द्विष्

Sanskrit

Alternative scripts

Alternative scripts

• দ্বিষ্ (Assamese script)
• ᬤ᭄ᬯᬶᬱ᭄ (Balinese script)
• দ্বিষ্ (Bengali script)
• 𑰟𑰿𑰪𑰰𑰬𑰿 (Bhaiksuki script)
• 𑀤𑁆𑀯𑀺𑀱𑁆 (Brahmi script)
• ဒွိၑ် (Burmese script)
• દ્વિષ્ (Gujarati script)
• ਦ੍ਵਿਸ਼੍ (Gurmukhi script)
• 𑌦𑍍𑌵𑌿𑌷𑍍 (Grantha script)
• ꦢ꧀ꦮꦶꦰ꧀ (Javanese script)
• 𑂠𑂹𑂫𑂱𑂭𑂹 (Kaithi script)
• ದ್ವಿಷ್ (Kannada script)
• ទ្វិឞ៑ (Khmer script)
• ທ຺ວິຩ຺ (Lao script)
• ദ്വിഷ് (Malayalam script)
• ᡩᠣᠸᡳᢢ (Manchu script)
• 𑘟𑘿𑘪𑘱𑘬𑘿 (Modi script)
• ᢑᠸᠢᢔ (Mongolian script)
• 𑦿𑧠𑧊𑧒𑧌𑧠 (Nandinagari script)
• 𑐡𑑂𑐰𑐶𑐲𑑂 (Newa script)
• ଦ୍ଵିଷ୍ (Odia script)
• ꢣ꣄ꢮꢶꢰ꣄ (Saurashtra script)
• 𑆢𑇀𑆮𑆴𑆰𑇀 (Sharada script)
• 𑖟𑖿𑖪𑖰𑖬𑖿 (Siddham script)
• ද්‍විෂ් (Sinhalese script)
• 𑩭 𑪙𑩾𑩑𑪀 𑪙 (Soyombo script)
• 𑚛𑚶𑚦𑚮𑚶 (Takri script)
• த்³விஷ் (Tamil script)
• ద్విష్ (Telugu script)
• ทฺวิษฺ (Thai script)
• དྭི་ཥ྄ (Tibetan script)
• 𑒠𑓂𑒫𑒱𑒭𑓂 (Tirhuta script)
• 𑨛𑩇𑨭𑨁𑨯𑨴 (Zanabazar Square script)

Etymology

From Proto-Indo-European *dweys- from *dwey- (“to fear”). Cognate with Ancient Greek δεινός (deinós, “fearful”) whence English dino-, Latin dīrus whence English dire.

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /dʋiʂ/
• (Classical Sanskrit) IPA^(key): /d̪ʋiʂ/

Root

द्विष् • (dviṣ)

1. to hate, show hatred
2. to be hostile or unfriendly
3. to be a rival

Derived terms

Sanskrit terms belonging to the root द्विष् (0 c, 1 e)

Terms derived from the Sanskrit root द्विष् (1 c, 0 e)

Primary Verbal Forms

• द्वेष्टि (dvéṣṭi, Present)
• द्विषति (dviṣati, Present)
• द्वेक्ष्यति (dvekṣyáti, Future)
• द्वेष्टा (dveṣṭā́, Periphrastic Future)
• अद्विक्षत् (ádvikṣat, Aorist)
• दिद्वेष (didvéṣa, Perfect)

Secondary Forms

• द्विष्यते (dviṣyáte, Passive)
• अद्वेषि (ádveṣi, Passive Aorist)
• द्वेषयति (dveṣáyati, Causative)
• अदिद्विषत् (ádidviṣat, Causative Aorist)
• दिद्विक्षति (didvikṣati, Desiderative)
• देद्विष्यते (dedviṣyate, Intensive)
• देद्वेष्टि (dedveṣṭi, Intensive)

Non-Finite Forms

• द्विष्ट (dviṣṭá, Past Participle)
• द्वेष्टुम् (dveṣṭum, Infinitive)
• द्वेष्टोस् (dvéṣṭos, Infinitive)
• द्वेष्य (dvéṣya, Gerundive)
• द्वेषणीय (dveṣaṇīya, Gerundive)

Derived Nominal Forms

• द्विष् (dvíṣ)
• द्विष (dviṣa)
• द्वेष (dvéṣa)
• द्वेषण (dvéṣaṇa)
• द्वेषस् (dvéṣas)
• द्वेषिन् (dveṣin)
• द्वेष्टृ (dveṣṭṛ)

Prefixed Root Forms

• अनुद्विष् (anudviṣ)
• प्रद्विष् (pradviṣ)
• विद्विष् (vidviṣ)

Noun

द्विष् • (dvíṣ) stem, f

1. hostility, hate

Declension

Feminine root-stem declension of द्विष् (dvíṣ)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	द्विट् dvíṭ	द्विषौ / द्विषा¹ dvíṣau / dvíṣā¹	द्विषः dvíṣaḥ
Vocative	द्विट् dvíṭ	द्विषौ / द्विषा¹ dvíṣau / dvíṣā¹	द्विषः dvíṣaḥ
Accusative	द्विषम् dvíṣam	द्विषौ / द्विषा¹ dvíṣau / dvíṣā¹	द्विषः dvíṣaḥ
Instrumental	द्विषा dviṣā́	द्विड्भ्याम् dviḍbhyā́m	द्विड्भिः dviḍbhíḥ
Dative	द्विषे dviṣé	द्विड्भ्याम् dviḍbhyā́m	द्विड्भ्यः dviḍbhyáḥ
Ablative	द्विषः dviṣáḥ	द्विड्भ्याम् dviḍbhyā́m	द्विड्भ्यः dviḍbhyáḥ
Genitive	द्विषः dviṣáḥ	द्विषोः dviṣóḥ	द्विषाम् dviṣā́m
Locative	द्विषि dviṣí	द्विषोः dviṣóḥ	द्विट्सु dviṭsú
Notes	¹Vedic

Noun

द्विष् • (dvíṣ) stem, m

1. enemy, foe

Declension

Masculine root-stem declension of द्विष् (dvíṣ)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	द्विट् dvíṭ	द्विषौ / द्विषा¹ dvíṣau / dvíṣā¹	द्विषः dvíṣaḥ
Vocative	द्विट् dvíṭ	द्विषौ / द्विषा¹ dvíṣau / dvíṣā¹	द्विषः dvíṣaḥ
Accusative	द्विषम् dvíṣam	द्विषौ / द्विषा¹ dvíṣau / dvíṣā¹	द्विषः dvíṣaḥ
Instrumental	द्विषा dviṣā́	द्विड्भ्याम् dviḍbhyā́m	द्विड्भिः dviḍbhíḥ
Dative	द्विषे dviṣé	द्विड्भ्याम् dviḍbhyā́m	द्विड्भ्यः dviḍbhyáḥ
Ablative	द्विषः dviṣáḥ	द्विड्भ्याम् dviḍbhyā́m	द्विड्भ्यः dviḍbhyáḥ
Genitive	द्विषः dviṣáḥ	द्विषोः dviṣóḥ	द्विषाम् dviṣā́m
Locative	द्विषि dviṣí	द्विषोः dviṣóḥ	द्विट्सु dviṭsú
Notes	¹Vedic

Adjective

द्विष् • (dvíṣ) stem

1. hostile, hating, disliking

Declension

Masculine root-stem declension of द्विष् (dvíṣ)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	द्विट् dvíṭ	द्विषौ / द्विषा¹ dvíṣau / dvíṣā¹	द्विषः dvíṣaḥ
Vocative	द्विट् dvíṭ	द्विषौ / द्विषा¹ dvíṣau / dvíṣā¹	द्विषः dvíṣaḥ
Accusative	द्विषम् dvíṣam	द्विषौ / द्विषा¹ dvíṣau / dvíṣā¹	द्विषः dvíṣaḥ
Instrumental	द्विषा dviṣā́	द्विड्भ्याम् dviḍbhyā́m	द्विड्भिः dviḍbhíḥ
Dative	द्विषे dviṣé	द्विड्भ्याम् dviḍbhyā́m	द्विड्भ्यः dviḍbhyáḥ
Ablative	द्विषः dviṣáḥ	द्विड्भ्याम् dviḍbhyā́m	द्विड्भ्यः dviḍbhyáḥ
Genitive	द्विषः dviṣáḥ	द्विषोः dviṣóḥ	द्विषाम् dviṣā́m
Locative	द्विषि dviṣí	द्विषोः dviṣóḥ	द्विट्सु dviṭsú
Notes	¹Vedic

Feminine root-stem declension of द्विष् (dvíṣ)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	द्विट् dvíṭ	द्विषौ / द्विषा¹ dvíṣau / dvíṣā¹	द्विषः dvíṣaḥ
Vocative	द्विट् dvíṭ	द्विषौ / द्विषा¹ dvíṣau / dvíṣā¹	द्विषः dvíṣaḥ
Accusative	द्विषम् dvíṣam	द्विषौ / द्विषा¹ dvíṣau / dvíṣā¹	द्विषः dvíṣaḥ
Instrumental	द्विषा dviṣā́	द्विड्भ्याम् dviḍbhyā́m	द्विड्भिः dviḍbhíḥ
Dative	द्विषे dviṣé	द्विड्भ्याम् dviḍbhyā́m	द्विड्भ्यः dviḍbhyáḥ
Ablative	द्विषः dviṣáḥ	द्विड्भ्याम् dviḍbhyā́m	द्विड्भ्यः dviḍbhyáḥ
Genitive	द्विषः dviṣáḥ	द्विषोः dviṣóḥ	द्विषाम् dviṣā́m
Locative	द्विषि dviṣí	द्विषोः dviṣóḥ	द्विट्सु dviṭsú
Notes	¹Vedic

Neuter root-stem declension of द्विष् (dvíṣ)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	द्विट् dvíṭ	द्विषी dviṣī́	द्विंषि dvíṃṣi
Vocative	द्विट् dvíṭ	द्विषी dvíṣī	द्विंषि dvíṃṣi
Accusative	द्विट् dvíṭ	द्विषी dviṣī́	द्विंषि dvíṃṣi
Instrumental	द्विषा dviṣā́	द्विड्भ्याम् dviḍbhyā́m	द्विड्भिः dviḍbhíḥ
Dative	द्विषे dviṣé	द्विड्भ्याम् dviḍbhyā́m	द्विड्भ्यः dviḍbhyáḥ
Ablative	द्विषः dviṣáḥ	द्विड्भ्याम् dviḍbhyā́m	द्विड्भ्यः dviḍbhyáḥ
Genitive	द्विषः dviṣáḥ	द्विषोः dviṣóḥ	द्विषाम् dviṣā́m
Locative	द्विषि dviṣí	द्विषोः dviṣóḥ	द्विट्सु dviṭsú

References

• Monier Williams (1899) “द्विष्”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 506, column 3.
• Arthur Anthony Macdonell (1893) “द्विष्”, in A practical Sanskrit dictionary with transliteration, accentuation, and etymological analysis throughout, London: Oxford University Press
• William Dwight Whitney, 1885, The Roots, Verb-forms, and Primary Derivatives of the Sanskrit Language, Leipzig: Breitkopf and Härtel, page 81
• Otto Böhtlingk, Richard Schmidt (1879-1928) “द्विष्”, in Walter Slaje, Jürgen Hanneder, Paul Molitor, Jörg Ritter, editors, Nachtragswörterbuch des Sanskrit [Dictionary of Sanskrit with supplements] (in German), Halle-Wittenberg: Martin-Luther-Universität, published 2016

• Mallory, J. P. with Adams, D. Q. (2006) The Oxford Introduction to Proto-Indo-European and the Proto-Indo-European World (Oxford Linguistics), New York: Oxford University Press, →ISBN, page 338
• Rix, Helmut, editor (2001), “?*du̯ei̯s-”, in Lexikon der indogermanischen Verben [Lexicon of Indo-European Verbs] (in German), 2nd edition, Wiesbaden: Dr. Ludwig Reichert Verlag, →ISBN, page 131
• Pokorny, Julius (1959) “128”, in Indogermanisches etymologisches Wörterbuch [Indo-European Etymological Dictionary] (in German), volume 1, Bern, München: Francke Verlag, page 128