բեկանեմ
Jump to navigation
Jump to search
Old Armenian
[edit]Alternative forms
[edit]- բեկեմ (bekem)
Etymology
[edit]From Proto-Indo-European *bʰeg- (“to break”) + -ան- (-an-).[1][2][3]
Verb
[edit]բեկանեմ • (bekanem)
- (transitive) to break; to break to pieces; to crack, to split; to dishearten
- (mediopassive, intransitive) to break; to lose courage, to be discouraged
- (mediopassive, intransitive) to reflect, to echo
Conjugation
[edit]active
| infinitive | բեկանել (bekanel) | participle | բեկեալ (bekeal) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| causative | — | aorist stem | բեկ- (bek-) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | բեկանեմ (bekanem) | բեկանես (bekanes) | բեկանէ (bekanē) | բեկանեմք (bekanemkʻ) | բեկանէք (bekanēkʻ) | բեկանեն (bekanen) | |
| imperfect | բեկանէի, բեկանեի* (bekanēi, bekanei*) | բեկանէիր, բեկանեիր* (bekanēir, bekaneir*) | բեկանէր (bekanēr) | բեկանէաք, բեկանեաք* (bekanēakʻ, bekaneakʻ*) | բեկանէիք, բեկանեիք* (bekanēikʻ, bekaneikʻ*) | բեկանէին, բեկանեին* (bekanēin, bekanein*) | |
| aorist | բեկի (beki) | բեկեր (beker) | եբեկ (ebek) | բեկաք (bekakʻ) | բեկէք, բեկիք (bekēkʻ, bekikʻ) | բեկին (bekin) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | բեկանիցեմ (bekanicʻem) | բեկանիցես (bekanicʻes) | բեկանիցէ (bekanicʻē) | բեկանիցեմք (bekanicʻemkʻ) | բեկանիցէք (bekanicʻēkʻ) | բեկանիցեն (bekanicʻen) | |
| aorist | բեկից (bekicʻ) | բեկցես (bekcʻes) | բեկցէ (bekcʻē) | բեկցուք (bekcʻukʻ) | բեկջիք (bekǰikʻ) | բեկցեն (bekcʻen) | |
| imperatives | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| imperative | — | բե՛կ (bék) | — | — | բեկէ՛ք (bekḗkʻ) | — | |
| cohortative | — | բեկջի՛ր (bekǰír) | — | — | բեկջի՛ք (bekǰíkʻ) | — | |
| prohibitive | — | մի՛ բեկաներ (mí bekaner) | — | — | մի՛ բեկանէք (mí bekanēkʻ) | — | |
| *rare | |||||||
mediopassive
| infinitive | բեկանել, բեկանիլ* (bekanel, bekanil*) | participle | բեկեալ (bekeal) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| causative | — | aorist stem | բեկ- (bek-) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | բեկանիմ (bekanim) | բեկանիս (bekanis) | բեկանի (bekani) | բեկանիմք (bekanimkʻ) | բեկանիք (bekanikʻ) | բեկանին (bekanin) | |
| imperfect | բեկանէի (bekanēi) | բեկանէիր (bekanēir) | բեկանէր, բեկանիւր (bekanēr, bekaniwr) | բեկանէաք (bekanēakʻ) | բեկանէիք (bekanēikʻ) | բեկանէին (bekanēin) | |
| aorist | բեկայ (bekay) | բեկար (bekar) | բեկաւ (bekaw) | բեկաք (bekakʻ) | բեկայք (bekaykʻ) | բեկան (bekan) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | բեկանիցիմ (bekanicʻim) | բեկանիցիս (bekanicʻis) | բեկանիցի (bekanicʻi) | բեկանիցիմք (bekanicʻimkʻ) | բեկանիցիք (bekanicʻikʻ) | բեկանիցին (bekanicʻin) | |
| aorist | բեկայց (bekaycʻ) | բեկցիս (bekcʻis) | բեկցի (bekcʻi) | բեկցուք (bekcʻukʻ) | բեկջիք (bekǰikʻ) | բեկցին (bekcʻin) | |
| imperatives | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| imperative | — | բեկի՛ր (bekír) | — | — | բեկարո՛ւք (bekarúkʻ) | — | |
| cohortative | — | բեկջի՛ր (bekǰír) | — | — | բեկջի՛ք (bekǰíkʻ) | — | |
| prohibitive | — | մի՛ բեկանիր (mí bekanir) | — | — | մի՛ բեկանիք (mí bekanikʻ) | — | |
| *post-classical | |||||||
Derived terms
[edit]- ախտաբեկ (axtabek)
- ակօսաբեկ (akōsabek)
- ահաբեկ (ahabek)
- ահաբեկելի (ahabekeli)
- ահաբեկեմ (ahabekem)
- ահաբեկութիւն (ahabekutʻiwn)
- աղեբեկ (ałebek)
- աղէբեկ (ałēbek)
- այսաբեկ (aysabek)
- անբեկանելի (anbekaneli)
- անբեկելի (anbekeli)
- անբեկչելի (anbekčʻeli)
- անդամաբեկ (andamabek)
- անձկաբեկ (anjkabek)
- աշնանաբեկ (ašnanabek)
- ասպարաբեկ (asparabek)
- բարձաբեկ (barjabek)
- բարձաբեկութիւն (barjabekutʻiwn)
- բեկ (bek)
- բեկբեկեմ (bekbekem)
- բեկբեկումն (bekbekumn)
- բեկոտեմ (bekotem)
- բեկոր (bekor)
- բեկութիւն (bekutʻiwn)
- բեկումն (bekumn)
- բեկչիմ (bekčʻim)
- բեկտեմ (bektem)
- բեկտոր (bektor)
- բեկտու (bektu)
- բեկտումն (bektumn)
- գազանաբեկ (gazanabek)
- գազանաբեկութիւն (gazanabekutʻiwn)
- գանաբեկ (ganabek)
- դիւրաբեկ (diwrabek)
- երկիւղաբեկ (erkiwłabek)
- լերդաբեկեմ (lerdabekem)
- խեկբեկս (xekbeks)
- խեցբեկ (xecʻbek)
- խեցբեկագոյն (xecʻbekagoyn)
- խեցբեկոր (xecʻbekor)
- ծանրաբեկ (canrabek)
- ծնեբեկ (cnebek)
- ծնէբեկ (cnēbek)
- կաշառաբեկ (kašaṙabek)
- կառափնաբեկ (kaṙapʻnabek)
- հարուածաբեկ (haruacabek)
- հրամանաբեկ (hramanabek)
- ձեռնբեկ (jeṙnbek)
- մակբեկութիւն (makbekutʻiwn)
- միջաբեկ (miǰabek)
- միջաբեկեմ (miǰabekem)
- յորդաբեկ (yordabek)
- նախանձաբեկ (naxanjabek)
- նախանձաբեկիմ (naxanjabekim)
- նախանձաբեկութիւն (naxanjabekutʻiwn)
- նաւաբեկ (nawabek)
- նաւաբեկիմ (nawabekim)
- նաւաբեկութիւն (nawabekutʻiwn)
- նգաբեկեմ (ngabekem)
- նիզակաբեկորք (nizakabekorkʻ)
- նիզակաբեկք (nizakabekkʻ)
- շրջաբեկութիւն (šrǰabekutʻiwn)
- ողնաբեկ (ołnabek)
- ողնաբեկեալ (ołnabekeal)
- ոսկրաբեկ (oskrabek)
- ոստաբեկ (ostabek)
- ոտնբեկ (otnbek)
- ուղեբեկ (ułebek)
- չարաբեկ (čʻarabek)
- չորաբեկ (čʻorabek)
- պարբեկութիւն (parbekutʻiwn)
- սանձաբեկ (sanjabek)
- սովաբեկ (sovabek)
- սրտաբեկ (srtabek)
- սրտաբեկեմ (srtabekem)
- սրտաբեկիմ (srtabekim)
- սրտաբեկութիւն (srtabekutʻiwn)
- վաստակաբեկ (vastakabek)
- վշտաբեկ (vštabek)
- ցրտաբեկ (cʻrtabek)
- ցրտաբեկութիւն (cʻrtabekutʻiwn)
- քամակաբեկ (kʻamakabek)
- քարբեկ (kʻarbek)
Descendants
[edit]References
[edit]- ^ Ačaṙyan, Hračʻya (1940) Hayocʻ lezvi patmutʻyun [History of the Armenian Language] (in Armenian), volume I, Yerevan: University Press, pages 40–41
- ^ Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “բեկ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
- ^ Martirosyan, Hrach (2010) “bekanem”, in Etymological Dictionary of the Armenian Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 8), Leiden and Boston: Brill, page 174
Further reading
[edit]- Petrosean, Matatʻeay (1879) “բեկանեմ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “բեկանեմ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
Categories:
- Old Armenian terms derived from Proto-Indo-European
- Old Armenian terms derived from the Proto-Indo-European root *bʰeg- (break)
- Old Armenian terms inherited from Proto-Indo-European
- Old Armenian terms suffixed with -ան-
- Old Armenian lemmas
- Old Armenian verbs
- Old Armenian transitive verbs
- Old Armenian intransitive verbs