шы

See also: щы

Adyghe

Etymology

From Proto-Circassian *t͡ʂʰə (“horse”).

Pronunciation

• IPA^(key): [ʃə]

• audio

  (file)

Noun

шы • (šə)

1. horse

Noun

шы • (šə)

1. brother

---

Komi-Zyrian

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈʃɨ/
• Hyphenation: шы

Etymology 1

Cognate with Komi-Permyak шы (šy).

Noun

шы • (šy)

1. sound
2. (phonology) phoneme

Declension

Declension of шы
	singular	plural
nominative	шы (šy)	шыяс (šyjas)
accusative	шы (šy)	шыяс (šyjas)
instrumental	шыӧн (šyön)	шыясӧн (šyjasön)
comitative	шыкӧд (šyköd)	шыяскӧд (šyjasköd)
caritive	шытӧг (šytög)	шыястӧг (šyjastög)
consecutive	шыла (šyla)	шыясла (šyjasla)
genitive	шылӧн (šylön)	шыяслӧн (šyjaslön)
ablative	шылысь (šylysʹ)	шыяслысь (šyjaslysʹ)
dative	шылы (šyly)	шыяслы (šyjasly)
inessive	шыын (šyyn)	шыясын (šyjasyn)
elative	шыысь (šyysʹ)	шыясысь (šyjasysʹ)
illative	шыӧ (šyö)	шыясӧ (šyjasö)
egressive	шысянь (šysjanʹ)	шыяссянь (šyjassjanʹ)
approximative	шылань (šylanʹ)	шыяслань (šyjaslanʹ)
terminative	шыӧдз (šyödz)	шыясӧдз (šyjasödz)
prolative	шыӧд (šyöd)	шыясӧд (šyjasöd)
	шыті (šytï)	шыясті (šyjastï)

Possessive declension of шы
First person singular singular plural nominative шыӧй (šyöj) шыясӧй (šyjasöj) accusative шыӧй (šyöj) шыясӧй (šyjasöj) instrumental шынам (šynam) шыяснам (šyjasnam) comitative шыӧйкӧд (šyöjköd) шыясӧйкӧд (šyjasöjköd) caritive шытӧгым (šytögym) шыястӧгым (šyjastögym) consecutive шыӧйла (šyöjla) шыясӧйла (šyjasöjla) genitive шыӧйлӧн (šyöjlön) шыясӧйлӧн (šyjasöjlön) ablative шыӧйлысь (šyöjlysʹ) шыясӧйлысь (šyjasöjlysʹ) dative шыӧйлы (šyöjly) шыясӧйлы (šyjasöjly) inessive шыам (šyam) шыясам (šyjasam) elative шысьым (šysʹym) шыяссьым (šyjassʹym) illative шыам (šyam) шыясам (šyjasam) egressive шысяньым (šysjanʹym) шыяссяньым (šyjassjanʹym) approximative шыланьым (šylanʹym) шыясланьым (šyjaslanʹym) terminative шыӧдзым (šyödzym) шыясӧдзым (šyjasödzym) prolative шыӧдым (šyödym) шыясӧдым (šyjasödym) шытіым (šytïym) шыястіым (šyjastïym)
Second person singular singular plural nominative шыыд (šyyd) шыясыд (šyjasyd) accusative шыыд (šyyd) шыясыд (šyjasyd) instrumental шынад (šynad) шыяснад (šyjasnad) comitative шыыдкӧд (šyydköd) шыясыдкӧд (šyjasydköd) caritive шытӧгыд (šytögyd) шыястӧгыд (šyjastögyd) consecutive шыыдла (šyydla) шыясыдла (šyjasydla) genitive шыыдлӧн (šyydlön) шыясыдлӧн (šyjasydlön) ablative шыыдлысь (šyydlysʹ) шыясыдлысь (šyjasydlysʹ) dative шыыдлы (šyydly) шыясыдлы (šyjasydly) inessive шыад (šyad) шыясад (šyjasad) elative шысьыд (šysʹyd) шыяссьыд (šyjassʹyd) illative шыад (šyad) шыясад (šyjasad) egressive шысяньыд (šysjanʹyd) шыяссяньыд (šyjassjanʹyd) approximative шыланьыд (šylanʹyd) шыясланьыд (šyjaslanʹyd) terminative шыӧдзыд (šyödzyd) шыясӧдзыд (šyjasödzyd) prolative шыӧдыд (šyödyd) шыясӧдыд (šyjasödyd) шытіыд (šytïyd) шыястіыд (šyjastïyd)
Third person singular singular plural nominative шыыс (šyys) шыясыс (šyjasys) accusative шыыс (šyys) шыясыс (šyjasys) instrumental шынас (šynas) шыяснас (šyjasnas) comitative шыыскӧд (šyysköd) шыясыскӧд (šyjasysköd) caritive шытӧгыс (šytögys) шыястӧгыс (šyjastögys) consecutive шыысла (šyysla) шыясысла (šyjasysla) genitive шыыслӧн (šyyslön) шыясыслӧн (šyjasyslön) ablative шыыслысь (šyyslysʹ) шыясыслысь (šyjasyslysʹ) dative шыыслы (šyysly) шыясыслы (šyjasysly) inessive шыас (šyas) шыясас (šyjasas) elative шысьыс (šysʹys) шыяссьыс (šyjassʹys) illative шыас (šyas) шыясас (šyjasas) egressive шысяньыс (šysjanʹys) шыяссяньыс (šyjassjanʹys) approximative шыланьыс (šylanʹys) шыясланьыс (šyjaslanʹys) terminative шыӧдзыс (šyödzys) шыясӧдзыс (šyjasödzys) prolative шыӧдыс (šyödys) шыясӧдыс (šyjasödys) шытіыс (šytïys) шыястіыс (šyjastïys)
First person plural singular plural nominative шыным (šynym) шыясным (šyjasnym) accusative шыным (šynym) шыясным (šyjasnym) instrumental шынаным (šynanym) шыяснаным (šyjasnanym) comitative шынымкӧд (šynymköd) шыяснымкӧд (šyjasnymköd) caritive шытӧгным (šytögnym) шыястӧгным (šyjastögnym) consecutive шынымла (šynymla) шыяснымла (šyjasnymla) genitive шынымлӧн (šynymlön) шыяснымлӧн (šyjasnymlön) ablative шынымлысь (šynymlysʹ) шыяснымлысь (šyjasnymlysʹ) dative шынымлы (šynymly) шыяснымлы (šyjasnymly) inessive шыаным (šyanym) шыясаным (šyjasanym) elative шысьыным (šysʹynym) шыяссьыным (šyjassʹynym) illative шыаным (šyanym) шыясаным (šyjasanym) egressive шысяньыным (šysjanʹynym) шыяссяньыным (šyjassjanʹynym) approximative шыланьыным (šylanʹynym) шыясланьыным (šyjaslanʹynym) terminative шыӧдзыным (šyödzynym) шыясӧдзыным (šyjasödzynym) prolative шыӧдыным (šyödynym) шыясӧдыным (šyjasödynym) шытіыным (šytïynym) шыястіыным (šyjastïynym)
Second person plural singular plural nominative шыныд (šynyd) шыясныд (šyjasnyd) accusative шыныд (šynyd) шыясныд (šyjasnyd) instrumental шынаныд (šynanyd) шыяснадныд (šyjasnadnyd) comitative шыныдкӧд (šynydköd) шыясныдкӧд (šyjasnydköd) caritive шытӧгныд (šytögnyd) шыястӧгныд (šyjastögnyd) consecutive шыныдла (šynydla) шыясныдла (šyjasnydla) genitive шыныдлӧн (šynydlön) шыясныдлӧн (šyjasnydlön) ablative шыныдлысь (šynydlysʹ) шыясныдлысь (šyjasnydlysʹ) dative шыныдлы (šynydly) шыясныдлы (šyjasnydly) inessive шыаныд (šyanyd) шыясаныд (šyjasanyd) elative шысьыныд (šysʹynyd) шыяссьыныд (šyjassʹynyd) illative шыаныд (šyanyd) шыясаныд (šyjasanyd) egressive шысяньыныд (šysjanʹynyd) шыяссяньыныд (šyjassjanʹynyd) approximative шыланьыныд (šylanʹynyd) шыясланьыныд (šyjaslanʹynyd) terminative шыӧдзныд (šyödznyd) шыясӧдзныд (šyjasödznyd) prolative шыӧдныд (šyödnyd) шыясӧдныд (šyjasödnyd) шытіныд (šytïnyd) шыястіныд (šyjastïnyd)
Third person plural singular plural nominative шыныс (šynys) шыясныс (šyjasnys) accusative шыныс (šynys) шыясныс (šyjasnys) instrumental шынаныс (šynanys) шыяснаныс (šyjasnanys) comitative шыныскӧд (šynysköd) шыясныскӧд (šyjasnysköd) caritive шытӧгныс (šytögnys) шыястӧгныс (šyjastögnys) consecutive шынысла (šynysla) шыясныссла (šyjasnyssla) genitive шыныслӧн (šynyslön) шыяснысслӧн (šyjasnysslön) ablative шыныслысь (šynyslysʹ) шыяснысслысь (šyjasnysslysʹ) dative шыныслы (šynysly) шыяснысслы (šyjasnyssly) inessive шыаныс (šyanys) шыясаныс (šyjasanys) elative шысьыныс (šysʹynys) шыяссьыныс (šyjassʹynys) illative шыаныс (šyanys) шыясаныс (šyjasanys) egressive шысяньныс (šysjanʹnys) шыяссяньныс (šyjassjanʹnys) approximative шыланьныс (šylanʹnys) шыясланьныс (šyjaslanʹnys) terminative шыӧдзныс (šyödznys) шыясӧдзныс (šyjasödznys) prolative шыӧдныс (šyödnys) шыясӧдныс (šyjasödnys) шытіныс (šytïnys) шыястіныс (šyjastïnys)

Etymology 2

From Proto-Permic [Term?]. Cognate with Udmurt ши (ši).

Noun

шы • (šy)

1. spear
2. bayonet

Declension

Declension of шы
	singular	plural
nominative	шы (šy)	шыяс (šyjas)
accusative	шы (šy)	шыяс (šyjas)
instrumental	шыӧн (šyön)	шыясӧн (šyjasön)
comitative	шыкӧд (šyköd)	шыяскӧд (šyjasköd)
caritive	шытӧг (šytög)	шыястӧг (šyjastög)
consecutive	шыла (šyla)	шыясла (šyjasla)
genitive	шылӧн (šylön)	шыяслӧн (šyjaslön)
ablative	шылысь (šylysʹ)	шыяслысь (šyjaslysʹ)
dative	шылы (šyly)	шыяслы (šyjasly)
inessive	шыын (šyyn)	шыясын (šyjasyn)
elative	шыысь (šyysʹ)	шыясысь (šyjasysʹ)
illative	шыӧ (šyö)	шыясӧ (šyjasö)
egressive	шысянь (šysjanʹ)	шыяссянь (šyjassjanʹ)
approximative	шылань (šylanʹ)	шыяслань (šyjaslanʹ)
terminative	шыӧдз (šyödz)	шыясӧдз (šyjasödz)
prolative	шыӧд (šyöd)	шыясӧд (šyjasöd)
	шыті (šytï)	шыясті (šyjastï)

Possessive declension of шы
First person singular singular plural nominative шыӧй (šyöj) шыясӧй (šyjasöj) accusative шыӧй (šyöj) шыясӧй (šyjasöj) instrumental шынам (šynam) шыяснам (šyjasnam) comitative шыӧйкӧд (šyöjköd) шыясӧйкӧд (šyjasöjköd) caritive шытӧгым (šytögym) шыястӧгым (šyjastögym) consecutive шыӧйла (šyöjla) шыясӧйла (šyjasöjla) genitive шыӧйлӧн (šyöjlön) шыясӧйлӧн (šyjasöjlön) ablative шыӧйлысь (šyöjlysʹ) шыясӧйлысь (šyjasöjlysʹ) dative шыӧйлы (šyöjly) шыясӧйлы (šyjasöjly) inessive шыам (šyam) шыясам (šyjasam) elative шысьым (šysʹym) шыяссьым (šyjassʹym) illative шыам (šyam) шыясам (šyjasam) egressive шысяньым (šysjanʹym) шыяссяньым (šyjassjanʹym) approximative шыланьым (šylanʹym) шыясланьым (šyjaslanʹym) terminative шыӧдзым (šyödzym) шыясӧдзым (šyjasödzym) prolative шыӧдым (šyödym) шыясӧдым (šyjasödym) шытіым (šytïym) шыястіым (šyjastïym)
Second person singular singular plural nominative шыыд (šyyd) шыясыд (šyjasyd) accusative шыыд (šyyd) шыясыд (šyjasyd) instrumental шынад (šynad) шыяснад (šyjasnad) comitative шыыдкӧд (šyydköd) шыясыдкӧд (šyjasydköd) caritive шытӧгыд (šytögyd) шыястӧгыд (šyjastögyd) consecutive шыыдла (šyydla) шыясыдла (šyjasydla) genitive шыыдлӧн (šyydlön) шыясыдлӧн (šyjasydlön) ablative шыыдлысь (šyydlysʹ) шыясыдлысь (šyjasydlysʹ) dative шыыдлы (šyydly) шыясыдлы (šyjasydly) inessive шыад (šyad) шыясад (šyjasad) elative шысьыд (šysʹyd) шыяссьыд (šyjassʹyd) illative шыад (šyad) шыясад (šyjasad) egressive шысяньыд (šysjanʹyd) шыяссяньыд (šyjassjanʹyd) approximative шыланьыд (šylanʹyd) шыясланьыд (šyjaslanʹyd) terminative шыӧдзыд (šyödzyd) шыясӧдзыд (šyjasödzyd) prolative шыӧдыд (šyödyd) шыясӧдыд (šyjasödyd) шытіыд (šytïyd) шыястіыд (šyjastïyd)
Third person singular singular plural nominative шыыс (šyys) шыясыс (šyjasys) accusative шыыс (šyys) шыясыс (šyjasys) instrumental шынас (šynas) шыяснас (šyjasnas) comitative шыыскӧд (šyysköd) шыясыскӧд (šyjasysköd) caritive шытӧгыс (šytögys) шыястӧгыс (šyjastögys) consecutive шыысла (šyysla) шыясысла (šyjasysla) genitive шыыслӧн (šyyslön) шыясыслӧн (šyjasyslön) ablative шыыслысь (šyyslysʹ) шыясыслысь (šyjasyslysʹ) dative шыыслы (šyysly) шыясыслы (šyjasysly) inessive шыас (šyas) шыясас (šyjasas) elative шысьыс (šysʹys) шыяссьыс (šyjassʹys) illative шыас (šyas) шыясас (šyjasas) egressive шысяньыс (šysjanʹys) шыяссяньыс (šyjassjanʹys) approximative шыланьыс (šylanʹys) шыясланьыс (šyjaslanʹys) terminative шыӧдзыс (šyödzys) шыясӧдзыс (šyjasödzys) prolative шыӧдыс (šyödys) шыясӧдыс (šyjasödys) шытіыс (šytïys) шыястіыс (šyjastïys)
First person plural singular plural nominative шыным (šynym) шыясным (šyjasnym) accusative шыным (šynym) шыясным (šyjasnym) instrumental шынаным (šynanym) шыяснаным (šyjasnanym) comitative шынымкӧд (šynymköd) шыяснымкӧд (šyjasnymköd) caritive шытӧгным (šytögnym) шыястӧгным (šyjastögnym) consecutive шынымла (šynymla) шыяснымла (šyjasnymla) genitive шынымлӧн (šynymlön) шыяснымлӧн (šyjasnymlön) ablative шынымлысь (šynymlysʹ) шыяснымлысь (šyjasnymlysʹ) dative шынымлы (šynymly) шыяснымлы (šyjasnymly) inessive шыаным (šyanym) шыясаным (šyjasanym) elative шысьыным (šysʹynym) шыяссьыным (šyjassʹynym) illative шыаным (šyanym) шыясаным (šyjasanym) egressive шысяньыным (šysjanʹynym) шыяссяньыным (šyjassjanʹynym) approximative шыланьыным (šylanʹynym) шыясланьыным (šyjaslanʹynym) terminative шыӧдзыным (šyödzynym) шыясӧдзыным (šyjasödzynym) prolative шыӧдыным (šyödynym) шыясӧдыным (šyjasödynym) шытіыным (šytïynym) шыястіыным (šyjastïynym)
Second person plural singular plural nominative шыныд (šynyd) шыясныд (šyjasnyd) accusative шыныд (šynyd) шыясныд (šyjasnyd) instrumental шынаныд (šynanyd) шыяснадныд (šyjasnadnyd) comitative шыныдкӧд (šynydköd) шыясныдкӧд (šyjasnydköd) caritive шытӧгныд (šytögnyd) шыястӧгныд (šyjastögnyd) consecutive шыныдла (šynydla) шыясныдла (šyjasnydla) genitive шыныдлӧн (šynydlön) шыясныдлӧн (šyjasnydlön) ablative шыныдлысь (šynydlysʹ) шыясныдлысь (šyjasnydlysʹ) dative шыныдлы (šynydly) шыясныдлы (šyjasnydly) inessive шыаныд (šyanyd) шыясаныд (šyjasanyd) elative шысьыныд (šysʹynyd) шыяссьыныд (šyjassʹynyd) illative шыаныд (šyanyd) шыясаныд (šyjasanyd) egressive шысяньыныд (šysjanʹynyd) шыяссяньыныд (šyjassjanʹynyd) approximative шыланьыныд (šylanʹynyd) шыясланьыныд (šyjaslanʹynyd) terminative шыӧдзныд (šyödznyd) шыясӧдзныд (šyjasödznyd) prolative шыӧдныд (šyödnyd) шыясӧдныд (šyjasödnyd) шытіныд (šytïnyd) шыястіныд (šyjastïnyd)
Third person plural singular plural nominative шыныс (šynys) шыясныс (šyjasnys) accusative шыныс (šynys) шыясныс (šyjasnys) instrumental шынаныс (šynanys) шыяснаныс (šyjasnanys) comitative шыныскӧд (šynysköd) шыясныскӧд (šyjasnysköd) caritive шытӧгныс (šytögnys) шыястӧгныс (šyjastögnys) consecutive шынысла (šynysla) шыясныссла (šyjasnyssla) genitive шыныслӧн (šynyslön) шыяснысслӧн (šyjasnysslön) ablative шыныслысь (šynyslysʹ) шыяснысслысь (šyjasnysslysʹ) dative шыныслы (šynysly) шыяснысслы (šyjasnyssly) inessive шыаныс (šyanys) шыясаныс (šyjasanys) elative шысьыныс (šysʹynys) шыяссьыныс (šyjassʹynys) illative шыаныс (šyanys) шыясаныс (šyjasanys) egressive шысяньныс (šysjanʹnys) шыяссяньныс (šyjassjanʹnys) approximative шыланьныс (šylanʹnys) шыясланьныс (šyjaslanʹnys) terminative шыӧдзныс (šyödznys) шыясӧдзныс (šyjasödznys) prolative шыӧдныс (šyödnys) шыясӧдныс (šyjasödnys) шытіныс (šytïnys) шыястіныс (šyjastïnys)

References

• L. M. Beznosikova; E. A. Ajbabina; R. I. Kosnyreva (2000) Коми-Русский словарь [Komi-Russian dictionary], →ISBN, page 746