कृमि

See also: क़ौम, कम, किम्, काम, कमी, and कामी

Sanskrit

Alternative scripts

Alternative scripts

• কৃমি (Assamese script)
• ᬓᬺᬫᬶ (Balinese script)
• কৃমি (Bengali script)
• 𑰎𑰴𑰦𑰰 (Bhaiksuki script)
• 𑀓𑀾𑀫𑀺 (Brahmi script)
• ကၖမိ (Burmese script)
• કૃમિ (Gujarati script)
• ਕ੍ਰਮਿ (Gurmukhi script)
• 𑌕𑍃𑌮𑌿 (Grantha script)
• ꦏꦽꦩꦶ (Javanese script)
• 𑂍𑃂𑂧𑂱 (Kaithi script)
• ಕೃಮಿ (Kannada script)
• ក្ឫមិ (Khmer script)
• ກ຺ຣິມິ (Lao script)
• കൃമി (Malayalam script)
• ᡬᡵᡳᠮᡳ (Manchu script)
• 𑘎𑘵𑘦𑘱 (Modi script)
• ᢉᠷᠢᠮᠢ (Mongolian script)
• 𑦮𑧖𑧆𑧒 (Nandinagari script)
• 𑐎𑐺𑐩𑐶 (Newa script)
• କୃମି (Odia script)
• ꢒꢺꢪꢶ (Saurashtra script)
• 𑆑𑆸𑆩𑆴 (Sharada script)
• 𑖎𑖴𑖦𑖰 (Siddham script)
• කෘමි (Sinhalese script)
• 𑩜𑩙𑩴𑩑 (Soyombo script)
• 𑚊𑚢𑚮 (Takri script)
• க்ரிமி (Tamil script)
• కృమి (Telugu script)
• กฺฤมิ (Thai script)
• ཀྲྀ་མི (Tibetan script)
• 𑒏𑒵𑒧𑒱 (Tirhuta script)
• 𑨋𑨼𑨉𑨢𑨁 (Zanabazar Square script)

Etymology

PIE word
*kʷŕ̥mis

From Proto-Indo-Aryan *kŕ̥miṣ, from Proto-Indo-Iranian *kŕ̥miš, from Proto-Indo-European *kʷŕ̥mis (“worm”). Cognate with Proto-Slavic *čьrvь (“worm”), Lithuanian kirmi̇̀s (“worm”), and Persian کرم (kerm, “worm”).

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /kŕ̩.mi/
• (Classical Sanskrit) IPA^(key): /kr̩.mi/

Noun

कृमि • (kṛ́mi) stem, m

1. a worm, insect (VS., TS., AV., ŚBr., Mn. etc.)
2. "a spider" (» कृमितन्तुजाल (kṛ́mi-tantu-jāla))
3. a silk-worm (L.)
4. a shield-louse (L.)
5. an ant (L.)
6. lac (red dye caused by insects) (L.)
7. name of a son (of उशीनर (uśīnara) Hariv. 1676 ff.; of भजमान (bhajamāna) Hariv. 2002)
8. name of an Asura (brother of Rāvaṇa) (L.)
9. name of a नागराज (nāga-rāja) (Buddh.)

Declension

Masculine i-stem declension of कृमि

	singular	dual	plural
nominative	कृमिः (kṛ́miḥ)	कृमी (kṛ́mī)	कृमयः (kṛ́mayaḥ)
accusative	कृमिम् (kṛ́mim)	कृमी (kṛ́mī)	कृमीन् (kṛ́mīn)
instrumental	कृमिणा (kṛ́miṇā) कृम्या¹ (kṛ́myā¹)	कृमिभ्याम् (kṛ́mibhyām)	कृमिभिः (kṛ́mibhiḥ)
dative	कृमये (kṛ́maye)	कृमिभ्याम् (kṛ́mibhyām)	कृमिभ्यः (kṛ́mibhyaḥ)
ablative	कृमेः (kṛ́meḥ) कृम्यः¹ (kṛ́myaḥ¹)	कृमिभ्याम् (kṛ́mibhyām)	कृमिभ्यः (kṛ́mibhyaḥ)
genitive	कृमेः (kṛ́meḥ) कृम्यः¹ (kṛ́myaḥ¹)	कृम्योः (kṛ́myoḥ)	कृमीणाम् (kṛ́mīṇām)
locative	कृमौ (kṛ́mau) कृमा¹ (kṛ́mā¹)	कृम्योः (kṛ́myoḥ)	कृमिषु (kṛ́miṣu)
vocative	कृमे (kṛ́me)	कृमी (kṛ́mī)	कृमयः (kṛ́mayaḥ)

• ¹Vedic

Derived terms

• क्रिमि (krimi)

Descendants

• Pali: kimi
• Punjabi: ਕਿਰਮ (kiram, “worm, slug, maggot”)
• Odia: କୃମି (krumi)
• Bengali: কৃমি (krimi)
• Sinhalese: කිමියා (kimiyā)
• → Malayalam: കൃമി (kr̥mi)
• → Tamil: கிருமி (kirumi)
• → Telugu: క్రిమి (krimi)
• → Indonesian: keremi
• >? Romani: kirmo, kermo

Noun

कृमि • (kṛ́mi) stem, f

1. name of the wife of उशीनर (uśīnara) and mother of Kṛmi (Hariv. 1675 and VP.; v.l. कृमी (kṛmī))
2. name of a river (MBh. VI, 9, 17)

Declension

Feminine i-stem declension of कृमि

	singular	dual	plural
nominative	कृमिः (kṛ́miḥ)	कृमी (kṛ́mī)	कृमयः (kṛ́mayaḥ)
accusative	कृमिम् (kṛ́mim)	कृमी (kṛ́mī)	कृमीः (kṛ́mīḥ)
instrumental	कृम्या (kṛ́myā) कृमी¹ (kṛ́mī¹)	कृमिभ्याम् (kṛ́mibhyām)	कृमिभिः (kṛ́mibhiḥ)
dative	कृमये (kṛ́maye) कृम्यै² (kṛ́myai²) कृमी¹ (kṛ́mī¹)	कृमिभ्याम् (kṛ́mibhyām)	कृमिभ्यः (kṛ́mibhyaḥ)
ablative	कृमेः (kṛ́meḥ) कृम्याः² (kṛ́myāḥ²) कृम्यै³ (kṛ́myai³)	कृमिभ्याम् (kṛ́mibhyām)	कृमिभ्यः (kṛ́mibhyaḥ)
genitive	कृमेः (kṛ́meḥ) कृम्याः² (kṛ́myāḥ²) कृम्यै³ (kṛ́myai³)	कृम्योः (kṛ́myoḥ)	कृमीणाम् (kṛ́mīṇām)
locative	कृमौ (kṛ́mau) कृम्याम्² (kṛ́myām²) कृमा¹ (kṛ́mā¹)	कृम्योः (kṛ́myoḥ)	कृमिषु (kṛ́miṣu)
vocative	कृमे (kṛ́me)	कृमी (kṛ́mī)	कृमयः (kṛ́mayaḥ)

• ¹Vedic
• ²Later Sanskrit
• ³Brāhmaṇas

References

• Monier Williams (1899), “कृमि”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 0305.