ցին

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search

Armenian

[edit]

Pronunciation

[edit]

Etymology 1

[edit]

From Old Armenian ցին (cʻin).

Noun

[edit]

ցին (cʻin)

  1. kite (bird)
    Synonym: ուրուր (urur)
Declension
[edit]
i-type, animate (Eastern Armenian)
singular plural
nominative ցին (cʻin) ցիներ (cʻiner)
dative ցինի (cʻini) ցիների (cʻineri)
ablative ցինից (cʻinicʻ) ցիներից (cʻinericʻ)
instrumental ցինով (cʻinov) ցիներով (cʻinerov)
locative
definite forms
nominative ցինը/ցինն (cʻinə/cʻinn) ցիները/ցիներն (cʻinerə/cʻinern)
dative ցինին (cʻinin) ցիներին (cʻinerin)
1st person possessive forms (my)
nominative ցինս (cʻins) ցիներս (cʻiners)
dative ցինիս (cʻinis) ցիներիս (cʻineris)
ablative ցինիցս (cʻinicʻs) ցիներիցս (cʻinericʻs)
instrumental ցինովս (cʻinovs) ցիներովս (cʻinerovs)
locative
2nd person possessive forms (your)
nominative ցինդ (cʻind) ցիներդ (cʻinerd)
dative ցինիդ (cʻinid) ցիներիդ (cʻinerid)
ablative ցինիցդ (cʻinicʻd) ցիներիցդ (cʻinericʻd)
instrumental ցինովդ (cʻinovd) ցիներովդ (cʻinerovd)
locative

Etymology 2

[edit]

From Middle Armenian ցին (cʻin).

Noun

[edit]

ցին (cʻin) (dialectal)

  1. feces inside animal entrails
    Synonym: փսոր (pʻsor)
  2. dried manure that is spread under farm animals
Declension
[edit]
i-type, animate (Eastern Armenian)
singular plural
nominative ցին (cʻin) ցիներ (cʻiner)
dative ցինի (cʻini) ցիների (cʻineri)
ablative ցինից (cʻinicʻ) ցիներից (cʻinericʻ)
instrumental ցինով (cʻinov) ցիներով (cʻinerov)
locative
definite forms
nominative ցինը/ցինն (cʻinə/cʻinn) ցիները/ցիներն (cʻinerə/cʻinern)
dative ցինին (cʻinin) ցիներին (cʻinerin)
1st person possessive forms (my)
nominative ցինս (cʻins) ցիներս (cʻiners)
dative ցինիս (cʻinis) ցիներիս (cʻineris)
ablative ցինիցս (cʻinicʻs) ցիներիցս (cʻinericʻs)
instrumental ցինովս (cʻinovs) ցիներովս (cʻinerovs)
locative
2nd person possessive forms (your)
nominative ցինդ (cʻind) ցիներդ (cʻinerd)
dative ցինիդ (cʻinid) ցիներիդ (cʻinerid)
ablative ցինիցդ (cʻinicʻd) ցիներիցդ (cʻinericʻd)
instrumental ցինովդ (cʻinovd) ցիներովդ (cʻinerovd)
locative

Further reading

[edit]
  • Amatuni, Sahak (1912) “ցին”, in Hayocʻ baṙ u ban [Armenian Words and Idioms] (in Armenian), Vagharshapat: Mother See of Holy Etchmiadzin, page 643a
  • Malxaseancʻ, Stepʻan (1945) “ցին”, in Hayerēn bacʻatrakan baṙaran [Armenian Explanatory Dictionary] (in Armenian), volume IV, Yerevan: State Publishing House, page 466c
  • Sargsyan, Artem et al., editors (2010), “ցին”, in Hayocʻ lezvi barbaṙayin baṙaran [Dialectal Dictionary of the Armenian Language] (in Armenian), volume VI, Yerevan: Hayastan, page 272b
  • Tʻuršyan, Harutʻyun (2018) “ցին”, in Haykanuš Mesropyan, editor, Baṙaran Vani barbaṙi [Dictionary of Van Dialect] (in Armenian), Yerevan: Academy Press, →ISBN, page 222b

Middle Armenian

[edit]

Etymology

[edit]

Likely related to dialectal ցան (cʻan) and inherited from Proto-Indo-European *sken-, from *sek- (to cut, cut off). See ցանեմ (cʻanem) for more.

Noun

[edit]

ցին (cʻin)

  1. feces inside animal entrails
    • 5th century, with changes and additions in later centuries, Baroyaxōs [Physiologus] Shorter recension C based on a manuscript written in 1400:[1]
      Գնայ [արջն] ի յորձանս ջուրց, բանայ զբերանն եւ զջուրն ի փորն առնու եւ ողողէ զամենայն աղիսն եւ զորովայնն, մինչեւ գիտենայ, որ ոչ մնայ աղտեղութիւն եւ ցին ի փորն։ [] Եւ թէ մնացեալ լինի յաղտոյ ինչ եւ կամ ցին յաղիսն, այն նեխեալ սպանանէ զարջն, եւ այլ ոչ կենդանանայ։
      Gnay [arǰn] i yorjans ǰurcʻ, banay zberann ew zǰurn i pʻorn aṙnu ew ołołē zamenayn ałisn ew zorovaynn, minčʻew gitenay, or očʻ mnay ałtełutʻiwn ew cʻin i pʻorn. [] Ew tʻē mnacʻeal lini yałtoy inčʻ ew kam cʻin yałisn, ayn nexeal spananē zarǰn, ew ayl očʻ kendananay.
      [The bear] goes to water currents, opens his mouth and takes the water into his entrails and rinses all of the intestines and the stomach until he knows that no uncleanness and feces are left in the entrails. [] And if any of excrements or feces are left in the intestines, they kill the bear by putrefying, and he does not revive again.

Descendants

[edit]
  • Armenian: ցին (cʻin)

References

[edit]
  1. ^ Muradyan, Gohar (2005) Physiologus: The Greek and Armenian Versions with a Study of Translation Technique (Hebrew University Armenian Studies; 6)‎[1], Leuven – Paris – Dudley: Peeters, page 180

Old Armenian

[edit]

Etymology

[edit]

From Proto-Indo-European *tḱyīno-. Cognate with Proto-Indo-Iranian *ćyaynás (falcon), Ancient Greek ἴκτινος (íktinos, kite).

Noun

[edit]

ցին (cʻin)

  1. kite (bird)

Declension

[edit]

Descendants

[edit]

Further reading

[edit]
  • Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “ցին”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
  • Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “ցին”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
  • Petrosean, Matatʻeay (1879) “ցին”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy