χέρι

Greek

Alternative forms

• (Katharevousa) χειρ f (cheir), spelt χείρ (kheír)

Etymology

Inheirted from Byzantine Greek χέριν (khérin), from Koine Greek χέριον (khérion), diminutive of Ancient Greek χείρ (kheír), from Proto-Hellenic *kʰéhər, from Proto-Indo-European *ǵʰésōr (“hand”). Doublet of χειρ (cheir).

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈçe.ɾi/
• Hyphenation: χέ‧ρι

Noun

χέρι • (chéri) n (plural χέρια)

1. (anatomy) arm (portion of the upper human appendage from the shoulder to the wrist)

   Της έκοψαν το ένα χέρι λόγω γάγγραινας.

   Tis ékopsan to éna chéri lógo gángrainas.

   They cut off one of her arms due to gangrene.

   Ψηλά τα χέρια! Ληστεία!

   Psilá ta chéria! Listeía!

   Hands (arms) up! This is a robbery!

2. (anatomy, more specifically) hand (part of the fore limb below the forearm or wrist)

   Πλύνε τα χέρια σου πριν φας.

   Plýne ta chéria sou prin fas.

   Wash your hands before you eat.

   Άσε το χέρι μου. Μου πονάς τα κόκαλα.

   Áse to chéri mou. Mou ponás ta kókala.

   Let go of my hand. You're hurting my bones.

3. (figuratively) handle (of a tool or implement)

   Πιάσε το χέρι του μπαστουνιού καλά, παππού.

   Piáse to chéri tou bastounioú kalá, pappoú.

   Grab the handle of the walking stick tight, grandpa.

4. (figuratively) coat (of paint)

   Θα περάσουμε τον τοίχο δύο χέρια χρώμα ακόμη.

   Tha perásoume ton toícho dýo chéria chróma akómi.

   We will give the wall two further coats of paint.

5. (soccer, figuratively) handball (offence of touching the ball with the hands)

   Ο διαιτητής σφύριξε το χέρι.

   O diaititís sfýrixe to chéri.

   The referee blew the whistle for handball.

Declension

declension of χέρι

case     \     number	singular	plural
nominative	χέρι •	χέρια •
genitive	χεριού •	χεριών •
accusative	χέρι •	χέρια •
vocative	χέρι •	χέρια •

Synonyms

• (arm): μπράτσο n (brátso)
• (hand): παλάμη f (palámi)
• (handle): λαβή f (laví)
• (coat): πέρασμα n (pérasma, “pass”)

Meronyms

• δάχτυλο n (dáchtylo, “finger”)
• πήχης m (píchis, “forearm”)

Related terms

• από δεύτερο χέρι (apó déftero chéri, “second-hand”)
• αριστερό χέρι (aristeró chéri, “left-hand side”)
• βάζω στο χέρι (vázo sto chéri, “to take control, to cheat”) (literally: "to take in hand")
• βάζω το χέρι μου στη φωτιά (vázo to chéri mou sti fotiá, “to swear to something, to swear that something is true”) (literally: "to put one's hand in the fire")
• βάζω το χέρι μου στο ευαγγέλιο (vázo to chéri mou sto evangélio, “to swear to something, to swear that something is true”) (literally: "to put one's hand on the Gospel")
• βάζω χέρι (vázo chéri, “to grope sexually, to chastise, to take something”) (literally: "to put a hand")
• γειά στα χέρια σου (geiá sta chéria sou, “well done (for something done by hand ie cooking etc)”) (literally: "health to your hands")
• δεν μου κοβόταν καλύτερα το χέρι (den mou kovótan kalýtera to chéri, “it would have been better if I hadn't done that”) (literally: "would that my hand were cut off")
• δένω τα χέρια (déno ta chéria, “to tie someone's hands”)
• δεξί χέρι (dexí chéri, “right-hand man”)
• δεξί χέρι (dexí chéri, “right-hand side”)
• δίνω ένα χέρι (díno éna chéri, “to give someone a hand”)
• έρχομαι στα χέρια (érchomai sta chéria, “to come to blows”) (literally: "to come to hands")
• ζητώ το χέρι (zitó to chéri, “to ask for someone's hand (in marriage)”)
• κάθομαι με σταυρωμένα χέρια (káthomai me stavroména chéria, “to sit on one's hands”) (literally: "to sit with crossed arms")
• κάλλιο πέντε και στο χέρι παρά δέκα και καρτέρει (kállio pénte kai sto chéri pará déka kai kartérei, “a bird in the hand is worth two in the bush”) (literally: "better five in the hand than waiting for ten")
• κάτω τα χέρια (káto ta chéria, “hands off”)
• μακρύ χέρι n (makrý chéri, “long arms, Roman hands and Russian fingers”) (literally: "long arm")
• με άδεια χέρια (me ádeia chéria, “empty-handed”)
• με το χέρι στην καρδιά (me to chéri stin kardiá, “hand on heart”)
• μετρούνται στα δάχτυλα του ενός χεριού (metroúntai sta dáchtyla tou enós cherioú, “can be counted on one hand”)
• πέφτω στα χέρια (péfto sta chéria, “fall into one's lap”) (literally: "fall into one's hands")
• πιάνομαι στα χέρια (piánomai sta chéria, “to come to blows”) (literally: "to get caught up in hands")
• σε καλά χέρια (se kalá chéria, “in good hands”)
• σηκώνω τα χέρια (sikóno ta chéria, “to give up, to surrender”) (literally: "to raise the hands")
• στο χέρι (sto chéri, “by hand”)
• το πάνω χέρι (to páno chéri, “the upper hand”)
• χεράκι n (cheráki) (diminutive)
  • χερούκλα f (cheroúkla) (augmentative)
  • χέρα f (chéra) (augmentative)
  • χέρι-χέρι (chéri-chéri, “hand in hand”)
  • χεριά f (cheriá, “handful”)
  • χερόβολο n (cheróvolo, “sheaf of corn”)
  • χερόμυλος m (cherómylos, “quern, hand mill”)
  • χερούλι n (cheroúli, “handle”)

 

Further reading

• χέρι on the Greek Wikipedia.Wikipedia ^el