कार्य

See also: क्रिया, क्रय, किराया, and कोरिया

Hindi

Etymology

Borrowed from Sanskrit कार्य (kārya). Doublet of काज (kāj).

Pronunciation

• (Delhi Hindi) IPA^(key): /kɑːɾ.jᵊ/, [käːɾ.jᵊ]

Noun

कार्य • (kārya) m (Urdu spelling کاریہ)

1. work, task

   हमारा कार्य आज से शुरू होगा।

   hamārā kārya āj se śurū hogā.

   Our work will start from today.

2. action, operation
3. business
4. profession, job
5. labor

Declension

Declension of कार्य (masc cons-stem)

	singular	plural
direct	कार्य kārya	कार्य kārya
oblique	कार्य kārya	कार्यों kāryõ
vocative	कार्य kārya	कार्यो kāryo

References

• Platts, John T. (1884) “कार्य”, in A dictionary of Urdu, classical Hindi, and English, London: W. H. Allen & Co.

Sanskrit

Alternative scripts

Alternative scripts

• কাৰ্য (Assamese script)
• ᬓᬵᬃᬬ (Balinese script)
• কার্য (Bengali script)
• 𑰎𑰯𑰨𑰿𑰧 (Bhaiksuki script)
• 𑀓𑀸𑀭𑁆𑀬 (Brahmi script)
• ကာရျ (Burmese script)
• કાર્ય (Gujarati script)
• ਕਾਰ੍ਯ (Gurmukhi script)
• 𑌕𑌾𑌰𑍍𑌯 (Grantha script)
• ꦏꦴꦫꦾ (Javanese script)
• 𑂍𑂰𑂩𑂹𑂨 (Kaithi script)
• ಕಾರ್ಯ (Kannada script)
• កាយ៌ or ការ្យ (Khmer script)
• ກາຣ຺ຍ (Lao script)
• കാര്യ (Malayalam script)
• ᡬᠠ᠎᠊ᠠᡵᠶᠠ (Manchu script)
• 𑘎𑘰𑘨𑘿𑘧 (Modi script)
• ᢉᠠᢗᠷᠶ᠎ᠠ (Mongolian script)
• 𑦮𑧑𑧈𑧠𑧇 (Nandinagari script)
• 𑐎𑐵𑐬𑑂𑐫 (Newa script)
• କାର୍ଯ (Odia script)
• ꢒꢵꢬ꣄ꢫ (Saurashtra script)
• 𑆑𑆳𑆫𑇀𑆪 (Sharada script)
• 𑖎𑖯𑖨𑖿𑖧 (Siddham script)
• කාර්‍ය (Sinhalese script)
• 𑩜𑩛𑩼 𑪙𑩻 (Soyombo script)
• 𑚊𑚭𑚤𑚶𑚣 (Takri script)
• கார்ய (Tamil script)
• కార్య (Telugu script)
• การฺย (Thai script)
• ཀཱ་རྱ (Tibetan script)
• 𑒏𑒰𑒩𑓂𑒨 (Tirhuta script)
• 𑨋𑨊𑨫𑩇𑨪 (Zanabazar Square script)

Etymology

From Proto-Indo-Iranian *kā́ryas (“to be done”), from Proto-Indo-European *kʷór-yo-s, from the root *kʷer- (“to do, make”). Cognate with Avestan 𐬐𐬀𐬌𐬭𐬌𐬌𐬀 (kaⁱriia, “(that which is) to be done”).

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /kɑː.ɾí.jɐ/
• (Classical) IPA^(key): /ˈkɑːɾ.jɐ/

Participle

कार्य • (kāryà) (metrical Vedic kāríya)

1. future passive participle of कृ (kṛ); to be made or done, to be prepared
   • c. 1200 BCE – 1000 BCE, Atharvaveda 3.24.5:

     शतहस्त समाहर सहस्रहस्त सं किर ।
     कृतस्य कार्यस्य चेह स्फातिं समावह ॥

     śatahasta samāhara sahasrahasta saṃ kira.
     kṛtasya kāryasya ceha sphātiṃ samāvaha.

     O Hundred-handed, gather up. O Thousand-handed, pour thou forth.
     Bring hither the growth of the corn prepared and yet to be prepared.

Adjective

कार्य • (kāryà) stem (metrical Vedic kāríya)

1. fit to be done, proper, right

Declension

Masculine a-stem declension of कार्य (kāryà)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	कार्यः kāryàḥ	कार्यौ / कार्या¹ kāryaù / kāryā̀¹	कार्याः / कार्यासः¹ kāryā̀ḥ / kāryā̀saḥ¹
Vocative	कार्य kā́rya	कार्यौ / कार्या¹ kā́ryau / kā́ryā¹	कार्याः / कार्यासः¹ kā́ryāḥ / kā́ryāsaḥ¹
Accusative	कार्यम् kāryàm	कार्यौ / कार्या¹ kāryaù / kāryā̀¹	कार्यान् kāryā̀n
Instrumental	कार्येण kāryèṇa	कार्याभ्याम् kāryā̀bhyām	कार्यैः / कार्येभिः¹ kāryaìḥ / kāryèbhiḥ¹
Dative	कार्याय kāryā̀ya	कार्याभ्याम् kāryā̀bhyām	कार्येभ्यः kāryèbhyaḥ
Ablative	कार्यात् kāryā̀t	कार्याभ्याम् kāryā̀bhyām	कार्येभ्यः kāryèbhyaḥ
Genitive	कार्यस्य kāryàsya	कार्ययोः kāryàyoḥ	कार्याणाम् kāryā̀ṇām
Locative	कार्ये kāryè	कार्ययोः kāryàyoḥ	कार्येषु kāryèṣu
Notes	¹Vedic

Feminine ā-stem declension of कार्या (kāryā̀)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	कार्या kāryā̀	कार्ये kāryè	कार्याः kāryā̀ḥ
Vocative	कार्ये kā́rye	कार्ये kā́rye	कार्याः kā́ryāḥ
Accusative	कार्याम् kāryā̀m	कार्ये kāryè	कार्याः kāryā̀ḥ
Instrumental	कार्यया / कार्या¹ kāryàyā / kāryā̀¹	कार्याभ्याम् kāryā̀bhyām	कार्याभिः kāryā̀bhiḥ
Dative	कार्यायै kāryā̀yai	कार्याभ्याम् kāryā̀bhyām	कार्याभ्यः kāryā̀bhyaḥ
Ablative	कार्यायाः / कार्यायै² kāryā̀yāḥ / kāryā̀yai²	कार्याभ्याम् kāryā̀bhyām	कार्याभ्यः kāryā̀bhyaḥ
Genitive	कार्यायाः / कार्यायै² kāryā̀yāḥ / kāryā̀yai²	कार्ययोः kāryàyoḥ	कार्याणाम् kāryā̀ṇām
Locative	कार्यायाम् kāryā̀yām	कार्ययोः kāryàyoḥ	कार्यासु kāryā̀su
Notes	¹Vedic ²Brāhmaṇas

Neuter a-stem declension of कार्य (kāryà)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	कार्यम् kāryàm	कार्ये kāryè	कार्याणि / कार्या¹ kāryā̀ṇi / kāryā̀¹
Vocative	कार्य kā́rya	कार्ये kā́rye	कार्याणि / कार्या¹ kā́ryāṇi / kā́ryā¹
Accusative	कार्यम् kāryàm	कार्ये kāryè	कार्याणि / कार्या¹ kāryā̀ṇi / kāryā̀¹
Instrumental	कार्येण kāryèṇa	कार्याभ्याम् kāryā̀bhyām	कार्यैः / कार्येभिः¹ kāryaìḥ / kāryèbhiḥ¹
Dative	कार्याय kāryā̀ya	कार्याभ्याम् kāryā̀bhyām	कार्येभ्यः kāryèbhyaḥ
Ablative	कार्यात् kāryā̀t	कार्याभ्याम् kāryā̀bhyām	कार्येभ्यः kāryèbhyaḥ
Genitive	कार्यस्य kāryàsya	कार्ययोः kāryàyoḥ	कार्याणाम् kāryā̀ṇām
Locative	कार्ये kāryè	कार्ययोः kāryàyoḥ	कार्येषु kāryèṣu
Notes	¹Vedic

Noun

कार्य • (kāryá) stem, n

1. function, act, deed
2. work, business, enterprise
3. end, aim, result, effect
4. any work or business to be done

Declension

Neuter a-stem declension of कार्य (kāryá)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	कार्यम् kāryám	कार्ये kāryé	कार्याणि / कार्या¹ kāryā́ṇi / kāryā́¹
Vocative	कार्य kā́rya	कार्ये kā́rye	कार्याणि / कार्या¹ kā́ryāṇi / kā́ryā¹
Accusative	कार्यम् kāryám	कार्ये kāryé	कार्याणि / कार्या¹ kāryā́ṇi / kāryā́¹
Instrumental	कार्येण kāryéṇa	कार्याभ्याम् kāryā́bhyām	कार्यैः / कार्येभिः¹ kāryaíḥ / kāryébhiḥ¹
Dative	कार्याय kāryā́ya	कार्याभ्याम् kāryā́bhyām	कार्येभ्यः kāryébhyaḥ
Ablative	कार्यात् kāryā́t	कार्याभ्याम् kāryā́bhyām	कार्येभ्यः kāryébhyaḥ
Genitive	कार्यस्य kāryásya	कार्ययोः kāryáyoḥ	कार्याणाम् kāryā́ṇām
Locative	कार्ये kāryé	कार्ययोः kāryáyoḥ	कार्येषु kāryéṣu
Notes	¹Vedic

Descendants

• Gandhari: 𐨐𐨪𐨁𐨩 (kariya)
• Pali: kāriya
• Prakrit: 𑀓𑁂𑀭 (kera) (early grammaticalized possessive marker, see there for further descendants)
• Prakrit: 𑀓𑀚𑁆𑀚 (kajja)
  • Magadhi Prakrit:
    • Bengali: কাজ (kaj)
    • Early Assamese: কায (kajo)
      • Assamese: কাজ (kaz)
  • Maharastri Prakrit:
    • Old Marathi: काज (kāja)
  • Sauraseni Prakrit:
    • Gujarati: કાજ (kāj)
    • Hindi: काज (kāj)

Borrowed terms

• Classical Malay:
  • > Malay: kerja (inherited)
    • > Indonesian: kerja, kerdja (inherited)
      • → As: kerja
    • → Javanese: ꦏꦼꦂꦗ (kerja)
    • → Minangkabau: karajo
• → Bengali: কার্য (karjo)
• → Hindi: कार्य (kārya)
• → Kannada: ಕಾರ್ಯ (kārya)
• → Old Javanese: kārya
  • > Javanese: ꦏꦂꦪ (karya) (inherited)
    • → Malay: karya
      • > Indonesian: karya (inherited)
  • → Balinese: ᬓᬃᬬ (karya)
• → Tamil: காரியம் (kāriyam)

Further reading

• Monier Williams (1899) “कार्य”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 276.