wiek

See also: Wiek and Wíek

Dutch

Etymology

From Middle Dutch wieke, from Proto-West Germanic *weukā (“flax bundle, wick”), from Proto-Indo-European *weg- (“to weave”).

Pronunciation

• IPA^(key): /ʋik/

• Audio

  (file)

• Hyphenation: wiek
• Rhymes: -ik

Noun

wiek f (plural wieken, diminutive wiekje n)

1. sail of a windmill or blade on a wind turbine
2. propeller of a helicopter or similar aircraft
3. (archaic, poetic) wing

   Synonym: vleugel

4. (chiefly Southern) wick

   Synonyms: lemmet, lont, pit

Derived terms

• koperwiek
• molenwiek
• wentelwiek

Kashubian

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *věkъ.

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈvjɛk/
• Syllabification: wiek

Noun

wiek m inan

1. age (number of full years, months, days, hours, etc., that someone, or something, has been alive)
2. age (stage of life)
3. age (particular period of time in history, as distinguished from others)
4. age, century (particular one hundred year period, i.e. 18th century etc)
5. age (great period in the history of the Earth)
6. age (advanced period of life; the latter part of life; the state of being old, old age, senility; seniority)

   Synonym: starota

Derived terms

adjective

• wieczny

 

Related terms

adverb

• wiecznie

 

noun

• wiecznosc

 

Further reading

• Stefan Ramułt (1893) “vjek”, in Słownik języka pomorskiego czyli kaszubskiego‎^[2] (in Kashubian), page 253
• Jan Trepczyk (1994) “wiek”, in Słownik polsko-kaszubski (in Kashubian), volume 2, page 316
• Eùgeniusz Gòłąbk (2011) “wiek”, in Słownik Polsko-Kaszubski / Słowôrz Pòlskò-Kaszëbsczi‎^[3], volume 2, page 1284
• “wiek”, in Internetowi Słowôrz Kaszëbsczégò Jãzëka [Internet Dictionary of the Kashubian Language], Fundacja Kaszuby, 2022

Old Polish

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *věkъ. First attested in the 14th century.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /vjɛk/
• IPA^(key): (15^th CE) /vjɛk/

Noun

wiek m inan

1. age (particular period of time in history, as distinguished from others)
   • 1916 [second half of the 15th century], Stanisław Słoński, editor, Psałterz puławski‎^[4], page 54 arg:

     Na koynczu wyeka zbawyenye lyudzke

     [Na końcu wieka zbawienie ludzkie]

2. (in the plural, wieki) current age (time at which the world exists)
   • 1956 [Middle of the 15th century], Jerzy Woronczak, editor, Teksty polskie w rękopisie nr 43 Biblioteki Kapitulnej we Wrocławiu z połowy XV wieku‎^[5], page 84v:

     Novissime diebus istis locutus est (sc. deus) in filio, ... per quem fecit et secula [na] weky (Hebr 1, 2)

     [Novissime diebus istis locutus est (sc. Deus) in filio, ... per quem fecit et secula na wieki (Hebr 1, 2)-]

     (please add an English translation of this quotation)

3. (in the plural, wiekowie, figurative) spirit (world within a person)
   • 1880 [15th century], Sprawozdania Komisji Językowej Akademii Umiejętności, volume I, page 313:

     Et edificabuntur in te deserta seculorum, gl. id est columpne, muri et tecta spiritualis edificii bądą vstawyony swyathowye albo wyekowye (Is 58, 12)

     [Et edificabuntur in te deserta seculorum, gl. id est columpne, muri et tecta spiritualis edificii będą ustawiony światowie albo wiekowie (Is 58, 12)]

4. eternity (time without end)
   • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Latin-Polish-German Florian Psalter]‎^[6], Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 24, 6:

     Wzpomen miloserdza twoia, gospodne, y slutowana twego, iasz od weka sø (quae a saeculo sunt)

     [Wspomień miłosierdzia twoja, Gospodnie, i slutowania twoja, jaż od wieka są (quae a saeculo sunt)]

5. age (number of full years, months, days, hours, etc., that someone, or something, has been alive)
   • 1930 [Fifteenth century], “Ex”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎^[7], 20, 12:

     Czczy otcza swego y matkø swø, abi bil dlugego wyeku (longaevus) na szemy

     [Ćci otca swego i matkę swą, aby był długiego wieku (longaevus) na ziemi]

6. age (all years of a person's life collectively; end of the world)
   • (Can we date this quote?) [End of the 15th century], Józefa Reczka, Elżbieta Belcarzowa, editors, Glosy z rękopisu, number nr 414/11, Zakład Narodowy im. Ossolińskich we Lwowie, obecnie we Wro­cławiu, page 172:

     Hora cene, ut dicit Gregorius, est finis seculi, id est vltima etas vlg. vyek

     [Hora cene, ut dicit Gregorius, est finis seculi, id est vltima etas vlg. wiek]

7. generation (single step or stage in the succession of natural descent)
   • 1930 [Fifteenth century], “Gen”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎^[8], 15, 16:

     W czwartem potem wyeku (generatione autem quarta) sam szø wroczysz

     [W czwartem potem wieku (generatione autem quarta) sam się wroci[sz]]

8. legal status not limited by time
   • 1895 [Fifteenth century], Franciszek Piekosiński, editor, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich. Kodeks Działyńskich I‎^[9], page 50:

     Ta statuta chczem, aby myali mocz na vieky (perpetuo remaneant ipso facto)

     [Ta statuta chcem, aby miały moc na wieki (perpetuo remaneant ipso facto)]

Derived terms

adjectives

• całego wieku
• jenego wieka
• wieczny
• wieczysty

 

adverbs

• eż do wieka
• na wieki
• od wieka
• od wieków
• przed wiekiem
• z wieka

 

noun

• sprawny wiek

 

verbs

• być wszech wieków impf

 

Related terms

adjective

• wiekuisty

 

adverbs

• wiecznie
• wieczno
• wieczyście
• wiekuisto
• wiekuiście

 

nouns

• wiecznoć
• wieczność
• wieczystość
• wiekui
• wiekuistność
• wiekuistość

 

Descendants

• Polish: wiek
• Silesian: wiek

References

• Boryś, Wiesław (2005) “wiek”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• Mańczak, Witold (2017) “wiek”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
• B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “wiek”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

Etymology 1

Inherited from Old Polish wiek, from Proto-Slavic *věkъ.

Pronunciation

• IPA^(key): /vjɛk/
• (Middle Polish) IPA^(key): /ˈvjɛk/

• Audio

  (file)

• Rhymes: -ɛk
• Syllabification: wiek

Noun

wiek m inan (abbreviation w.)

1. (uncountable) age (number of full years, months, days, hours, etc., that someone, or something, has been alive)
2. (countable) age, century (particular one hundred year period, i.e. 18th century etc.)

   Synonym: stulecie

   Hypernym: okres

   XXI wiek ― 21st century

3. (countable) century (any period of one hundred years)

   Synonym: stulecie

4. (countable) age (particular period of time in history, as distinguished from others)

   Synonyms: doba, epoka, era

   Hypernym: okres

5. (countable, often in the plural) age (long time)
6. (uncountable, obsolete) age (advanced period of life)

   Synonym: starość

7. (countable) age (great period in the history of the Earth)
8. (uncountable, obsolete) eternity (unending time)

Declension

Declension of wiek

	singular	plural
nominative	wiek	wieki
genitive	wieku	wieków
dative	wiekowi	wiekom
accusative	wiek	wieki
instrumental	wiekiem	wiekami
locative	wieku	wiekach
vocative	wieku	wieki

Derived terms

adjectives

• w sile wieku
• wieczny

 

adverbs

• na wieki wieków
• nad wiek
• w kwiecie wieku

 

interjection

• na wieki wieków, amen

 

nouns

• cielęcy wiek
• dojrzały wiek
• dżuma XX wieku
• granica wieku
• kryzys wieku średniego
• podeszły wiek
• trzeci wiek
• uniwersytet trzeciego wieku
• wiek balzakowski
• wiek chrystusowy
• wiek Księżyca
• wiek matuzalemowy
• wiek męski
• wiek produkcyjny
• wiek trolejbusowy
• wieki średnie
• złoty wiek

 

verbs

• nie wyglądać na swój wiek impf
• zasnąć na wieki pf

 

Related terms

adverb

• wiecznie

 

noun

• wieczność

 

Trivia

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), wiek is one of the most used words in Polish, appearing 94 times in scientific texts, 19 times in news, 20 times in essays, 16 times in fiction, and 33 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 182 times, making it the 313th most common word in a corpus of 500,000 words.

Etymology 2

See the etymology of the corresponding lemma form.

Pronunciation

• IPA^(key): /vjɛk/
• (Middle Polish) IPA^(key): /ˈvjek/, /ˈvjɛk/

• Audio

  (file)

• Rhymes: -ɛk
• Syllabification: wiek

Noun

wiek n

1. genitive plural of wieko

Further reading

• wiek in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• wiek in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “wiek”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Paweł Kupiszewski (12.04.2022) “WIEK”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “wiek”, in Słownik języka polskiego‎^[10]
• Aleksander Zdanowicz (1861) “wiek”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861‎^[11]
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1919), “wiek”, in Słownik języka polskiego‎^[12] (in Polish), volume 7, Warsaw, page 563

Silesian

Etymology

Inherited from Old Polish wiek.

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈvjɛk/
• Rhymes: -ɛk
• Syllabification: wiek

Noun

wiek m inan

1. age (number of full years, months, days, hours, etc., that someone, or something, has been alive)
2. age, century (particular one hundred year period, i.e. 18th century etc)

   Synonym: stolecie

3. age (particular period of time in history, as distinguished from others)

   Synonyms: czasy, epoka

Declension

Declension of wiek

	singular	plural
nominative	wiek	wieki
genitive	wieku	wiekōw
dative	wiekowi	wiekōm
accusative	wiek	wieki
instrumental	wiekym	wiekami/wiekōma
locative	wieku	wiekach
vocative	wieku	wieki

Derived terms

adjective

• wieczny

 

Related terms

adjective

• wiekujisty

 

adverbs

• wiecznie
• wiekujiście

 

noun

• wieczność

 

Further reading

• wiek in silling.org