կամք

From Wiktionary, the free dictionary
Archived revision by WingerBot (talk | contribs) as of 09:30, 3 July 2022.
Jump to navigation Jump to search

Armenian

Etymology

From Old Armenian կամք (kamkʻ).

Pronunciation

  • Audio:(file)

Noun

կամք • (kamkʻ)

  1. will
    ազատ կամք ― azat kamkʻ ― free will
    կամքը կատարել ― kamkʻə katarel ― to live with someone, to marry someone, to surrender oneself to someone
    կամքի բերել ― kamkʻi berel ― to convince or persuade
    կամքին թողնել ― kamkʻin tʻoġnel ― to leave someone to their own devices, to let someone do as they wish
    կամքն անել ― kamkʻn anel ― to do as one wishes
    (մեկի) կամքով գնալ` վարվել ― (meki) kamkʻov gnal` varvel ― to do as someone else wishes
    կամք տալ ― kamkʻ tal ― to agree, to express a wish
    կամքից կախված լինել մեկի ― kamkʻicʻ kaxvac linel meki ― to be dependent on someone else's will
  2. wish, desire
  3. desire, drive, determination
  4. goodwill, benevolence, grace
  5. intention, purpose, aim
  6. whim, impulse, caprice

Declension

i-type, inanimate (Eastern Armenian)
singular plural
nominative կամք (kamkʻ) կամքեր (kamkʻer)
dative կամքի (kamkʻi) կամքերի (kamkʻeri)
ablative կամքից (kamkʻicʻ) կամքերից (kamkʻericʻ)
instrumental կամքով (kamkʻov) կամքերով (kamkʻerov)
locative կամքում (kamkʻum) կամքերում (kamkʻerum)
definite forms
nominative կամքը/կամքն (kamkʻə/kamkʻn) կամքերը/կամքերն (kamkʻerə/kamkʻern)
dative կամքին (kamkʻin) կամքերին (kamkʻerin)
1st person possessive forms (my)
nominative կամքս (kamkʻs) կամքերս (kamkʻers)
dative կամքիս (kamkʻis) կամքերիս (kamkʻeris)
ablative կամքիցս (kamkʻicʻs) կամքերիցս (kamkʻericʻs)
instrumental կամքովս (kamkʻovs) կամքերովս (kamkʻerovs)
locative կամքումս (kamkʻums) կամքերումս (kamkʻerums)
2nd person possessive forms (your)
nominative կամքդ (kamkʻd) կամքերդ (kamkʻerd)
dative կամքիդ (kamkʻid) կամքերիդ (kamkʻerid)
ablative կամքիցդ (kamkʻicʻd) կամքերիցդ (kamkʻericʻd)
instrumental կամքովդ (kamkʻovd) կամքերովդ (kamkʻerovd)
locative կամքումդ (kamkʻumd) կամքերումդ (kamkʻerumd)

Old Armenian

Alternative forms

Etymology

An Iranian borrowing, ultimately from Proto-Indo-Iranian *káHmas. The conjunction կամ (kam, “or”) is from the same source.

Noun

կամք • (kamkʻ) pl

  1. will, determination, intention, design; wish, desire; humour, fantasy, whim, caprice
    կամ է ինձ ― kam ē inj ― I will, I intend
    ի կամաց, կամօք եւ ախորժիւք ― i kamacʻ, kamōkʻ ew axoržiwkʻ ― voluntarily, willingly
    կամօք ― kamōkʻ ― on purpose, designedly
    ըստ կամի, ըստ կամս ― əst kami, əst kams ― at will, ad libitum, arbitrarily, at pleasure; at discretion
    յոչ կամաց ― yočʻ kamacʻ ― unwillingly, in spite of oneself, against one's will, reluctantly, grudgingly
    յօժար կամք ― yōžar kamkʻ ― readiness, inclination, willingness
    հաստատուն, անյողդողդ կամք ― hastatun, anyołdołd kamkʻ ― firm will, determination, iron will, resoluteness
    յեղյեղուկ կամք ― yełyełuk kamkʻ ― caprice, fickleness
    ինքնիշխան, բացարձակ կամք ― inkʻnišxan, bacʻarjak kamkʻ ― absolute will, arbitrariness, despotism
    անձնիշխան կամք ― anjnišxan kamkʻ ― free will
    անձնահաճ կամք ― anjnahač kamkʻ ― humour, whim, caprice, fancy
    ըստ կամս անձին գնալ ― əst kams anjin gnal ― to indulge one's fancy or caprice
    փոխել զկամս ― pʻoxel zkams ― to change one's mind
    անձնատուր լինել ի կամս ուրուք ― anjnatur linel i kams urukʻ ― to submit to the guidance of; to comply with all the whims of
    ի կամս ուրուք դնել զիմն ― i kams urukʻ dnel zimn ― to depend on another's will
    եթէ Տեառն կամք իցեն ― etʻē Teaṙn kamkʻ icʻen ― if God wills, God willing
    Տեառն կամք լիցին ― Teaṙn kamkʻ licʻin ― God's will be done
    որչափ եւ կամք իցեն նորա ― orčʻapʻ ew kamkʻ icʻen nora ― as much as he may desire
    եթէ կամք իցեն քո ― etʻē kamkʻ icʻen kʻo ― if you wish or like
    ըստ հաճոյից կամաց քոց ― əst hačoyicʻ kamacʻ kʻocʻ ― at your will or pleasure; as well as you could wish
    կամք էին ինձ ― kamkʻ ēin inj ― I wished to, I wanted to
    կամք են ինձ ասել ― kamkʻ en inj asel ― I would say, I mean
    կամ որպէս կամք են բանիս ասել ― kam orpēs kamkʻ en banis asel ― or rather
    կամք եղեն նմա ― kamkʻ ełen nma ― it pleased him to, he liked to
    կամք էին նորա ― kamkʻ ēin nora ― he desired or wished
    հակառակ կամաց նորա ― hakaṙak kamacʻ nora ― against his will
    որ ինչ ի կամս մեր ― or inčʻ i kams mer ― as much as we can
    որպէս զիարդ եւ կամք իցեն նոցա ― orpēs ziard ew kamkʻ icʻen nocʻa ― in any way they like

Declension

i-a-type
plural only (plurale tantum)
nominative կամք (kamkʻ)
genitive կամաց (kamacʻ)
dative կամաց (kamacʻ)
accusative կամս (kams)
ablative կամաց (kamacʻ)
instrumental կամաւք = կամօք (kamawkʻ = kamōkʻ)
locative կամս (kams)
o-type instrumentals կամով (kamov) and կամովք (kamovkʻ) are also attested

Derived terms

Related terms

Descendants

  • Armenian: կամք (kamkʻ), կամաց (kamacʻ)

Further reading

  • Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “կամ”, in Hayerēn armatakan baṙaran (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
  • Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “կամք”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
  • Petrosean, Matatʻeay (1879) “կամ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn, Venice: S. Lazarus Armenian Academy
  • Petrosean, Matatʻeay (1879) “կամք”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn, Venice: S. Lazarus Armenian Academy
Retrieved from "https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=կամք&oldid=67611435"