կառավարեմ
Old Armenian
[edit]Etymology
[edit]կառք (kaṙkʻ) + -ա- (-a-) + վարեմ (varem)
Verb
[edit]կառավարեմ • (kaṙavarem)
- to drive a chariot
- սրարշաւ կառավարեմ ― sraršaw kaṙavarem ― to drive, to rattle along at full speed
- (figuratively) to conduct, direct, guide, govern, rule, regulate
- կառավարիմ ի թեւս հողմոց ― kaṙavarim i tʻews hołmocʻ ― to be borne on the wings of the wind
Conjugation
[edit]active
| infinitive | կառավարել (kaṙavarel) | participle | կառավարեցեալ, կառավարեալ (kaṙavarecʻeal, kaṙavareal) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| causative | — | aorist stem | կառավարեց- (kaṙavarecʻ-) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | կառավարեմ (kaṙavarem) | կառավարես (kaṙavares) | կառավարէ (kaṙavarē) | կառավարեմք (kaṙavaremkʻ) | կառավարէք (kaṙavarēkʻ) | կառավարեն (kaṙavaren) | |
| imperfect | կառավարէի, կառավարեի* (kaṙavarēi, kaṙavarei*) | կառավարէիր, կառավարեիր* (kaṙavarēir, kaṙavareir*) | կառավարէր (kaṙavarēr) | կառավարէաք, կառավարեաք* (kaṙavarēakʻ, kaṙavareakʻ*) | կառավարէիք, կառավարեիք* (kaṙavarēikʻ, kaṙavareikʻ*) | կառավարէին, կառավարեին* (kaṙavarēin, kaṙavarein*) | |
| aorist | կառավարեցի (kaṙavarecʻi) | կառավարեցեր (kaṙavarecʻer) | կառավարեաց (kaṙavareacʻ) | կառավարեցաք (kaṙavarecʻakʻ) | կառավարեցէք, կառավարեցիք (kaṙavarecʻēkʻ, kaṙavarecʻikʻ) | կառավարեցին (kaṙavarecʻin) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | կառավարիցեմ (kaṙavaricʻem) | կառավարիցես (kaṙavaricʻes) | կառավարիցէ (kaṙavaricʻē) | կառավարիցեմք (kaṙavaricʻemkʻ) | կառավարիցէք (kaṙavaricʻēkʻ) | կառավարիցեն (kaṙavaricʻen) | |
| aorist | կառավարեցից (kaṙavarecʻicʻ) | կառավարեսցես (kaṙavarescʻes) | կառավարեսցէ (kaṙavarescʻē) | կառավարեսցուք (kaṙavarescʻukʻ) | կառավարեսջիք (kaṙavaresǰikʻ) | կառավարեսցեն (kaṙavarescʻen) | |
| imperatives | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| imperative | — | կառավարեա՛ (kaṙavareá) | — | — | կառավարեցէ՛ք (kaṙavarecʻḗkʻ) | — | |
| cohortative | — | կառավարեսջի՛ր (kaṙavaresǰír) | — | — | կառավարեսջի՛ք (kaṙavaresǰíkʻ) | — | |
| prohibitive | — | մի՛ կառավարեր (mí kaṙavarer) | — | — | մի՛ կառավարէք (mí kaṙavarēkʻ) | — | |
| *rare | |||||||
mediopassive
| infinitive | կառավարել, կառավարիլ* (kaṙavarel, kaṙavaril*) | participle | կառավարեցեալ, կառավարեալ (kaṙavarecʻeal, kaṙavareal) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| causative | — | aorist stem | կառավարեց- (kaṙavarecʻ-) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | կառավարիմ (kaṙavarim) | կառավարիս (kaṙavaris) | կառավարի (kaṙavari) | կառավարիմք (kaṙavarimkʻ) | կառավարիք (kaṙavarikʻ) | կառավարին (kaṙavarin) | |
| imperfect | կառավարէի (kaṙavarēi) | կառավարէիր (kaṙavarēir) | կառավարէր, կառավարիւր (kaṙavarēr, kaṙavariwr) | կառավարէաք (kaṙavarēakʻ) | կառավարէիք (kaṙavarēikʻ) | կառավարէին (kaṙavarēin) | |
| aorist | կառավարեցայ (kaṙavarecʻay) | կառավարեցար (kaṙavarecʻar) | կառավարեցաւ (kaṙavarecʻaw) | կառավարեցաք (kaṙavarecʻakʻ) | կառավարեցայք (kaṙavarecʻaykʻ) | կառավարեցան (kaṙavarecʻan) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | կառավարիցիմ (kaṙavaricʻim) | կառավարիցիս (kaṙavaricʻis) | կառավարիցի (kaṙavaricʻi) | կառավարիցիմք (kaṙavaricʻimkʻ) | կառավարիցիք (kaṙavaricʻikʻ) | կառավարիցին (kaṙavaricʻin) | |
| aorist | կառավարեցայց (kaṙavarecʻaycʻ) | կառավարեսցիս (kaṙavarescʻis) | կառավարեսցի (kaṙavarescʻi) | կառավարեսցուք (kaṙavarescʻukʻ) | կառավարեսջիք (kaṙavaresǰikʻ) | կառավարեսցին (kaṙavarescʻin) | |
| imperatives | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| imperative | — | կառավարեա՛ց (kaṙavareácʻ) | — | — | կառավարեցարո՛ւք (kaṙavarecʻarúkʻ) | — | |
| cohortative | — | կառավարեսջի՛ր (kaṙavaresǰír) | — | — | կառավարեսջի՛ք (kaṙavaresǰíkʻ) | — | |
| prohibitive | — | մի՛ կառավարիր (mí kaṙavarir) | — | — | մի՛ կառավարիք (mí kaṙavarikʻ) | — | |
| *post-classical | |||||||
Descendants
[edit]- Armenian: կառավարել (kaṙavarel)
Further reading
[edit]- Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “կառավարեմ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Petrosean, Matatʻeay (1879) “կառավարեմ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy