szczęście

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search
See also: szczeście

Old Polish

[edit]

Alternative forms

[edit]

Etymology

[edit]

Inherited from Proto-Slavic *sъčęstьje. First attested in the 14th century.

Pronunciation

[edit]
  • IPA(key): (10th–15th CE) /ʃʲt͡ʃʲæ̃ɕt͡ɕɛ(ː)/
  • IPA(key): (15th CE) /ʃʲt͡ʃʲæ̃ɕt͡ɕɛ/, /ʃʲt͡ʃʲæ̃ɕt͡ɕe/

Noun

[edit]

szczęście n

  1. happiness (prosperity, thriving, wellbeing)
    • 1885-2024 [Middle of the 15th century], Jan Baudouina de Courtenay, Jan Karłowicz, Antoni Adam Kryńskiego, Malinowski Lucjan, editors, Prace Filologiczne[1], volume IV, page 595:
      Day scząscze, zdrowye, panye, przy szmyerczy dobre skonanye
      [Daj szczęście, zdrowie, Panie, przy śmierci dobre skonanie]
  2. (attested in Lesser Poland, Sieradz-Łęczyca) happiness (emotion of being happy; joy)
    • 1887 [Fifteenth century], Wacław Ubogi z Brodni, edited by Lucjan Malinowski, Modlitwy Wacława. Zabytek języka polskiego z wieku XV odkryty i skopjowany przez Aleksandra Przezdzieckiego wydał i objaśnił Lucyjan Malinowski[2], Krakow, Brodnia, page 16b:
      Na drogą pokoia, zbawienia y szczøszczią
      [Na drogę pokoja, zbawienia i szczęścia]
    • 1442, Wokabularz Raczyńskich, Biblioteki Raczyńskich w Poznaniu, sygn. 1360/I, page 112r:
      Fortuitus vlg. szczescze
      [Fortuitus vlg. szczeście]
  3. (attested in Lesser Poland, Sieradz-Łęczyca) luck; fate, destiny
    • 1887 [Fifteenth century], Wacław Ubogi z Brodni, edited by Lucjan Malinowski, Modlitwy Wacława. Zabytek języka polskiego z wieku XV odkryty i skopjowany przez Aleksandra Przezdzieckiego wydał i objaśnił Lucyjan Malinowski[3], Krakow, Brodnia, page 2a:
      Boga proszmy..., abi gdi dzien odszedlbi a nocz scziøsczie przywiodloby (cum... noctem sors reduxerit), ... gemv spiewalibiszmi chwalą
      [Boga prośmy..., aby gdy dzień odszedłby a noc szczęście przywiodłaby (cum... noctem sors reduxerit), ... jemu śpiewalibysmy chwałę]
  4. omen of happiness or good luck

Derived terms

[edit]
adjectives
adverbs
verbs
[edit]
adverbs
nouns

Descendants

[edit]
  • Polish: szczęście
  • Silesian: szczyńście

References

[edit]
  • Boryś, Wiesław (2005) “szczęście”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
  • Mańczak, Witold (2017) “szczęście”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
  • B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “szczęście”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
  • Ewa Deptuchowa, Mariusz Frodyma, Katarzyna Jasińska, Magdalena Klapper, Dorota Kołodziej, Mariusz Leńczuk, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, editors (2023), “szczeście”, in Rozariusze z polskimi glosami. Internetowa baza danych [Dictionaries of Polish glosses, an Internet database] (in Polish), Kraków: Pracownia Języka Staropolskiego Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk

Polish

[edit]
Polish Wikipedia has an article on:
Wikipedia pl

Etymology

[edit]

Inherited from Old Polish szczęście.

Pronunciation

[edit]
  • IPA(key): /ˈʂt͡ʂɛɲ.ɕt͡ɕɛ/
  • (Middle Polish) IPA(key): /ˈʂt͡ʂɛ̃.ɕt͡ɕɛ/, /ˈʂt͡ʂɛ̃.ɕt͡ɕe/
  • Audio:(file)
  • Rhymes: -ɛɲɕt͡ɕɛ
  • Syllabification: szczęś‧cie

Noun

[edit]

szczęście n

  1. happiness (emotion of being happy; joy)
    Synonym: szczęśliwość
    1. happiness (something that causes such an emotion)
  2. luck, good luck (good coincidence)
  3. luck (success, prosperity)
    Synonym: pomyślność

Declension

[edit]

Derived terms

[edit]
adjectives
adverbs
interjections
nouns
phrases
proverbs
verbs

Trivia

[edit]

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), szczęście is one of the most used words in Polish, appearing 1 time in scientific texts, 12 times in news, 4 times in essays, 25 times in fiction, and 25 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 67 times, making it the 977th most common word in a corpus of 500,000 words.[1]

References

[edit]
  1. ^ Ida Kurcz (1990) “szczęście”, in Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej [Frequency dictionary of the Polish language] (in Polish), volume 2, Kraków, Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego, page 576

Further reading

[edit]