Die Stellung des Armenischen im Kreise der indogermanischen Sprachen (Studien zur armenischen Geschichte; 9)‎^[3] (in German), Vienna: Mekhitarist Press, pages 201–202
• Pedersen, Holger (1906) “Armenisch und die Nachbarsprachen”, in Zeitschrift für vergleichende Sprachforschung auf dem Gebiete der Indogermanischen Sprachen (in German), volume 39, number 3, pages 458–459
• Petrosean, Matatʻeay (1879) “ուղի”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy