փչել
Armenian
Etymology
From Old Armenian փչեմ (pʻčʻem).
Pronunciation
- (Eastern Armenian) IPA(key): /pʰəˈt͡ʃʰel/, [pʰət͡ʃʰél]
- (Western Armenian) IPA(key): /pəˈt͡ʃel/, [pʰət͡ʃʰél]
Verb
փչել • (pʻčʻel)
- to blow
- քամին փչում է ― kʻamin pʻčʻum ē ― the wind blows
- to inflate, to puff out
- փուչիկ փչել ― pʻučʻik pʻčʻel ― to inflate a balloon
- to extinguish, to blow out
- մոմը փչել ― momə pʻčʻel ― to extinguish the candle
- (figuratively) to lie, to talk nonsense
Inflection
-el conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | փչել (pʻčʻel) | imperfective converb | փչում (pʻčʻum) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| passive | փչվել (pʻčʻvel) | simultaneous converb | փչելիս (pʻčʻelis) | ||||
| causative | — | perfective converb | փչել (pʻčʻel) | ||||
| aorist stem | փչ- (pʻčʻ-) | future converb I | փչելու (pʻčʻelu) | ||||
| resultative participle | փչած (pʻčʻac) | future converb II | փչելիք (pʻčʻelikʻ) | ||||
| subject participle | փչող (pʻčʻoġ) | connegative converb | փչի (pʻčʻi) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | փչում եմ (pʻčʻum em) | փչում ես (pʻčʻum es) | փչում է (pʻčʻum ē) | փչում ենք (pʻčʻum enkʻ) | փչում եք (pʻčʻum ekʻ) | փչում են (pʻčʻum en) | |
| past imperfective | փչում էի (pʻčʻum ēi) | փչում էիր (pʻčʻum ēir) | փչում էր (pʻčʻum ēr) | փչում էինք (pʻčʻum ēinkʻ) | փչում էիք (pʻčʻum ēikʻ) | փչում էին (pʻčʻum ēin) | |
| future | փչելու եմ (pʻčʻelu em) | փչելու ես (pʻčʻelu es) | փչելու է (pʻčʻelu ē) | փչելու ենք (pʻčʻelu enkʻ) | փչելու եք (pʻčʻelu ekʻ) | փչելու են (pʻčʻelu en) | |
| past future | փչելու էի (pʻčʻelu ēi) | փչելու էիր (pʻčʻelu ēir) | փչելու էր (pʻčʻelu ēr) | փչելու էինք (pʻčʻelu ēinkʻ) | փչելու էիք (pʻčʻelu ēikʻ) | փչելու էին (pʻčʻelu ēin) | |
| present perfect | փչել եմ (pʻčʻel em) | փչել ես (pʻčʻel es) | փչել է (pʻčʻel ē) | փչել ենք (pʻčʻel enkʻ) | փչել եք (pʻčʻel ekʻ) | փչել են (pʻčʻel en) | |
| pluperfect | փչել էի (pʻčʻel ēi) | փչել էիր (pʻčʻel ēir) | փչել էր (pʻčʻel ēr) | փչել էինք (pʻčʻel ēinkʻ) | փչել էիք (pʻčʻel ēikʻ) | փչել էին (pʻčʻel ēin) | |
| aorist (past perfective) | փչեցի, փչի* (pʻčʻecʻi, pʻčʻi*) | փչեցիր, փչիր* (pʻčʻecʻir, pʻčʻir*) | փչեց (pʻčʻecʻ) | փչեցինք, փչինք* (pʻčʻecʻinkʻ, pʻčʻinkʻ*) | փչեցիք, փչիք* (pʻčʻecʻikʻ, pʻčʻikʻ*) | փչեցին, փչին* (pʻčʻecʻin, pʻčʻin*) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | փչեմ (pʻčʻem) | փչես (pʻčʻes) | փչի (pʻčʻi) | փչենք (pʻčʻenkʻ) | փչեք (pʻčʻekʻ) | փչեն (pʻčʻen) | |
| past | փչեի (pʻčʻei) | փչեիր (pʻčʻeir) | փչեր (pʻčʻer) | փչեինք (pʻčʻeinkʻ) | փչեիք (pʻčʻeikʻ) | փչեին (pʻčʻein) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | կփչեմ (kpʻčʻem) | կփչես (kpʻčʻes) | կփչի (kpʻčʻi) | կփչենք (kpʻčʻenkʻ) | կփչեք (kpʻčʻekʻ) | կփչեն (kpʻčʻen) | |
| past | կփչեի (kpʻčʻei) | կփչեիր (kpʻčʻeir) | կփչեր (kpʻčʻer) | կփչեինք (kpʻčʻeinkʻ) | կփչեիք (kpʻčʻeikʻ) | կփչեին (kpʻčʻein) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | փչի՛ր, փչի՛* (pʻčʻír, pʻčʻí*) | — | — | փչե՛ք, փչեցե՛ք** (pʻčʻékʻ, pʻčʻecʻékʻ**) | — | ||
| *colloquial **dated | |||||||
-el negative conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | չփչել (čʻpʻčʻel) | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| resultative participle | չփչած (čʻpʻčʻac) | ||||||
| subject participle | չփչող (čʻpʻčʻoġ) | ||||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | չեմ փչում (čʻem pʻčʻum) | չես փչում (čʻes pʻčʻum) | չի փչում (čʻi pʻčʻum) | չենք փչում (čʻenkʻ pʻčʻum) | չեք փչում (čʻekʻ pʻčʻum) | չեն փչում (čʻen pʻčʻum) | |
| past imperfective | չէի փչում (čʻēi pʻčʻum) | չէիր փչում (čʻēir pʻčʻum) | չէր փչում (čʻēr pʻčʻum) | չէինք փչում (čʻēinkʻ pʻčʻum) | չէիք փչում (čʻēikʻ pʻčʻum) | չէին փչում (čʻēin pʻčʻum) | |
| future | չեմ փչելու (čʻem pʻčʻelu) | չես փչելու (čʻes pʻčʻelu) | չի փչելու (čʻi pʻčʻelu) | չենք փչելու (čʻenkʻ pʻčʻelu) | չեք փչելու (čʻekʻ pʻčʻelu) | չեն փչելու (čʻen pʻčʻelu) | |
| past future | չէի փչելու (čʻēi pʻčʻelu) | չէիր փչելու (čʻēir pʻčʻelu) | չէր փչելու (čʻēr pʻčʻelu) | չէինք փչելու (čʻēinkʻ pʻčʻelu) | չէիք փչելու (čʻēikʻ pʻčʻelu) | չէին փչելու (čʻēin pʻčʻelu) | |
| present perfect | չեմ փչել (čʻem pʻčʻel) | չես փչել (čʻes pʻčʻel) | չի փչել (čʻi pʻčʻel) | չենք փչել (čʻenkʻ pʻčʻel) | չեք փչել (čʻekʻ pʻčʻel) | չեն փչել (čʻen pʻčʻel) | |
| pluperfect | չէի փչել (čʻēi pʻčʻel) | չէիր փչել (čʻēir pʻčʻel) | չէր փչել (čʻēr pʻčʻel) | չէինք փչել (čʻēinkʻ pʻčʻel) | չէիք փչել (čʻēikʻ pʻčʻel) | չէին փչել (čʻēin pʻčʻel) | |
| aorist (past perfective) | չփչեցի, չփչի* (čʻpʻčʻecʻi, čʻpʻčʻi*) | չփչեցիր, չփչիր* (čʻpʻčʻecʻir, čʻpʻčʻir*) | չփչեց (čʻpʻčʻecʻ) | չփչեցինք, չփչինք* (čʻpʻčʻecʻinkʻ, čʻpʻčʻinkʻ*) | չփչեցիք, չփչիք* (čʻpʻčʻecʻikʻ, čʻpʻčʻikʻ*) | չփչեցին, չփչին* (čʻpʻčʻecʻin, čʻpʻčʻin*) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | չփչեմ (čʻpʻčʻem) | չփչես (čʻpʻčʻes) | չփչի (čʻpʻčʻi) | չփչենք (čʻpʻčʻenkʻ) | չփչեք (čʻpʻčʻekʻ) | չփչեն (čʻpʻčʻen) | |
| past | չփչեի (čʻpʻčʻei) | չփչեիր (čʻpʻčʻeir) | չփչեր (čʻpʻčʻer) | չփչեինք (čʻpʻčʻeinkʻ) | չփչեիք (čʻpʻčʻeikʻ) | չփչեին (čʻpʻčʻein) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | չեմ փչի (čʻem pʻčʻi) | չես փչի (čʻes pʻčʻi) | չի փչի (čʻi pʻčʻi) | չենք փչի (čʻenkʻ pʻčʻi) | չեք փչի (čʻekʻ pʻčʻi) | չեն փչի (čʻen pʻčʻi) | |
| past | չէի փչի (čʻēi pʻčʻi) | չէիր փչի (čʻēir pʻčʻi) | չէր փչի (čʻēr pʻčʻi) | չէինք փչի (čʻēinkʻ pʻčʻi) | չէիք փչի (čʻēikʻ pʻčʻi) | չէին փչի (čʻēin pʻčʻi) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | մի՛ փչիր, մի՛ փչի* (mí pʻčʻir, mí pʻčʻi*) | — | — | մի՛ փչեք, մի՛ փչեցեք** (mí pʻčʻekʻ, mí pʻčʻecʻekʻ**) | — | ||
| *colloquial **dated | |||||||
declension of the nominalized infinitive, u-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular (singulare tantum) | ||||
|---|---|---|---|---|
| nominative | փչել (pʻčʻel) | |||
| dative | փչելու (pʻčʻelu) | |||
| ablative | փչելուց (pʻčʻelucʻ) | |||
| instrumental | փչելով (pʻčʻelov) | |||
| locative | փչելում (pʻčʻelum) | |||
| definite forms | ||||
| nominative | փչելը/փչելն (pʻčʻelə/pʻčʻeln) | |||
| dative | փչելուն (pʻčʻelun) | |||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | փչելս (pʻčʻels) | |||
| dative | փչելուս (pʻčʻelus) | |||
| ablative | փչելուցս (pʻčʻelucʻs) | |||
| instrumental | փչելովս (pʻčʻelovs) | |||
| locative | փչելումս (pʻčʻelums) | |||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | փչելդ (pʻčʻeld) | |||
| dative | փչելուդ (pʻčʻelud) | |||
| ablative | փչելուցդ (pʻčʻelucʻd) | |||
| instrumental | փչելովդ (pʻčʻelovd) | |||
| locative | փչելումդ (pʻčʻelumd) | |||
Old Armenian
Verb
- infinitive of փչեմ (pʻčʻem)