स्वप्न

Hindi

Etymology

(deprecated template usage) Borrowed from Sanskrit स्वप्न (svápna)

Noun

स्वप्न • (svapn) m (Urdu spelling سوپن)

1. dream
2. sleep

Synonyms

• सपना (sapnā)
• ख़्वाब (xvāb)

Derived terms

• स्वप्न देखना (svapna dekhnā)

---

Sanskrit

Alternative forms

Alternative scripts

• স্বপ্ন (Assamese script)
• ᬲ᭄ᬯᬧ᭄ᬦ (Balinese script)
• স্বপ্ন (Bengali script)
• 𑰭𑰿𑰪𑰢𑰿𑰡 (Bhaiksuki script)
• 𑀲𑁆𑀯𑀧𑁆𑀦 (Brahmi script)
• သွပ္န (Burmese script)
• સ્વપ્ન (Gujarati script)
• ਸ੍ਵਪ੍ਨ (Gurmukhi script)
• 𑌸𑍍𑌵𑌪𑍍𑌨 (Grantha script)
• ꦱ꧀ꦮꦥ꧀ꦤ (Javanese script)
• 𑂮𑂹𑂫𑂣𑂹𑂢 (Kaithi script)
• ಸ್ವಪ್ನ (Kannada script)
• ស្វប្ន (Khmer script)
• ສ຺ວປ຺ນ (Lao script)
• സ്വപ്ന (Malayalam script)
• ᠰᠣᠸᠠᢒᠨᠠ (Manchu script)
• 𑘭𑘿𑘪𑘢𑘿𑘡 (Modi script)
• ᠰᢦᢒᠨᠠ᠋ (Mongolian script)
• 𑧍𑧠𑧊𑧂𑧠𑧁 (Nandinagari script)
• 𑐳𑑂𑐰𑐥𑑂𑐣 (Newa script)
• ସ୍ଵପ୍ନ (Odia script)
• ꢱ꣄ꢮꢦ꣄ꢥ (Saurashtra script)
• 𑆱𑇀𑆮𑆥𑇀𑆤 (Sharada script)
• 𑖭𑖿𑖪𑖢𑖿𑖡 (Siddham script)
• ස‍්වප‍්න (Sinhalese script)
• 𑪁 𑪙𑩾𑩰 𑪙𑩯 (Soyombo script)
• 𑚨𑚶𑚦𑚞𑚶𑚝 (Takri script)
• ஸ்வப்ந (Tamil script)
• స్వప్న (Telugu script)
• สฺวปฺน (Thai script)
• སྭ་པྣ (Tibetan script)
• 𑒮𑓂𑒫𑒣𑓂𑒢 (Tirhuta script)
• 𑨰𑩇𑨭𑨞𑩇𑨝 (Zanabazar Square script)

Etymology

(deprecated template usage) From Proto-Indo-Aryan *swápnas, from Proto-Indo-Iranian *swápnas, from Proto-Indo-European *swépnos (“sleep, dream”), from *swep- (“to sleep”). Cognate with Latin somnus, sopor, Ancient Greek ὕπνος (húpnos), Lithuanian sapnas, Avestan 𐬓𐬀𐬟𐬥𐬀‏ (xᵛafna‏), Persian خواب (xvāb, “dream”), Old Church Slavonic сънъ (sŭnŭ), Old English swefn (whence English sweven).

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /sʋɐ́p.nɐ/
• (Classical Sanskrit) IPA^(key): /ˈs̪ʋɐp.n̪ɐ/

Noun

स्वप्न • (svápna) stem, m

1. sleep, sleeping
   • c. 1700 BCE – 1200 BCE, Ṛgveda 7.86.6:

     न स स्वो दक्षो वरुण ध्रुतिः सा सुरा मन्युर्विभीदको अचित्तिः ।
     अस्ति ज्यायान्कनीयस उपारे स्वप्नश्चनेदनृतस्य प्रयोता॥

     na sa svo dakṣo varuṇa dhrutiḥ sā surā manyurvibhīdako acittiḥ.
     asti jyāyānkanīyasa upāre svapnaścanedanṛtasya prayotā.

     Not our own will betrayed us, but seduction, thoughtlessness, Varuṇa wine, dice, or anger.
     The old is near to lead astray the younger: even sleep removeth not all evil-doing.

2. dream, dreaming
3. sleepiness, drowsiness

Declension

Masculine a-stem declension of स्वप्न (svápna)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	स्वप्नः svápnaḥ	स्वप्नौ / स्वप्ना¹ svápnau / svápnā¹	स्वप्नाः / स्वप्नासः¹ svápnāḥ / svápnāsaḥ¹
Vocative	स्वप्न svápna	स्वप्नौ / स्वप्ना¹ svápnau / svápnā¹	स्वप्नाः / स्वप्नासः¹ svápnāḥ / svápnāsaḥ¹
Accusative	स्वप्नम् svápnam	स्वप्नौ / स्वप्ना¹ svápnau / svápnā¹	स्वप्नान् svápnān
Instrumental	स्वप्नेन svápnena	स्वप्नाभ्याम् svápnābhyām	स्वप्नैः / स्वप्नेभिः¹ svápnaiḥ / svápnebhiḥ¹
Dative	स्वप्नाय svápnāya	स्वप्नाभ्याम् svápnābhyām	स्वप्नेभ्यः svápnebhyaḥ
Ablative	स्वप्नात् svápnāt	स्वप्नाभ्याम् svápnābhyām	स्वप्नेभ्यः svápnebhyaḥ
Genitive	स्वप्नस्य svápnasya	स्वप्नयोः svápnayoḥ	स्वप्नानाम् svápnānām
Locative	स्वप्ने svápne	स्वप्नयोः svápnayoḥ	स्वप्नेषु svápneṣu
Notes	¹Vedic

Derived terms

• दुःस्वप्न (duḥsvápna)

Descendants

• → Bengali: স্বপ্ন (śopno)
• Pali: soppa
• • Gujarati: સોણું (soṇũ), સમણું (samṇũ)
  • Hindi: सपना (sapnā)
  • Urdu: سپنا (sapnā)
• → Hindi: स्वप्न (svapna)
• → Kannada: ಸ್ವಪ್ನ (svapna)
• → Early Assamese: স্বপন (sbopono)
  • Assamese: সপোন (xopün)
• → Telugu: స్వప్నము (svapnamu)