ուղիղ

Armenian

Etymology

Learned borrowing from Old Armenian ուղիղ (ułił).

Pronunciation

• (Eastern Armenian) IPA^(key): /uˈʁiʁ/, [uʁíʁ]
• (Western Armenian) IPA^(key): /uˈʁiʁ/, [uʁíʁ]

• Audio (Eastern Armenian):

  (file)

Adjective

ուղիղ • (uġiġ) (superlative ամենաուղիղ)

1. straight, direct
2. (broadcasting) live

Declension

nominalized, i-type (Eastern Armenian)
	singular	plural
nominative	ուղիղ (uġiġ)	ուղիղներ (uġiġner)
dative	ուղիղի (uġiġi)	ուղիղների (uġiġneri)
ablative	ուղիղից (uġiġicʻ)	ուղիղներից (uġiġnericʻ)
instrumental	ուղիղով (uġiġov)	ուղիղներով (uġiġnerov)
locative	ուղիղում (uġiġum)	ուղիղներում (uġiġnerum)
	definite forms
nominative	ուղիղը/ուղիղն (uġiġə/uġiġn)	ուղիղները/ուղիղներն (uġiġnerə/uġiġnern)
dative	ուղիղին (uġiġin)	ուղիղներին (uġiġnerin)
	1st person possessive forms (my)
nominative	ուղիղս (uġiġs)	ուղիղներս (uġiġners)
dative	ուղիղիս (uġiġis)	ուղիղներիս (uġiġneris)
ablative	ուղիղիցս (uġiġicʻs)	ուղիղներիցս (uġiġnericʻs)
instrumental	ուղիղովս (uġiġovs)	ուղիղներովս (uġiġnerovs)
locative	ուղիղումս (uġiġums)	ուղիղներումս (uġiġnerums)
	2nd person possessive forms (your)
nominative	ուղիղդ (uġiġd)	ուղիղներդ (uġiġnerd)
dative	ուղիղիդ (uġiġid)	ուղիղներիդ (uġiġnerid)
ablative	ուղիղիցդ (uġiġicʻd)	ուղիղներիցդ (uġiġnericʻd)
instrumental	ուղիղովդ (uġiġovd)	ուղիղներովդ (uġiġnerovd)
locative	ուղիղումդ (uġiġumd)	ուղիղներումդ (uġiġnerumd)

Noun

ուղիղ • (uġiġ)

1. (geometry) straight line

Declension

i-type, inanimate (Eastern Armenian)
	singular	plural
nominative	ուղիղ (uġiġ)	ուղիղներ (uġiġner)
dative	ուղղի (uġġi)	ուղիղների (uġiġneri)
ablative	ուղղից (uġġicʻ)	ուղիղներից (uġiġnericʻ)
instrumental	ուղղով (uġġov)	ուղիղներով (uġiġnerov)
locative	ուղղում (uġġum)	ուղիղներում (uġiġnerum)
	definite forms
nominative	ուղիղը/ուղիղն (uġiġə/uġiġn)	ուղիղները/ուղիղներն (uġiġnerə/uġiġnern)
dative	ուղղին (uġġin)	ուղիղներին (uġiġnerin)
	1st person possessive forms (my)
nominative	ուղիղս (uġiġs)	ուղիղներս (uġiġners)
dative	ուղղիս (uġġis)	ուղիղներիս (uġiġneris)
ablative	ուղղիցս (uġġicʻs)	ուղիղներիցս (uġiġnericʻs)
instrumental	ուղղովս (uġġovs)	ուղիղներովս (uġiġnerovs)
locative	ուղղումս (uġġums)	ուղիղներումս (uġiġnerums)
	2nd person possessive forms (your)
nominative	ուղիղդ (uġiġd)	ուղիղներդ (uġiġnerd)
dative	ուղղիդ (uġġid)	ուղիղներիդ (uġiġnerid)
ablative	ուղղիցդ (uġġicʻd)	ուղիղներիցդ (uġiġnericʻd)
instrumental	ուղղովդ (uġġovd)	ուղիղներովդ (uġiġnerovd)
locative	ուղղումդ (uġġumd)	ուղիղներումդ (uġiġnerumd)

Adverb

ուղիղ • (uġiġ)

1. straight, directly
2. (broadcasting) live

Old Armenian

Alternative forms

• ուղիւղ (ułiwł), ուղեւղ (ułewł), ուղեղ (ułeł)

Etymology

The origin in uncertain. Often connected with ուղի (ułi) and ուղեղ (ułeł).

Adjective

ուղիղ • (ułił)

1. straight, right, direct

   ուղիղ գիծ ― ułił gic ― right line

   ուղիղ անկիւն ― ułił ankiwn ― right angle

   ուղիղ առնել ― ułił aṙnel ― to smooth, to prepare; to make ready the way

2. (figuratively) upright, right, just, honest

   ուղիղ սիրտ ― ułił sirt ― honest, loyal heart

   ուղիղ միտք ― ułił mitkʻ ― upright mind, just judgment

Declension

o-type

	singular		plural
nominative	ուղիղ (ułił)		ուղիղք (ułiłkʻ)
genitive	ուղղոյ (ułłoy)		ուղղոց (ułłocʻ)
dative	ուղղոյ (ułłoy)		ուղղոց (ułłocʻ)
accusative	ուղիղ (ułił)		ուղիղս (ułiłs)
ablative	ուղղոյ (ułłoy)		ուղղոց (ułłocʻ)
instrumental	ուղղով (ułłov)		ուղղովք (ułłovkʻ)
locative	ուղիղ (ułił)		ուղիղս (ułiłs)

Adverb

ուղիղ • (ułił)

1. directly, straightly

   ուղիղ գնալ ի նպատակն ― ułił gnal i npatakn ― to come to the point, to aim at

2. (figuratively) uprightly, rightly, justly, well

   ուղիղ վարդապետել ― ułił vardapetel ― to indoctrinate, to instruct in sound principles

   ուղիղ դատեցար ― ułił datecʻar ― thou hast rightly judged

Derived terms

• անուղիղ (anułił)
• անուղղաբար (anułłabar)
• անուղղական (anułłakan)
• անուղղայ (anułłay)
• անուղղապէս (anułłapēs)
• անուղղելի (anułłeli)
• անուղղիչ (anułłičʻ)
• դէպուղիղ (dēpułił)
• դժուարուղիղ (džuarułił)
• դժուարուղղելի (džuarułłeli)
• թերուղիղ (tʻerułił)
• նաւուղիղ (nawułił)
• նաւուղղակ (nawułłak)
• ուղիղհաւաճ (ułiłhawač)
• ուղղաբան (ułłaban)
• ուղղաբանութիւն (ułłabanutʻiwn)
• ուղղաբար (ułłabar)
• ուղղաբարոյ (ułłabaroy)
• ուղղաբեր (ułłaber)
• ուղղաբերձ (ułłaberj)
• ուղղագիծ (ułłagic)
• ուղղագիր (ułłagir)
• ուղղագնաց (ułłagnacʻ)
• ուղղագնացական (ułłagnacʻakan)
• ուղղագնացեալ (ułłagnacʻeal)
• ուղղագնացիկ (ułłagnacʻik)
• ուղղագնացութիւն (ułłagnacʻutʻiwn)
• ուղղագոյն (ułłagoyn)
• ուղղագործ (ułłagorc)
• ուղղագրութիւն (ułłagrutʻiwn)
• ուղղադատ (ułładat)
• ուղղադաւան (ułładawan)
• ուղղադրիմ (ułładrim)
• ուղղախոհ (ułłaxoh)
• ուղղախորհ (ułłaxorh)
• ուղղախօս (ułłaxōs)
• ուղղախօսական (ułłaxōsakan)
• ուղղախօսեմ (ułłaxōsem)
• ուղղախօսութիւն (ułłaxōsutʻiwn)
• ուղղածեմ (ułłacem)
• ուղղական (ułłakan)
• ուղղականութիւն (ułłakanutʻiwn)
• ուղղակարծ (ułłakarc)
• ուղղակերպ (ułłakerp)
• ուղղակերտեմ (ułłakertem)
• ուղղակի (ułłaki)
• ուղղակշիռ (ułłakšiṙ)
• ուղղակտուր (ułłaktur)
• ուղղակցեմ (ułłakcʻem)
• ուղղահամբոյր (ułłahamboyr)
• ուղղահաւատ (ułłahawat)
• ուղղահաւատութիւն (ułłahawatutʻiwn)
• ուղղաձայնութիւն (ułłajaynutʻiwn)
• ուղղաձեւեմ (ułłajewem)
• ուղղաձիգ (ułłajig)
• ուղղամիտ (ułłamit)
• ուղղամտութիւն (ułłamtutʻiwn)
• ուղղանկիւն (ułłankiwn)
• ուղղանկիւնի (ułłankiwni)
• ուղղաշաւիղ (ułłašawił)
• ուղղաշունչ (ułłašunčʻ)
• ուղղապաշտութիւն (ułłapaštutʻiwn)
• ուղղապատում (ułłapatum)
• ուղղապետեմ (ułłapetem)
• ուղղապէս (ułłapēs)
• ուղղասացութիւն (ułłasacʻutʻiwn)
• ուղղասիրտ (ułłasirt)
• ուղղատարած (ułłatarac)
• ուղղատես (ułłates)
• ուղղատեսութիւն (ułłatesutʻiwn)
• ուղղացի (ułłacʻi)
• ուղղաւորեմ (ułławorem)
• ուղղաւորիմ (ułławorim)
• ուղղաւորիչ (ułławoričʻ)
• ուղղափալլոս (ułłapʻallos)
• ուղղափաղոս (ułłapʻałos)
• ուղղափառ (ułłapʻaṙ)
• ուղղափառագոյն (ułłapʻaṙagoyn)
• ուղղափառապէս (ułłapʻaṙapēs)
• ուղղափառեմ (ułłapʻaṙem)
• ուղղափառհաւատ (ułłapʻaṙhawat)
• ուղղափառութիւն (ułłapʻaṙutʻiwn)
• ուղղաքարոզ (ułłakʻaroz)
• ուղղաքնին (ułłakʻnin)
• ուղղեակ (ułłeak)
• ուղղեգնացութիւն (ułłegnacʻutʻiwn)
• ուղղեդաւան (ułłedawan)
• ուղղեմ (ułłem)
• ուղղեւորեմ (ułłeworem)
• ուղղընթաց (ułłəntʻacʻ)
• ուղղիչ (ułłičʻ)
• ուղղոտնիմ (ułłotnim)
• ուղղորդ (ułłord)
• ուղղորդաբանութիւն (ułłordabanutʻiwn)
• ուղղորդաբար (ułłordabar)
• ուղղորդագնաց (ułłordagnacʻ)
• ուղղորդաձեւ (ułłordajew)
• ուղղորդապէս (ułłordapēs)
• ուղղորդութիւն (ułłordutʻiwn)
• ուղղութիւն (ułłutʻiwn)
• չուղղափառ (čʻułłapʻaṙ)
• պարզուղիղ (parzułił)
• վերուղղեմ (verułłem)
• քաջուղիղ (kʻaǰułił)
• քաջուղղիչ (kʻaǰułłičʻ)

 

Descendants

• → Armenian: ուղիղ (uġiġ)

Further reading

• Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “ուղիղ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
• Thomson, Robert W. (1989) An Introduction to Classical Armenian, 2nd edition, Delmar, New York: Caravan Books, page 237
• Petrosean, Matatʻeay (1879) “ուղիղ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy