द्युम्न

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search

Sanskrit

[edit]

Alternative scripts

[edit]

Etymology

[edit]

From Proto-Indo-Iranian *dyumnám, from *dyā́wš (sky, heaven), from Proto-Indo-European *dyḗws. Cognate with Avestan 𐬛𐬌𐬎𐬎𐬀𐬨𐬥𐬀 (diuuamna).

Pronunciation

[edit]

Noun

[edit]

द्युम्न (dyumná) stemn

  1. splendour, glory, majesty, power, strength
    • c. 1700 BCE – 1200 BCE, Ṛgveda 8.19.15:
      तद॑ग्ने द्यु॒म्नमा भ॑र॒ यत्सा॒सह॒त्सद॑ने॒ कं चि॑द॒त्रिण॑म्।
      म॒न्युं जन॑स्य दू॒ढ्य॑:॥
      tádagne dyumnámā́ bhara yátsāsáhatsádane káṃ cidatríṇam.
      manyúṃ jánasya dūḍhyà:.
      Bestow upon us, Agni, that power which may overcome any cannibal entering into our abode and the wrath of any malignant being.
    • c. 1200 BCE – 1000 BCE, Atharvaveda
  2. enthusiasm, inspiration
  3. wealth, possession (= धन (dhana) Naigh. ii, 10) (Daś.)
  4. name of a सामन् (sāman) (ĀrshBr.)

Declension

[edit]
Neuter a-stem declension of द्युम्न (dyumná)
Singular Dual Plural
Nominative द्युम्नम्
dyumnám
द्युम्ने
dyumné
द्युम्नानि / द्युम्ना¹
dyumnā́ni / dyumnā́¹
Vocative द्युम्न
dyúmna
द्युम्ने
dyúmne
द्युम्नानि / द्युम्ना¹
dyúmnāni / dyúmnā¹
Accusative द्युम्नम्
dyumnám
द्युम्ने
dyumné
द्युम्नानि / द्युम्ना¹
dyumnā́ni / dyumnā́¹
Instrumental द्युम्नेन
dyumnéna
द्युम्नाभ्याम्
dyumnā́bhyām
द्युम्नैः / द्युम्नेभिः¹
dyumnaíḥ / dyumnébhiḥ¹
Dative द्युम्नाय
dyumnā́ya
द्युम्नाभ्याम्
dyumnā́bhyām
द्युम्नेभ्यः
dyumnébhyaḥ
Ablative द्युम्नात्
dyumnā́t
द्युम्नाभ्याम्
dyumnā́bhyām
द्युम्नेभ्यः
dyumnébhyaḥ
Genitive द्युम्नस्य
dyumnásya
द्युम्नयोः
dyumnáyoḥ
द्युम्नानाम्
dyumnā́nām
Locative द्युम्ने
dyumné
द्युम्नयोः
dyumnáyoḥ
द्युम्नेषु
dyumnéṣu
Notes
  • ¹Vedic

Derived terms

[edit]

Descendants

[edit]
  • Malayalam: ദ്യുമ്നം (dyumnaṁ)

Proper noun

[edit]

द्युम्न (dyumná) stemm

  1. name of an author of the 5th Mandala of the Rigveda, of a सामन् (sāman) (ĀrshBr.)
  2. name of the author of RV. v, 53
  3. name of a son of Manu and Naḍvalā (BhP..)

Declension

[edit]
Masculine a-stem declension of द्युम्न (dyumná)
Singular Dual Plural
Nominative द्युम्नः
dyumnáḥ
द्युम्नौ / द्युम्ना¹
dyumnaú / dyumnā́¹
द्युम्नाः / द्युम्नासः¹
dyumnā́ḥ / dyumnā́saḥ¹
Vocative द्युम्न
dyúmna
द्युम्नौ / द्युम्ना¹
dyúmnau / dyúmnā¹
द्युम्नाः / द्युम्नासः¹
dyúmnāḥ / dyúmnāsaḥ¹
Accusative द्युम्नम्
dyumnám
द्युम्नौ / द्युम्ना¹
dyumnaú / dyumnā́¹
द्युम्नान्
dyumnā́n
Instrumental द्युम्नेन
dyumnéna
द्युम्नाभ्याम्
dyumnā́bhyām
द्युम्नैः / द्युम्नेभिः¹
dyumnaíḥ / dyumnébhiḥ¹
Dative द्युम्नाय
dyumnā́ya
द्युम्नाभ्याम्
dyumnā́bhyām
द्युम्नेभ्यः
dyumnébhyaḥ
Ablative द्युम्नात्
dyumnā́t
द्युम्नाभ्याम्
dyumnā́bhyām
द्युम्नेभ्यः
dyumnébhyaḥ
Genitive द्युम्नस्य
dyumnásya
द्युम्नयोः
dyumnáyoḥ
द्युम्नानाम्
dyumnā́nām
Locative द्युम्ने
dyumné
द्युम्नयोः
dyumnáyoḥ
द्युम्नेषु
dyumnéṣu
Notes
  • ¹Vedic

References

[edit]