उष्णकाल

Sanskrit

Alternative scripts

Alternative scripts

• উষ্ণকাল (Assamese script)
• ᬉᬱ᭄ᬡᬓᬵᬮ (Balinese script)
• উষ্ণকাল (Bengali script)
• 𑰄𑰬𑰿𑰜𑰎𑰯𑰩 (Bhaiksuki script)
• 𑀉𑀱𑁆𑀡𑀓𑀸𑀮 (Brahmi script)
• ဥၑ္ဏကာလ (Burmese script)
• ઉષ્ણકાલ (Gujarati script)
• ਉਸ਼੍ਣਕਾਲ (Gurmukhi script)
• 𑌉𑌷𑍍𑌣𑌕𑌾𑌲 (Grantha script)
• ꦈꦰ꧀ꦟꦏꦴꦭ (Javanese script)
• 𑂇𑂭𑂹𑂝𑂍𑂰𑂪 (Kaithi script)
• ಉಷ್ಣಕಾಲ (Kannada script)
• ឧឞ្ណកាល (Khmer script)
• ອຸຩ຺ຓກາລ (Lao script)
• ഉഷ്ണകാല (Malayalam script)
• ᡠᢢᢏᠠᡬᠠ᠎᠊ᠠᠯᠠ (Manchu script)
• 𑘄𑘬𑘿𑘜𑘎𑘰𑘩 (Modi script)
• ᠤᢔᢏᠠᢉᠠᢗᠯᠠ᠋ (Mongolian script)
• 𑦤𑧌𑧠𑦼𑦮𑧑𑧉 (Nandinagari script)
• 𑐄𑐲𑑂𑐞𑐎𑐵𑐮 (Newa script)
• ଉଷ୍ଣକାଲ (Odia script)
• ꢆꢰ꣄ꢠꢒꢵꢭ (Saurashtra script)
• 𑆇𑆰𑇀𑆟𑆑𑆳𑆬 (Sharada script)
• 𑖄𑖬𑖿𑖜𑖎𑖯𑖩 (Siddham script)
• උෂ‍්ණකාල (Sinhalese script)
• 𑩐𑩒𑪀 𑪙𑩪𑩜𑩛𑩽 (Soyombo script)
• 𑚄𑚶𑚘𑚊𑚭𑚥 (Takri script)
• உஷ்ணகால (Tamil script)
• ఉష్ణకాల (Telugu script)
• อุษฺณกาล (Thai script)
• ཨུ་ཥྞ་ཀཱ་ལ (Tibetan script)
• 𑒅𑒭𑓂𑒝𑒏𑒰𑒪 (Tirhuta script)
• 𑨀𑨃𑨯𑩇𑨘𑨋𑨊𑨬 (Zanabazar Square script)

Etymology

उष्ण (uṣṇa, “heat”) +‎ काल (kāla, “season; time”).

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /uʂ.ɳɐ.kɑː.lɐ/
• (Classical Sanskrit) IPA^(key): /uʂ.ɳɐˈkɑː.l̪ɐ/

Noun

उष्णकाल • (uṣṇakāla) stem, m (Medieval Sanskrit)

1. summer, the hot season
   • c. 1550, Niyanātha Siddha, Rasaratnākara 2.2.40:

     उष्णकाले तु गुञ्जैकं ताम्बूलपत्रसंयुतम् ।
     चन्द्रवृद्ध्या सदा भक्ष्यं यावत षोडशगुञ्जकम् ॥

     uṣṇakāle tu guñjaikaṃ tāmbūlapatrasaṃyutam.
     candravṛddhyā sadā bhakṣyaṃ yāvata ṣoḍaśaguñjakam.

Declension

Masculine a-stem declension of उष्णकाल
Nom. sg.	उष्णकालः (uṣṇakālaḥ)
Gen. sg.	उष्णकालस्य (uṣṇakālasya)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	उष्णकालः (uṣṇakālaḥ)	उष्णकालौ (uṣṇakālau)	उष्णकालाः (uṣṇakālāḥ)
Vocative	उष्णकाल (uṣṇakāla)	उष्णकालौ (uṣṇakālau)	उष्णकालाः (uṣṇakālāḥ)
Accusative	उष्णकालम् (uṣṇakālam)	उष्णकालौ (uṣṇakālau)	उष्णकालान् (uṣṇakālān)
Instrumental	उष्णकालेन (uṣṇakālena)	उष्णकालाभ्याम् (uṣṇakālābhyām)	उष्णकालैः (uṣṇakālaiḥ)
Dative	उष्णकालाय (uṣṇakālāya)	उष्णकालाभ्याम् (uṣṇakālābhyām)	उष्णकालेभ्यः (uṣṇakālebhyaḥ)
Ablative	उष्णकालात् (uṣṇakālāt)	उष्णकालाभ्याम् (uṣṇakālābhyām)	उष्णकालेभ्यः (uṣṇakālebhyaḥ)
Genitive	उष्णकालस्य (uṣṇakālasya)	उष्णकालयोः (uṣṇakālayoḥ)	उष्णकालानाम् (uṣṇakālānām)
Locative	उष्णकाले (uṣṇakāle)	उष्णकालयोः (uṣṇakālayoḥ)	उष्णकालेषु (uṣṇakāleṣu)

Descendants

• Maharastri Prakrit:
  • Old Marathi: उन्हाळा (unhāḷā)
    • Marathi: उन्हाळा (unhāḷā)
• Sauraseni Prakrit:
  • Gujarati: ઉનાળો (unāḷo)

References

• Monier Williams (1899) “उष्णकाल”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 220.